Nowy obowiązek właścicieli czworonogów. Przewidziano kary

Nowe regulacje dotyczące obowiązku znakowania psów i kotów zostały przedstawione 1 października 2024 roku wraz z projektem ustawy o Krajowym Rejestrze Oznakowanych Psów i Kotów (KROPiK). Zgodnie z planem, przepisy te wejdą w życie w 2025 roku, wprowadzając obowiązek identyfikacji i rejestracji czworonogów w Polsce. Celem zmian jest zapewnienie lepszej ochrony zwierząt, ograniczenie problemu bezdomności oraz usprawnienie systemu zarządzania opieką nad zwierzętami.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Nowy obowiązek dla właścicieli psów i kotów

Nowy obowiązek obejmie wszystkie psy i koty urodzone po wejściu ustawy w życie, a także zwierzęta znajdujące się w schroniskach lub będące w obrocie przed tym terminem. Każdy pies będzie musiał być oznakowany mikrochipem najpóźniej podczas pierwszego szczepienia przeciwko wściekliźnie, natomiast w przypadku kotów mikrochip powinien zostać wszczepiony przed ukończeniem 12 miesiąca życia.

Zgodnie z ustawą, każdy pies i kot będzie wyposażony w mikrochip, który zostanie umieszczony przez lekarza weterynarii, a wszystkie dane dotyczące zwierzęcia i jego właściciela trafią do centralnej bazy KROPiK, zarządzanej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Rejestr ten zostanie powiązany z aplikacją mObywatel, co umożliwi właścicielom łatwy dostęp do informacji o swoim pupilu, a także szybką reakcję w przypadku jego zgubienia.

Dzięki rejestracji w KROPiK, właściciele zyskają narzędzie do natychmiastowego zgłoszenia zaginięcia lub odnalezienia zwierzęcia. Jak podkreślają twórcy projektu, taka integracja zwiększy bezpieczeństwo czworonogów i umożliwi szybkie odzyskanie zgubionego pupila. Sekretarz generalny POLPROWET, Radosław Knap, wskazuje na dodatkowe korzyści, które może przynieść baza, m.in. możliwość przechowywania danych dotyczących historii leczenia zwierząt – Możliwość identyfikacji zwierzęcia domowego to ogromny plus. Warto także zastanowić się, jakie jeszcze dane mogą być przydatne w kontekście chociażby historii leczenia danego psa czy kota. Ważne, aby powstała baza była spójna, przejrzysta, a urządzenia, które pozwalają na zapisanie i odczytanie danych spełniały europejskie standardy – mówi ekspert.

Dane zgromadzone w systemie KROPiK będą dostępne dla lekarzy weterynarii, gmin, Policji, straży miejskiej oraz Inspekcji Weterynaryjnej, co pozwoli na lepsze monitorowanie sytuacji zwierząt oraz egzekwowanie nowych przepisów. Ma to również umożliwić bardziej efektywne gospodarowanie środkami publicznymi przeznaczonymi na walkę z problemem bezdomności zwierząt.

Raport NIK nie pozostawia wątpliwości

Warto przypomnieć, iż Najwyższa Izba Kontroli (NIK) już w 2015 roku wskazywała na wiele nieprawidłowości związanych z bezdomnością zwierząt w Polsce. Jak wynika z raportu NIK, ponad 60% gmin odławiało zwierzęta, nie zapewniając im miejsc w schroniskach, co często prowadziło do nielegalnych działań, takich jak ich uśmiercanie czy porzucanie. Nowa ustawa ma na celu wyeliminowanie tych nieprawidłowości poprzez ścisłe monitorowanie odławianych zwierząt.

Prezes Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej (KRLW), Marek Mastalerek, zwrócił uwagę na gotowość KIL-W do wdrożenia nowego rejestru dzięki systemowi Wetsystems, który obsługuje już rejestry dotyczące ochrony zwierząt, w tym lekarzy weterynarii, placówek weterynaryjnych oraz paszportów dla zwierząt podróżujących. Izba ma wieloletnie doświadczenie w zarządzaniu takimi bazami danych, a jej systemy cieszą się zaufaniem zarówno w Polsce, jak i w innych krajach Unii Europejskiej.

Według ustawodawców wprowadzenie obowiązkowego oznakowania psów i kotów to istotny krok w stronę zwiększenia odpowiedzialności opiekunów zwierząt oraz skuteczniejszej ochrony ich praw. W dłuższej perspektywie zmiany te mają przyczynić się do znaczącego ograniczenia bezdomności czworonogów w Polsce.

Będą kary

Zgodnie z przepisami, sankcje za nieprzestrzeganie nowych wymagań dotyczących rejestracji i oznakowania psów i kotów zostaną wprowadzone dopiero po upływie 12 miesięcy od wdrożenia technologii umożliwiających rejestrację. Krótko mówiąc po uruchomieniu rejestru KROPiK, właściciele będą mieli 12 miesięcy na rejestracji swoich pupili. Warto też przypomnieć, iż obowiązek ten będzie dotyczył wyłącznie zwierząt urodzonych po wejściu w życie ustawy, a także zwierząt znajdujące się w schroniskach lub będących w obrocie przed tym terminem. Start systemu ogłosi minister cyfryzacji.

Uprawnienia do nakładania mandatów otrzymają policja, straż miejska i gminna oraz Inspekcja Weterynaryjna. W przypadku niewywiązania się z obowiązku identyfikacji i zgłoszenia zwierzęcia właściciele będą narażeni na kary pieniężne. Przepisy kodeksu wykroczeń, przewidują możliwość nałożenia grzywny w trybie mandatowym do kwoty 500 zł.