13 godzin temu
W ostatnich miesiącach polski rynek Rodzinnych Ogródków Działkowych przeżywa bezprecedensowy wzrost aktywności sprzedażowej. Właściciele ogródków działkowych masowo wystawiają swoje nieruchomości na sprzedaż, a ceny osiągają astronomiczne poziomy, które jeszcze kilka lat temu wydawałyby się niemożliwe do osiągnięcia. Główną przyczyną tego nagłego trendu są obawy związane z planowanymi zmianami prawnymi, które mogą radykalnie zmienić status tych popularnych terenów rekreacyjnych.
Fot. Warszawa w Pigułce
Polski fenomen ogródków działkowych, który przez dekady stanowił unikalny element krajobrazu naszych miast, stoi w tej chwili w obliczu poważnych wyzwań. Jak wynika z danych Polskiego Związku Działkowców, w kraju funkcjonuje około 5 tysięcy Rodzinnych Ogródków Działkowych, z których korzysta blisko 4 miliony Polaków. Te zielone enklawy, często zlokalizowane w centrach miast na atrakcyjnych terenach, stały się nie tylko miejscem rekreacji i uprawy roślin, ale również cennym aktywem finansowym.
Analiza ofert sprzedaży ROD w największych polskich miastach przeprowadzona przez dziennik „Fakt” ujawnia szokujący obraz rynku. W Warszawie za 300-metrową działkę wraz z nowym, w pełni wyposażonym domkiem o powierzchni 35 metrów kwadratowych trzeba zapłacić choćby 250 tysięcy złotych. Jest to kwota, za którą w mniejszych miejscowościach można nabyć pełnoprawne mieszkanie.
Jeszcze wyższe ceny odnotowano w Bydgoszczy, gdzie najdroższa oferta opiewała na kwotę 260 tysięcy złotych za 500-metrową działkę z murowanym domkiem. Jednak prawdziwy rekord padł w Poznaniu i Gdańsku, gdzie ceny przekroczyły barierę 350 tysięcy złotych za działkę o powierzchni niespełna 400 metrów kwadratowych z trzypokojowym domkiem murowanym i garażem na dwa samochody.
Nie wszystkie działki osiągają tak zawrotne ceny. Na rynku wciąż można znaleźć oferty w przedziale 30-50 tysięcy złotych, jednak średnia cena systematycznie rośnie. Z raportu serwisów Otodom i OLX wynika, iż w marcu bieżącego roku przeciętna cena działki ROD wyniosła prawie 40 tysięcy złotych, co oznacza wzrost o blisko 30 procent w ciągu ostatnich trzech lat. w tej chwili za przeciętną działkę w ROD trzeba zapłacić około 70 tysięcy złotych.
Istotnym aspektem transakcji dotyczących ROD jest fakt, iż nabywca nie staje się właścicielem gruntu, a jedynie uzyskuje prawo do jego użytkowania. Zakup obejmuje własność nasadzeń, tzw. naniesień oraz obiektów znajdujących się na działce. Samymi gruntami zarządza Polski Związek Działkowców, który od tygodni alarmuje o zagrożeniach związanych z nowymi regulacjami prawnymi.
Głównym powodem niepokoju działkowców jest projekt ustawy dotyczącej zasad przygotowania i realizacji inwestycji na potrzeby obronności państwa. Planowane przepisy mają wprowadzić uproszczony tryb przejmowania przez państwo nieruchomości na cele związane z obronnością kraju. Chociaż ustawa przewiduje wypłatę odszkodowań, to jednak wyklucza z nich tereny ROD, co budzi uzasadniony niepokój wśród użytkowników ogródków.
Nowe regulacje nie przewidują również możliwości przyznania tytułu prawnego do alternatywnego terenu, na którym mógłby zostać odtworzony ROD. Działkowcy, których ogrody zostałyby przejęte, mogliby liczyć jedynie na odszkodowania wyliczone według kosztów odtworzenia, które byłyby znacząco niższe od rzeczywistej wartości rynkowej.
