Czy rośliny mogą mieć raka? Okazuje się, iż tak!

Zdjęcie: Czy rośliny mogą mieć raka?

Rośliny, tak samo jak ludzie i zwierzęta, chorują – okazuje się, iż także na raka! Choroba ta może doprowadzić do dużych strat gospodarczych w uprawach.

Historia raka roślin w Polsce

“Lekarzami roślin” są specjaliści z Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). Zajmują się diagnozowaniem i zwalczaniem chorób takich, jak nowotwór, aby nie dopuścić do ich rozprzestrzeniania się na większą skalę.

Polska historia walki z rakiem roślin sięga lat 20. XX wieku. W 1924 roku w powiecie rybnickim odkryto raka ziemniaka, wywoływanego przez grzyba Synchytrium endobioticum. W wyniku przeprowadzonych kontroli wykryto 130 ognisk choroby. Były to pierwsze zorganizowane na taką skalę kontrole na obecność organizmów kwarantannowych. Aktualnie tego typu działania są na porządku dziennym.

Skąd bierze się rak roślin?

Przyczyną raka roślin są patogeny bakteryjne lub grzybicze. Prowadzą one do powstawania narośli, martwic i uszkodzeń tkanki, co w wielu przypadkach może zagrażać przetrwaniu roślin. Choroba ta objawia się w różny sposób, w zależności od gatunku. Zainfekowane gatunki wytwarzają kalus i żywicę, aby się bronić i odizolować patogen. Niestety, w efekcie powstają głębokie rany osłabiające chore drzewa i krzewy. Rak prowadzi do zamierania ich części, dlatego bardzo ważna jest szybka diagnoza.

Skutki zachorowania rośliny na raka mogą być różne.

– Rak roślin, wywoływany przez bakterie i grzyby, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia roślin i może prowadzić do dużych strat gospodarczych w uprawach – przekazał Śląski Uniwersytet Medyczny (ŚUM).

Eksperci zaznaczają jednak, iż nie każde zgrubienie to rak – podobne deformacje mogą wywołać owady lub pajęczaki, które składają jaja w tkankach roślin. W przypadku podejrzenia nowotworu, konieczne jest szybka interwencja specjalistów, aby ograniczyć straty i zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby. Bardzo ważna jest również profilaktyka, która polega m.in. na regularnym usuwaniu i spalaniu zainfekowanych części.

Należy także pamiętać, iż rozprzestrzenianiu się raka roślin sprzyjają warunki pogodowe, takie jak wiatr czy deszcz, jak również czynnik ludzki, na przykład nieostrożne prace ogrodnicze.

Czytaj też: Czy rośliny pomogą pozbyć się wiecznych chemikaliów?

Przykłady raka u roślin

W przypadku raka ziemniaka na bulwach powstają charakterystyczne rakowate, kalafiorowate narośla, z początku białe, a pod wpływem światła – zieleniejące. Mogą one przetrwać w glebie choćby 30 lat, będąc zagrożeniem dla kolejnych plonów. Co istotne, w tej chwili wiele odmian ziemniaka jest odpornych na raka.

Rak roślin może zaatakować również topole i drzewa owocowe. W przypadku tych pierwszych na pniach i gałęziach powstają narośle, przyczyniające się do obumierania tkanek. Zainfekowane drzewa stanowią zagrożenie zarówno dla innych roślin, jak i dla otoczenia – osłabione gałęzie mogą bowiem łatwo się łamać pod wpływem wiatru.

Drzewa owocowe są narażone na inne formy raka. Bakteria Pseudomonas syringae, zimująca w pąkach i porażająca nadziemne części drzew, powoduje powstawanie nekroz, martwic i rakowatych zgrubień na gałęziach i pniach.

Przeczytaj też: Randap zabija nie tylko chwasty. Co ze środowiskiem i naszym zdrowiem?

Źródło: pap.pl, medexpress.pl

Fot.: wikipedia.org (Sternrenette/CC BY 3.0)