7 godzin temu
Zakończyła się renowacja zabytkowego ogrodzenia przy ul. Armii Poznań 64 w Luboniu, ustawionego tuż obok historycznego wjazdu do Zakładów Ziemniaczanych Koehlmanna. Płot, liczący ponad 120 lat, o długości 32 m i wysokości 1 m, został przywrócony do dawnej świetności.
Historyczny kontekst
Zakłady Koehlmanna, otwarte w listopadzie 1904 roku, były zaprojektowane w stylu secesyjnym (niem. Jugendstil) przez pruskich budowniczych. Przy ul. Armii Poznań mieściły się budynki administracyjne, osiedle pracownicze oraz okazała willa dyrektora – dziś będąca w stanie ruiny, ale wciąż robiąca ogromne wrażenie. Cały kompleks fabryczny stanowił istotny element przemysłowego krajobrazu Lubonia, a dziś – obok osiedla PAJO – stanowi jeden z niewielu zachowanych zabytkowych śladów po dawnej potędze zakładów. Ogrodzenie to nie tylko relikt przeszłości – to element dziedzictwa przemysłowego Lubonia.
Stan przed renowacją
Zaniedbane i przez lata niekonserwowane ogrodzenie znajdowało się w opłakanym stanie. Dolna intensywnie skorodowana część płotu znajdowała się częściowo w ziemi. Prawdopodobną przyczyną przysypania płotu był wyrzucany latami przez piaskarki piasek z solą, który podniósł poziom gruntu przy ogrodzeniu. Słupki nośne były tak zniszczone, iż ogrodzenie w każdej chwili mogło się złamać.
Zakres prac renowacyjnych
Na zlecenie Spółdzielni Mieszkaniowej „Spójnia”, której biuro mieści się przy ul. 3 Maja, prace naprawcze wykonał i koordynował Mieczysław Krajewski, właściciel firmy Tiger-Spaw z Lubonia. Pan Krajewski, mimo początkowych trudności związanych ze stanem metalu i dopasowaniem nowych detali do oryginału, dokończył prace renowacyjne. Cały ten proces trwał ponad rok – prace przedłużyły się, bowiem nikt nie chciał podjąć się renowacji tak zardzewiałego ogrodzenia, kolejnym problemem było znalezienie metalowych elementów idealnie pasujących do oryginału. Renowacja obejmowała: demontaż istniejącego ogrodzenia; piaskowanie (usuwanie korozji i starych powłok); prostowanie elementów; wymianę ozdobnych pasów dolnych, fragmentów tralek i słupków; cynkowanie – zabezpieczenie antykorozyjne; malowanie proszkowe – zapewniające utrzymanie trwałości i estetyki; ponowny montaż. Płot przed pracami renowacyjnymi był koloru szarego, a jego dekoracyjne tralki zakończone ostrzami pokryte były żółtą farbą – w tej chwili ogrodzenie ma jednolitą miedzianą barwę. Całkowity koszt renowacji wyniósł 29 000 zł i został sfinansowany z funduszu remontowego.
Głównym celem renowacji była poprawa estetyki i ochrona zabytkowego płotu, a w konsekwencji zachowanie dziedzictwa lokalnego i zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznej. Renowacja tego typu elementów małej architektury polega na oczyszczeniu z rdzy, piaskowaniu, usuwaniu uszkodzeń i odpowiednim zabezpieczeniu poprzez cynkowanie i malowanie proszkowe – jest to najbardziej skuteczna metoda, stosowana z powodzeniem przy zabytkowych ogrodzeniach miejskich i pałacowych. Dzięki temu zabezpieczenie antykorozyjne jest trwałe, odporne na warunki atmosferyczne i zapewnia estetyczny wygląd. Ważne jest też regularne, co kilka lat, odnawianie takich powłok, zwłaszcza tych narażonych na zanieczyszczenia, sól i wilgoć występujących w warunkach miejskich.
Podsumowanie
Odnowione ogrodzenie przy ul. Armii Poznań to efekt ponad rocznej pracy, zakończonej sukcesem – dzięki temu zabytkowy płot wraca na swoje miejsce jako jego wizytówka, pamiętając epokę secesyjnych Zakładów Koehlmanna.
Dziękujemy za udzielenie wszelkich informacji dot. przebiegu renowacji Panu Marcinowi Dzierżawczykowi Prezesowi Spółdzielni Mieszkaniowej „Spójnia” w Luboniu oraz Panu Mieczysławowi Krajewskiemu z firmy Tiger-Spaw z Lubonia.
(red.)
Zabytkowy płot stojący przy ul. Armii Poznań, stan przed renowacją fot. Zb. Mieczysława Krajewskiego
Odnowione i pomalowane na kolor miedziany ogrodzenie mieniące się w słońcu fot. Zb. Mieczysława Krajewskiego
