Czym jest salsefia?
Salsefia to dwuletnia roślina z rodziny astrowatych, pochodząca z rejonów basenu Morza Śródziemnego. Jej nazwa łacińska Tragopogon porrifolius nawiązuje do kształtu liści przypominających liście pora. Częścią jadalną jest biały, podłużny korzeń, który w smaku przypomina nieco ostrygę, dlatego nazywany jest czasem „oyster plant” w krajach anglojęzycznych.

Roślina wyróżnia się również efektownymi, fioletowymi kwiatami, które pojawiają się w drugim roku uprawy, jeżeli nie zostanie wcześniej zebrana. Może osiągać wysokość choćby do 1,2 metra. Zarówno liście, jak i kwiaty są jadalne i wykorzystywane w kuchni.
Czy można uprawiać salsefię w Polsce?
Tak, salsefia może być z powodzeniem uprawiana w Polsce, szczególnie w cieplejszych rejonach kraju. Jest stosunkowo odporna na chłody i dobrze znosi umiarkowany klimat. Wymaga jednak słonecznego stanowiska i żyznej, przepuszczalnej gleby. Dzięki temu idealnie nadaje się do uprawy w ogrodach przydomowych oraz na działkach.

Jak uprawiać salsefię?
Uprawa salsefii jest prosta i przypomina nieco uprawę marchwi czy pasternaku. Oto najważniejsze wskazówki:
-
Wysiew: Nasiona wysiewa się wprost do gruntu wczesną wiosną, najlepiej w kwietniu. Roślina kiełkuje dość długo (nawet 2-3 tygodnie), dlatego warto uzbroić się w cierpliwość.
-
Stanowisko: Wybieramy miejsce słoneczne, osłonięte od silnych wiatrów.
-
Gleba: Najlepsza będzie gleba głęboko uprawiona, lekka, próchnicza, bez kamieni, które mogą deformować korzenie.
-
Rozstawa: Rośliny należy przerwać po wschodach, zostawiając co 10–15 cm odstępu, by korzenie miały miejsce do rozwoju.
-
Podlewanie: Regularne, szczególnie w okresach suszy – niedobór wody prowadzi do zdrewnienia korzeni.
-
Zbiory: Korzenie zbiera się jesienią, najlepiej po pierwszych przymrozkach – wtedy zyskują na smaku. Można je przechowywać przez kilka miesięcy w piwnicy lub kopcach.
Właściwości zdrowotne salsefii
Salsefia to nie tylko interesujące warzywo smakowe, ale także bogate źródło składników odżywczych:
-
Zawiera inulinę – naturalny prebiotyk wspomagający florę jelitową.
-
Jest bogata w błonnik, witaminę C, witaminy z grupy B oraz minerały takie jak potas, wapń i żelazo.
-
Wspomaga trawienie, działa lekko moczopędnie i wspiera pracę wątroby.
-
Dawniej była stosowana jako środek oczyszczający organizm i wspomagający leczenie chorób skórnych.
Dzięki tym adekwatnościom salsefia może znaleźć miejsce w diecie osób dbających o zdrowie, szczególnie jako składnik lekkostrawnych, warzywnych dań.

Zastosowanie w kuchni
Korzeń salsefii ma delikatny, lekko orzechowy smak z nutą przypominającą ostrygi, co czyni go unikalnym składnikiem kulinarnym. Można go:
-
Gotować i podawać jak szparagi,
-
Smażyć w cieście naleśnikowym lub panierce,
-
Dodawać do zup, kremów i zapiekanek,
-
Wysuszyć i zmielić na zdrowy dodatek do potraw.
Młode liście również nadają się do spożycia – świetnie sprawdzają się w sałatkach. Kwiaty z kolei mogą być efektowną ozdobą dań lub składnikiem herbat ziołowych.

Ciekawostki o salsefii
-
W XIX wieku salsefia była popularna w kuchni francuskiej i angielskiej, gdzie uważano ją za warzywo „dla smakoszy”.
-
Dawniej przypisywano jej adekwatności afrodyzyjne – być może z powodu intensywnego aromatu korzenia po ugotowaniu.
-
Istnieje również dziko rosnący gatunek – kozibród łąkowy (Tragopogon pratensis), jednak nie jest on uprawiany na skalę kulinarną.
Salsefia to warzywo korzeniowe nie tylko zdrowe i smaczne, ale także łatwe w uprawie w polskim klimacie. Dzięki swojemu nietypowemu smakowi i ciekawemu wyglądowi może stać się wyjątkowym elementem Twojego ogrodu i kuchni. Warto dać jej szansę – zwłaszcza jeżeli lubisz odkrywać zapomniane, ale wartościowe rośliny.
Chcesz wiedzieć więcej o podobnych nietypowych warzywach? Zajrzyj do naszych innych wpisów i odkryj rośliny, które zaskoczą Cię swoim smakiem i historią!
Bibliografia:
- J. Lisiecka, Warzywa, Zapomniana skorzonera i salsefia, 2005 r., nr 06, s.38-40
- A. Stępowska, Działkowiec, Salsefia – jesienne szparagi, 2004 r., nr 10, s. 46-47
- Działkowiec, Salsefia – kozibród porolistny, 1995 r., nr 05, s. 10
Fot. główna: Dennis Lamczak, commons.wikimedia.org