Ruszyły prace konserwatorskie na wisznickiej nekropolii [ZDJĘCIA]

slowopodlasia.pl 3 dni temu
Wisznicki cmentarz ma za sobą lata zaniedbań. Po jego zamknięciu przez pewien czas opiekowała się nim fundacja „Pax” oraz Zakład Wyrobów Chemicznych w Wisznicach. Z czasem obiekt popadł w ruinę, porosły go krzewy i chwasty. Dopiero w 2007 roku władze gminy rozpoczęły starania o pozyskanie środków na renowację. Niezbędne było przejęcie terenu przez parafię i gminę, co umożliwiło pozyskiwanie funduszy i legalne prowadzenie prac. W latach 2007–2009 przeprowadzono trzyetapową konserwację kilkunastu nagrobków, na którą pozyskano około 400 tys. zł z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Gmina i parafia pokryły 10 proc. kosztów. Od tego czasu utrzymaniem cmentarza zajmuje się gmina, a w porządkowaniu terenu pomagają także uczniowie szkoły podstawowej.Właśnie rozpoczęła się kolejna renowacja, która możliwa jest dzięki środkom w wysokości 200 tys. zł, pozyskanym w ramach programu Polski Ład. – Pierwsze zadanie to renowacja ogrodzenia i wymiana desek w tym ogrodzeniu z desek sosnowych, które zupełnie się rozpadły, na deski dębowe, które mamy nadzieję, iż przetrwają wiele lat – mówił wójt gminy Wisznice, Piotr Dragan. – Drugie zadanie to renowacja dwóch nagrobków: grobowca rodzinnego Horodyskich oraz nagrobka matki pisarza Józefa Ignacego Kraszewskiego, Zofii Kraszewskiej-Zmalskich.Renowacja nagrobkówJednym z obiektów poddawanych konserwacji jest nagrobek Zofii Kraszewskiej, matki pisarza Józefa Ignacego Kraszewskiego. Powstał około 1860 roku, wykonany z piaskowca, ma formę eklektycznego krzyża ustawionego na szerszej podstawie przypominającej świątynię. Monument został uszkodzony przez spadającą gałąź. Prace obejmą m.in. sklejenie krzyża, oczyszczenie powierzchni, usunięcie mikroorganizmów, uzupełnienie ubytków oraz rekonstrukcję brakującego tonda.Renowacji poddany zostanie także grobowiec rodziny Horodyskich, dawnych właścicieli pobliskiego Horodyszcza. Zakres działań obejmuje oczyszczenie kamiennych rzeźb, położenie nowych tynków oraz odnowienie drzwi wejściowych. Jedna z członkiń rodu – pani Horodyska – była współfundatorką liceum w Wisznicach.Remont ogrodzenia i infrastrukturyRównolegle prowadzone są prace przy ogrodzeniu cmentarza. Drewniane przęsła ze sztachet sosnowych, które uległy zniszczeniu, zostaną zastąpione trwalszymi dębowymi. Odnowione będą dwie bramy i furtka, metalowe elementy ogrodzenia zostaną oczyszczone i pomalowane, a betonowy cokół – zaimpregnowany. Celem jest zarówno poprawa estetyki, jak i ochrona konstrukcji przed działaniem warunków atmosferycznych.Prace mają zakończyć się w najbliższych miesiącach. Odnowione nagrobki, bramy i ogrodzenie będą kolejnym dowodem troski gminy o ochronę materialnych śladów przeszłości i ważnym elementem promocji lokalnego dziedzictwa.Świadek minionych epokCmentarz w Wisznicach funkcjonował do 1908 roku, a jego założenie było konsekwencją ukazu carskiego z końca XVIII wieku, który nakazywał przeniesienie miejsc pochówku na obrzeża miejscowości. Początkowo grzebano tu katolików i unitów, a przez krótki okres także wiernych prawosławnych. Na przełomie XIX i XX wieku obejmował wspólnotę parafialną liczącą około 14 tysięcy wiernych, w tym mieszkańców pobliskich parafii, m.in. z Jabłonia i Rossosza.Zachowało się kilkadziesiąt pomników i płyt nagrobnych, z czego osiemnaście obiektów wpisanych jest do rejestru zabytków ruchomych. Większość z nich to przykłady XIX-wiecznej rzeźby i kamieniarstwa, łączące elementy klasycyzmu, eklektyzmu i stylów historyzujących. W centralnej części nekropolii stoi wysoki krzyż, dzielący symbolicznie dawną część unicką i katolicką.
Idź do oryginalnego materiału