Życica trwała (Lolium perenne) to jeden z najczęściej występujących chwastów jednoliściennych w Polsce, zwłaszcza w rejonach intensywnej produkcji rolnej. Chociaż jest cenionym składnikiem mieszanek trawnych na użytki zielone, jej obecność w uprawach zbóż ozimych – takich jak pszenica ozima i jęczmień ozimy – stanowi poważne zagrożenie dla plonów i jakości zbiorów.
Charakterystyka życicy trwałej
Życica trwała jest rośliną wieloletnią o bardzo szybkim wzroście i wysokiej konkurencyjności względem zbóż. Posiada zdolność szybkiego kiełkowania oraz intensywnego krzewienia, co sprawia, iż łatwo opanowuje pole, szczególnie w warunkach ciepłej i wilgotnej jesieni. Chwast ten ma silny system korzeniowy, który skutecznie konkuruje z roślinami uprawnymi o wodę i składniki pokarmowe.
Szkodliwość
Obecność życicy trwałej w łanie zbóż ozimych prowadzi do:
• redukcji plonu choćby o 20–30%,
• pogorszenia jakości ziarna (niższe parametry technologiczne),
• utrudnień w zbiorze,
• problemów z zachwaszczeniem wtórnym w kolejnych sezonach.
Strategie zwalczania życicy trwałej
1. Agrotechniczne metody zapobiegania
• Płodozmian – unikanie monokultur zbóż ogranicza rozwój życicy. Wprowadzenie roślin jarych lub okopowych przerywa cykl życiowy chwastu.
• Orka siewna – głęboka orka może ograniczyć wschody życicy przez przykrycie nasion na większą głębokość.
• Termin siewu – opóźnienie siewu zbóż ozimych (np. do połowy października) pozwala na wcześniejsze zwalczenie samosiewów i chwastów przedwschodowo.
2. Chemiczne zwalczanie
Walka z życicą trwałą wymaga starannego doboru środków ochrony roślin. najważniejsze znaczenie ma wybór odpowiedniego herbicydu, terminu aplikacji oraz warunków pogodowych.
Pszenica ozima:
Jesienią: preparaty zawierające flufenacet, pendimetalinę lub prosulfokarb – działają przedwschodowo lub we wczesnych fazach wzrostu życicy.
Jęczmień ozimy:
Mniej opcji niż w pszenicy – nie wszystkie substancje są bezpieczne dla jęczmienia. Jesienią można stosować np. mieszaniny z flufenacetem lub pendimetaliną.
Uwaga: Występuje zjawisko odporności życicy trwałej na niektóre grupy herbicydów (np. inhibitory ACCazy – gr. A). Dlatego najważniejsze jest rotowanie substancji aktywnych i unikanie wielokrotnego stosowania tego samego preparatu.
3. Zintegrowana ochrona roślin (IPM)
• Monitorowanie pól i identyfikacja chwastów na wczesnym etapie.
• Kombinacja metod agrotechnicznych, chemicznych i biologicznych.
• Dbanie o zdrowotność gleby i odpowiednią strukturę łanu zbóż, by ograniczyć miejsce dla chwastów.
Podsumowanie
Dobranie skutecznego oprysku na życicę trwałą w pszenicy ozimej i jęczmieniu ozimym wymaga zintegrowanego podejścia. Kluczem do sukcesu jest systematyczna kontrola, różnicowanie metod uprawy oraz rozsądne stosowanie środków ochrony roślin. W dobie rosnącej odporności chwastów i ograniczeń legislacyjnych, dotyczących chemii rolniczej, takie podejście jest nie tylko skuteczne, ale i konieczne.
– artykuł sponsorowany