1 rok temu
Rok 2023 jest kolejną okazją do świętowania. Otóż dziesięć lat temu, znaczy się w 2013 roku, otrzymałem jako członek Polskiego Towarzystwa Botanicznego branżowy medal im. Bolesława Hryniewieckiego za popularyzację botaniki. To znakomity powód, aby zgodnie z zapowiedzią na zakończenie cyklu „Sto filmów na stulecie Polskiego Towarzystwa Botanicznego” kontynuować filmową misję edukacyjną. Szlachectwo zobowiązuje. Na zakończenie wspomnę, iż sto lat temu ukazał się pierwszy numer branżowego czasopisma – Acta Societatis Botanicorum Poloniae. A poza tym wchodzimy w sto pierwszy rok działalności.
W czterdziestym pierwszym epizodzie tego cyklu poznamy szroniaka siwego – Niphotrichum canescens z rodziny strzechwowatych – Grimmiaceae . Bohatera tego filmu poznałem, kiedy nosił nazwę skalniczek siwy – Rhacomitrium canescens. Cóż nic nie może przecież wiecznie trwać. To drugi mszak w tegorocznym cyklu filmowym.
Na początku obejrzymy go na piaszczystych terenach przy granicy Jaworzna i Sosnowca Jęzora. Z natury wyrasta na terenach piaszczystych ubogich w wapień, mogą też być skały a czasem budynki lub budowle.
Na piaszczystym podłożu darnie bywają bardzo rozległe. Wilgotne i suche rośliny różnią się od siebie znacznie, ale choćby mniej opatrzony miłośnik roślin może ten gatunek z łatwością rozpoznać. Jest jedyny w swoim rodzaju i do tego bardzo pospolity.
A teraz przenieśmy się do Chrzanowa na daszek budynku przy szkole muzycznej. Tutaj ten gatunek porasta rozległą połać dachu od strony ulicy Mickiewicza. Na początku w stanie bardzo suchym.
Trudne warunki egzystencji spowodowały, iż wytworzył tutaj sporogony z puszkami zarodnionośnymi. Znaczy się jakiś czas temu, uprawiał pożycie intymne. Fakt ten stwierdziłem, 6 stycznia 2021 roku. U tego gatunku to coś wyjątkowego. Potwierdzają to choćby zawodowi briolodzy.
Robi to cały czas. Oto nowe pokolenie sporogonów stwierdzone w tym samym miejscu 1 października 2023 roku.
Piotr Grzegorzek
