To Słonik żołędziowiec (Curculio glandium), mały chrząszcz z rodziny ryjkowcowatych, powszechnie występujący w Polsce wszędzie tam, gdzie rosną dęby. Jest on uznawany za jednego z głównych szkodników żołędzi.
Dlaczego jest szkodnikiem?
- Niszczenie nasion: Główna szkodliwość słonika polega na tym, iż jego larwy żerują wewnątrz żołędzi. Samica, używając swojego charakterystycznego, długiego ryjka, wywierca otwór w młodym, rozwijającym się żołędziu i składa w nim jajo (lub kilka jaj).
- Żerowanie larw: Z jaja wylęga się beznoga, biała larwa, która przez kilka tygodni (od sierpnia do jesieni) zjada wnętrze żołędzia (liścienie), całkowicie je niszcząc. Taki żołądź traci zdolność do kiełkowania.
- Wpływ na odnowienie lasu: W latach masowego pojawu słoniki mogą zniszczyć znaczną część (nawet ponad 50-80%) urodzaju żołędzi, co poważnie ogranicza naturalne odnowienie dębu oraz utrudnia zbiór zdrowych nasion na potrzeby szkółek leśnych.
- Wcześniejsze opadanie żołędzi: Żołędzie zaatakowane przez słonika często opadają z drzewa wcześniej niż zdrowe.
- Charakterystyczne uszkodzenia: Po opadnięciu żołędzia larwa wygryza w nim okrągły otwór (średnicy ok. 2-3 mm) i wychodzi na zewnątrz, aby zagrzebać się w glebie na zimowanie i przepoczwarczenie. Te otwory są typowym objawem żerowania słonika.
Cykl życiowy:
- Dorosłe chrząszcze pojawiają się wiosną (kwiecień-maj). Początkowo mogą żywić się pąkami lub młodymi liśćmi dębów, a także uszkadzać zawiązki żołędzi.
- Gody i składanie jaj realizowane są latem (lipiec-sierpień).
- Larwy żerują w żołędziach do jesieni.
- Po opuszczeniu żołędzi larwy zimują w glebie, często przez dwie zimy, zanim się przepoczwarczą.
- Cały cykl rozwojowy trwa zwykle 2 lata.
Ciekawostka:
Czasem zdarza się, iż osoby zbierające żołędzie do celów dekoracyjnych lub prac plastycznych przynoszą do domu żołędzie z larwami w środku. Po pewnym czasie z żołędzi zaczynają wychodzić "robaki" – są to właśnie larwy słonika.
