5 dni temu
5 listopada 2025 r., godzina 12.00 – wykład, prowadzenie: pani dr Joanna Majczyk, Muzeum Architektury we Wrocławiu, ul. Bernardyńska 7
8 listopada, godzina 12.00 – spacer po osiedlu Popowice, prowadzenie: pani Barbara Szczepańska (obowiązują zapisy)
Wrocławska odpowiedź na ogólnopolską ofensywę budowlaną lat 70. i pierwsze powojenne osiedle zrealizowane w całości w technologii Wrocławskiej Wielkiej Płyty. Powstające od 1970 r. Popowice miały stać się domem dla ponad 17 tysięcy mieszkańców, a zadanie opracowania koncepcji zabudowy ponad 70 ha terenu powierzono architektowi Witoldowi Jerzemu Molickiemu – znanemu już nam ze spacerów po Szczepinie i osiedlu Przyjaźni na Krzykach.
Historia Popowic sięga jednak początku lat 20. ubiegłego stulecia. W 1919 r. powstał generalny plan zrealizowania w tym miejscu dużego założenia mieszkaniowego, przeznaczonego głównie dla pracowników zakładów przemysłowych działających w zachodniej części miasta. Koordynatorem prac i projektantem większości budynków był Teodor Effenberger, który nadzorował również zabudowę położonego nieopodal Westendu (dziś Szczepin). Drobiazgowo opracowana koncepcja urbanistyczno-architektoniczna zakładała utworzenie trzynastu odmiennych kwartałów – od bloków nawiązujących do zabudowy wielkomiejskiej do luźniejszej, połączonej z własnymi ogrodami zabudowy typu małomiasteczkowego i wiejskiego.
Na osiedlu powstał kościół pw. św. Jadwigi i szkoła ludowa, a szczególnie istotną rolę odgrywała zieleń: wysoka w alejach i szpalerach otaczających ulice oraz niska w partiach żywopłotów służących jako ogrodzenia budynków. Podczas oblężenia Wrocławia w 1945 r. osiedle zostało całkowicie zniszczone. Pozostały po nim jedynie dwa budynki przy ul. Legnickiej – w tej chwili mocno przebudowane.
Dziś Popowice to ogromny zespół mieszkalny, usytuowany w pobliżu Parku Zachodniego, między ul. Legnicką, Popowicką i Niedźwiedzią. Dominują tu jedenasto- i pięciokondygnacyjne bloki z charakterystycznymi balkonami, ustawione pasmowo i ukośnie wobec siebie. Przez lata Popowice uchodziły za osiedle kompletne – działały tu osiedlowe sklepiki, kino Studio, przedszkola, żłobek, szkoły podstawowe i otwarte boiska przyszkolne. To na Popowicach znajduje się też jeden z najciekawszych wrocławskich obiektów architektury sakralnej – zaprojektowany przez Wacława Hryniewicza, Wojciecha Jarząbka i Jana Matkowskiego kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Pokoju przy ul. Ojców Oblatów.
Joanna Majczyk – architekt, adiunkt na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. Bada architekturę XX w., jej twórców oraz relacje między architekturą a polityką. Autorka monografii Miasta, migracje, modernizmy. Architektura Andrzeja Frydeckiego oraz współautorka (razem z Agnieszką Tomaszewicz) niedawno wydanej książki Architekci i paragraf aryjski. Przypadek SARP-u (1934–1939).
Barbara Szczepańska – historyk sztuki i badacz architektury. Kierownik Działu Architektury Współczesnej w Muzeum Architektury we Wrocławiu. Doktorantka w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie przygotowuje pracę doktorską poświęconą rozwojowi architektonicznemu i przestrzennemu powojennego Opola.
