Miały być zdrowe i "prosto z natury". Zaskakujące wyniki badań warszawskich ogródków ROD

Co warto uprawiać na działce ROD? Miejskie ogródki to dziś nie tylko pasja, ale także źródło lokalnej żywności. Jak pokazują najnowsze badania Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego, plony z działek wcale nie są nieskazitelne.
Warzywa i owoce pochodzące z ROD często postrzegane są jako zdrowsza alternatywa dla sklepowych produktów. Jak podaje serwis ios.edu.pl, badania przeprowadzone w latach 2022-2023 w 16 warszawskich ogrodach działkowych, pokazują, iż rzeczywistość może być znacznie bardziej złożona. Miejskie powietrze, zanieczyszczenia komunikacyjne oraz infrastruktura przemysłowa sprawiają, iż gleba w ogrodach działkowych bywa skażona. Rośliny, zwłaszcza te korzeniowe i liściaste, łatwo chłoną zanieczyszczenia, których nie widać gołym okiem. To sprawia, iż plony z działki w centrum miasta nie zawsze są tak "eko", jak się wydaje.


REKLAMA


Zobacz wideo Katarzyna Bonda o książce, która zmieniła jej życie. "Pisałam ją w tajemnicy"


Wzięli pod lupę uprawy z miejskich ogródków działkowych. Co wykazała analiza?
Instytut Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego w komunikacie z 3 listopada 2025 roku zaznaczył, iż źródłem problemu nie są same uprawy, ale środowisko, w jakim są. Pyły z ruchliwych ulic, spływy z dachów, a choćby nawozy naturalne mogą zawierać w sobie dodatkowe metale ciężkie, pestycydy czy antybiotyki. Oto co wykazały badania warszawskich ogródków działkowych:


w glebie znalazło się średnio 0,8 mg/kg kadmu (Cd) i 12,0 mg/kg ołowiu (Pb),
w warzywach korzeniowych (marchew, pietruszka, burak) zidentyfikowano 0,9 mg/kg Cd i 14,5 mg/kg Pb,
w warzywach liściastych (sałata, szpinak) wykazano 1,4 mg/kg Cd i 11,0 mg/kg Pb,
w owocach miękkich (truskawki, pomidory) znaleziono niższe wartości 0,2 mg/kg Cd i 0,3 mg/kg Pb,
dodatkowo wykryto śladowe ilości pestycydów (chloropiryfos, malation i diazinon w stężeniach od 0,02 do 0,05 mg/kg)


Warzywa z ogródków działkowych. Eksperci ostrzegają i dzielą się radą
Miejskie ogródki stają się niepozornymi magazynami chemicznych pozostałości. Zanieczyszczenia te nie zawsze przekraczają dopuszczalne normy, ale ich regularne spożywanie, choćby w śladowych ilościach, może z czasem prowadzić do kumulacji toksyn w organizmie. - [...] zwiększa ryzyko wystąpienia różnych chorób, w tym problemów neurologicznych, uszkodzeń nerek, zaburzeń hormonalnych, osłabienia układu odpornościowego, a w długim okresie choćby nowotworów - ostrzega prof. dr hab. inż. Barbara Gworek, Kierownik Zakładu Chemii Środowiska i Oceny Ryzyka w IOŚ-PIB, inicjatorka i współautorka badań.
DziałkiOtwórz galerię
Jednocześnie eksperci podkreślają, iż nie musimy całkowicie rezygnować ze spożywania miejskich upraw. Należy jednak pamiętać o zachowaniu ostrożności i świadomości. Działkowcy mogą ograniczyć ryzyko poprzez stosowanie nawozów z kontrolowanych źródeł i systematycznie badając jakość gleby. Z kolei konsumenci powinni z należytą dokładnością myć oraz obierać warzywa i owoce, tym samym ograniczając zawartość pestycydów.