Szczególnie zagrożone są ogródki położone na terenach należących do Ministerstwa Obrony Narodowej. Związki zarządzające tymi obszarami obawiają się, iż pod pretekstem celów obronnych działki mogą być przejmowane za kwoty niewspółmierne do ich faktycznej wartości. Projekt ustawy trafił już do Sejmu, a posłowie mają zająć się nim bezpośrednio po majówce. Polski Związek Działkowców zapowiada intensywne działania na rzecz wprowadzenia znaczących poprawek do proponowanych przepisów.
Obserwowany w tej chwili wzrost podaży działek ROD na rynku wtórnym jest bezpośrednio związany z obawami dotyczącymi przyszłości tych terenów. Wielu właścicieli decyduje się na sprzedaż, zanim potencjalne niekorzystne zmiany prawne wejdą w życie. Z drugiej strony, wysoki popyt i rosnące ceny świadczą o niezmiennej atrakcyjności ogródków działkowych jako formy rekreacji i inwestycji.
Eksperci rynku nieruchomości zwracają uwagę, iż wzrost cen ROD wpisuje się w szerszy trend wzrostu wartości nieruchomości w Polsce, szczególnie w dużych miastach, gdzie dostęp do terenów zielonych jest ograniczony. Pandemia COVID-19 dodatkowo wzmocniła ten trend, zwiększając zainteresowanie Polaków posiadaniem własnego kawałka zieleni, gdzie można odpocząć od miejskiego zgiełku.
Sytuacja działkowców komplikuje się również przez nieuregulowany status prawny wielu ogródków. Przez lata kolejne rządy zapowiadały uporządkowanie kwestii własnościowych związanych z ROD, jednak do tej pory nie doczekaliśmy się kompleksowych rozwiązań. Brak stabilności prawnej dodatkowo potęguje obawy użytkowników działek i wpływa na ich decyzje o sprzedaży.
Polski Związek Działkowców podkreśla społeczną i ekologiczną wartość ogródków działkowych, które stanowią zielone płuca miast i miejsca integracji społecznej. PZD argumentuje, iż ewentualne masowe przejmowanie działek na cele wojskowe bez odpowiednich rekompensat i możliwości odtworzenia ogrodów w innych lokalizacjach byłoby nie tylko niesprawiedliwe dla działkowców, ale również szkodliwe dla miejskich ekosystemów.
Projekt ustawy o inwestycjach na potrzeby obronności wzbudza kontrowersje nie tylko wśród działkowców, ale również wśród prawników i organizacji społecznych, które zwracają uwagę na potencjalne naruszenie praw obywatelskich. Krytycy wskazują, iż uproszczone procedury wywłaszczeniowe mogą prowadzić do nadużyć i nieuzasadnionych ingerencji w prawo własności.
Z drugiej strony, zwolennicy nowych regulacji argumentują, iż w obliczu rosnących zagrożeń geopolitycznych, wzmocnienie obronności państwa powinno być priorytetem, choćby jeżeli wiąże się to z pewnymi kosztami społecznymi. Ministerstwo Obrony Narodowej zapewnia, iż ewentualne przejęcia terenów ROD będą dotyczyły tylko przypadków absolutnie niezbędnych dla bezpieczeństwa kraju.
Najbliższe tygodnie będą najważniejsze dla przyszłości polskich ogródków działkowych. Losy projektu ustawy w Sejmie, a także ewentualne poprawki, które zostaną do niego wprowadzone, mogą mieć fundamentalny wpływ na kształt rynku ROD i sytuację milionów Polaków korzystających z tych terenów. Tymczasem boom sprzedażowy trwa, a działki w atrakcyjnych lokalizacjach przez cały czas znajdują nabywców gotowych zapłacić za nie równowartość małego mieszkania.
źródło: Fakt.pl/Warszawa w Pigułce
