4 miesięcy temu
Wystawa Piotra Blajerskiego Włócząc się pośród innych realizacji życia to spekulatywna wizja budowy wspólnoty
pozbawionej szowinizmu gatunkowego. Artysta przygląda się procesom kształtującym biologiczne życia, rejestrując to, co na co dzień zwykle pozostaje niezauważalne. Filmuje i fotografuje napotkane na swojej drodze zwierzęta, przyglądając się ich egzystencji i śmierci. Nawiązuje specyficzny rodzaj relacji, wchodząc w rolę widzącego i czującego świadka, który dzieli się osobistym doświadczeniem przekraczania horyzontu widzenia i empatii.
Te spotkania, często podyktowane przypadkiem czy zaciekawieniem, stają się polem zmiany optyki w postrzeganiu świata jako przestrzeni zdominowanej przez człowieka. W swojej metodzie pracy Piotr nie dokumentuje, ale raczej utrwala zastane sytuacje, stając się w sposób naturalny ich częścią. Wycofuje się, porzuca komentarz, uwypuklając relację, którą w danym przypadku nawiązuje ze spotkanym bytem. Bohaterowie jego projektów eksplorują nieznane przestrzenie, poszukują pożywienia, kopulują, przemieszczają się, umierają. Podlegają procesom życiowym. Pozostają wspólnotą bytów – ekosystemem tworzonym przez istoty ludzkie i nie-ludzkie (zwierzęta, rośliny czy mikroorganizmy).
Zmiana podejścia do istot żywych kształtowała się przede wszystkim wraz z rozwojem myśli posthumistycznych. Przekraczanie idei antropocentryzmu pociągnęło za sobą krytyczną analizę dotychczasowego, tradycyjnego podejścia do zwierząt, zarówno w samej sztuce, jak i w problematyce pozaartystycznej. Dziś żyjemy w czasach, kiedy społeczność innych istot nabiera szczególnego znaczenia. Krążące widmo „epoki antropocenu” oraz pogłębiający się kryzys klimatyczny zmusza do fundamentalnej zmiany w myśleniu o planecie i jej ekosystemie. najważniejsze wydają się refleksje dające odpowiedzi na pytania, jak żyć w międzygatunkowej wspólnocie? Jak z troską budować środowisko, w którym wszystko funkcjonuje na zasadzie splotu relacji?
Na wystawie Piotr Blajerski przyjmuje strategię opartą na empatii, którą realizuje poprzez obserwację oraz wędrówkę, zarówno fizyczną jak i mentalną. W prezentowanych pracach odczuwalne pozostaje napięcie między procesem powolnej zagłady i przemijania, a wizją budowy rodzaju wspólnoty widzianej z perspektywy postantropocentrycznej.
Zagłada jest tutaj postrzegana w kategoriach wymierania – procesu zaniku gatunków, zmian planetarnych wywołanych przez działalność człowieka. Jednakże to wspólnota przez cały czas pozostaje szansą na zbudowanie relacji, które są podstawą realizującego się na różne sposoby biologicznego życia. Artysta postrzega postantropocentryzm jako konstruktywny sposób myślenia, będący jednocześnie odrzuceniem eschatologicznej postawy i wyrazem pokory zrywającej z antropocentrycznym egoizmem.
Działania Piotra pozbawione są dystansu i uprzedmiotowienia. W założeniu mają uruchamiać pokłady empatii i krytyczne spojrzenie na przyzwyczajenia w postrzeganiu i pojmowaniu innego życia. Motyw wędrówki – akcentowany w tytule wystawy – stanowi zaproszenie do powolnego odkrywania tego, co ukryte. Stanowi impuls do wyczulenia spojrzenia przełamującego porządek społeczny, gdzie osoby nie-ludzkie funkcjonują jedynie jako zasoby. W tym przypadku stają się tak samo ważnymi aktorami jak ludzie.
