Na pustyni Gobi odkryto skamieniałości nieznanego gatunku ssaka z epoki dinozaurów

Zdjęcie: Gobi


Na pustyni Gobi w Mongolii naukowcy natknęli się na mały, skamieniały fragment żuchwy. Analizy wykazały, iż należał do nieznanego rodzaju ssaków, które żyły w okresie późnej kredy około 100–66 milionów lat temu.


Skamieniałość nieznanego dotąd rodzaju ssaków znaleźli naukowcy z Okayama University of Science w Japonii i Instytutu Paleontologii i Geologii Mongolskiej Akademii Nauk. W 2019 roku udali się do formacji Baynshire we wschodnich częściach pustyni Gobi. To obszar bogaty w skamieniałości, gdzie znaleziono kości dinozaurów, pradawnych ryb, wymarłych krewnych krokodyli, ale też i ssaków.


Podczas wyprawy badawczej zespół znalazł skamieniały, jednocentymetrowy fragment żuchwy. Analizy wykazały, iż właściciel tego kawałka szczęki to nieznany nauce ssak wielkości myszy, który żył na terenach dzisiejszej Mongolii obok dinozaurów, około 100–66 milionów lat temu.


Wyniki oraz opis badań ukazał się na łamach wydawanego przez Instytut Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego Polskiej Akademii Nauk pisma „Acta Palaeontologica Polonica” (DOI: 10.4202/app.01213.2024).


Ravjaa ishiii


Zwierzę otrzymało nazwę Ravjaa ishiii na cześć Dulduityna Danzanravjaa oraz Kenichi Ishii. Ten pierwszy był słynnym, szanowanym mnichem buddyjskim i żył w XIX wieku. Drugi to były dyrektor Hayashibara Museum of Natural Sciences w Okayamie, który zapoczątkował współpracę badawczą między instytucjami naukowymi z Mongolii a Okayama University.


Analizy kawałka żuchwy Ravjaa ishiii wykazały, iż ssak ten jest spowinowacony z rodziną Zhelestidae, której przedstawiciele żyli w okresie późnej kredy. Jednak jego niezwykle wysokie zęby trzonowe i charakterystyczny kształt szczęki różnią się od jego znanych krewnych, dlatego naukowcy zaliczyli go do nowego rodzaju oraz gatunku. Przedstawiciele rodziny Zhelestidae skolonizowali Euroazję i Amerykę Północną. Odkrycie pokazuje, iż członkowie tej rodziny żyli również daleko w głębi lądu, nie tylko wzdłuż starożytnych linii brzegowych, jak wcześniej sądzono.


Roślinożerny ssak z epoki dinozaurów


Szacowany wiek formacji Baynshire odpowiada początkom rozprzestrzeniania się roślin okrytonasiennych w ekosystemach lądowych. Zęby nowo opisanego gatunku przypominają zęby ssaków żywiących się nasionami i owocami, co sugeruje, iż wczesne ssaki wykorzystywały zasoby dostarczane przez rośliny okrytonasienne.


– Z powodu pandemii COVID-19 proces publikacji trwał dłużej niż oczekiwano, ale w końcu udało nam się ustalić naukowe znaczenie tego okazu. Mamy nadzieję, iż te badania posłużą jako punkt wyjścia do dalszych prac taksonomicznych innych małych skamieniałości kręgowców z tego samego miejsca i epoki i ostatecznie pomogą odkryć bogatą bioróżnorodność, która cechowała pustynię Gobi w epoce dinozaurów – powiedział Tsukasa Okoshi z Okayama University of Science, główny autor publikacji.


– Znalezienie tak małej skamieniałości na rozległych obszarach pustyni Gobi wydaje się darem od pustyni Gobi. To po prostu cud – dodał profesor Mototaka Saneyoshi z Okayama University of Science.


Źródło: Okayama University of Science, fot. Hbieser/ Pixabay/ CC0