Warzywa strączkowe – uprawa w ogrodzie

7 godzin temu

Zdjęcie: Warzywa strączkowe

Poza znaczeniem w ogrodnictwie, warzywa strączkowe są cenione w kuchniach na całym świecie za swoje adekwatności odżywcze i uniwersalność w zastosowaniu. Stanowią bogate źródło białka roślinnego, błonnika, witamin i minerałów, dzięki czemu są kluczowym elementem diet roślinnych, ale także uzupełnieniem w dietach mieszanych. W artykule omówimy najważniejsze gatunki warzyw strączkowych, ich wymagania, uprawę oraz zastosowanie.

Lista warzyw strączkowych z nazwami łacińskimi

Bób zwyczajny (Vicia faba)
Ciecierzyca (Cicer arietinum)
Fasola wielokwiatowa (Phaseolus coccineus)
Fasola zwykła (Phaseolus vulgaris)
Fasolka szparagowa (Phaseolus vulgaris var. nanus)
Groch zwyczajny (Pisum sativum)
Soczewica jadalna (Lens culinaris)
Soja warzywna (Glycine max)

1. Bób zwyczajny

Bób jest jednoroczny i bardzo odporny na chłód.

Uprawa z nasion: Nasiona wysiewa się wprost do gruntu już w marcu. Preferuje gleby wilgotne i żyzne o odczynie obojętnym.

Pielęgnacja: najważniejsze jest regularne podlewanie i odchwaszczanie. Wysokie odmiany mogą wymagać podpór. Aby zapobiec mszycom, można przyciąć wierzchołki pędów po kwitnieniu.

Właściwości i zastosowanie: Bób jest bogaty w białko, witaminy z grupy B oraz minerały, takie jak magnez i fosfor. Doskonale smakuje gotowany, w sałatkach lub jako składnik past.

2. Ciecierzyca

Ciecierzyca, znana także jako cieciorka, jest podstawą wielu kuchni świata, szczególnie w rejonach Bliskiego Wschodu.

Uprawa z nasion: Wysiew w maju na stanowiskach nasłonecznionych. Gleby powinny być przepuszczalne i umiarkowanie żyzne.

Pielęgnacja: Roślina toleruje suszę, ale wymaga odchwaszczania. Cieciorka jest rzadziej atakowana przez szkodniki niż inne strączkowe.

Właściwości i zastosowanie: Ciecierzyca jest bogata w białko, żelazo, magnez i błonnik. Stanowi podstawowy składnik hummusu, falafeli oraz zup.

3. Fasola wielokwiatowa

Znana z ozdobnych kwiatów i smacznych strąków, fasola wielokwiatowa często zdobi ogrody.

Uprawa z nasion: Wysiew w maju, najlepiej w miejscach nasłonecznionych. Nasiona wymagają podpór i regularnego podlewania.

Pielęgnacja: Fasola wielokwiatowa wymaga obfitego podlewania oraz ochrony przed przymrozkami.

Właściwości i zastosowanie: Fasola wielokwiatowa jest źródłem białka, witamin z grupy B oraz składników mineralnych. W kuchni jest używana do zup, gulaszów oraz jako warzywo gotowane.

4. Fasola zwykła

Fasola jest jednym z najpopularniejszych warzyw strączkowych. Występuje w wielu odmianach, różniących się kolorem strąków i nasion. Jest rośliną jednoroczną, która wymaga stanowisk słonecznych i żyznych, przepuszczalnych gleb o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym.

Uprawa z nasion: Nasiona wysiewa się bezpośrednio do gruntu, gdy gleba ogrzeje się do temperatury około 10–12°C (zazwyczaj w maju). Rozstaw zależy od odmiany – fasolę karłową sądzi się w rzędach co 40–50 cm, a tyczkowe odmiany wymagają podpór.

Pielęgnacja: Ważne jest regularne podlewanie, szczególnie podczas kwitnienia i zawiązywania strąków. Należy unikać przelania, by nie dopuścić do gnicia korzeni.

Właściwości i zastosowanie: Fasola zwykła jest bogata w białko, żelazo, witaminy z grupy B oraz błonnik. Jest doskonała do przygotowywania zup, gulaszów, sałatek oraz jako składnik past.

5. Fasolka szparagowa

Fasolka szparagowa jest ceniona za delikatny smak i szybki czas dojrzewania.

Uprawa z nasion: Nasiona wysiewa się do gruntu w maju, gdy temperatura gleby przekracza 10°C. Rozstaw rzędów powinien wynosić około 40 cm, a odległość między roślinami w rzędzie – 10–15 cm.

Pielęgnacja: Wymaga regularnego podlewania, zwłaszcza w okresach suszy, oraz ochrony przed przymrozkami. Ważne jest także spulchnianie gleby i usuwanie chwastów.

Właściwości i zastosowanie: Fasolka szparagowa jest lekkostrawna, bogata w witaminę C, kwas foliowy i błonnik. Jest doskonała gotowana, jako dodatek do obiadu lub składnik sałatek.

6. Groch zwyczajny

Groch to kolejna roślina strączkowa łatwa w uprawie. Odmiany grochu mogą być cukrowe (zjadane ze strąkami) lub łuskowe (jadane są nasiona).

Uprawa z nasion: Nasiona wysiewa się wczesną wiosną, gdy gleba osiągnie temperaturę powyżej 5°C. Rozstaw wynosi około 20–30 cm między rzędami.

Pielęgnacja: Groch preferuje gleby umiarkowanie wilgotne i dobrze przepuszczalne. Wymaga podpór, zwłaszcza odmiany pędzące. Ważne jest usuwanie chwastów i ochrona przed szkodnikami, takimi jak strąkowiec grochowy.

Właściwości i zastosowanie: Groch jest źródłem łatwo przyswajalnego białka, witaminy C, oraz błonnika. Można go spożywać na surowo, w sałatkach, jako dodatek do zup lub w formie puree.

7. Soczewica jadalna

Soczewica jest ceniona za krótki czas gotowania i wysoką zawartość białka.

Uprawa z nasion: Soczewicę wysiewa się wprost do gruntu w kwietniu. Preferuje stanowiska słoneczne, gleby lekkie i dobrze przepuszczalne. Odległość między rzędami powinna wynosić około 20–30 cm.

Pielęgnacja: Roślina ta jest stosunkowo odporna na suszę, ale wymaga odchwaszczania, zwłaszcza we wczesnej fazie wzrostu.

Właściwości i zastosowanie: Soczewica dostarcza białka, żelaza, fosforu i błonnika. W kuchni jest używana w zupach, sałatkach oraz jako składnik kotletów roślinnych.

8. Soja warzywna

Soja jest ważnym elementem w diecie roślinnej i wymaga cieplejszego klimatu.

Uprawa z nasion: Nasiona wysiewa się w maju, gdy gleba jest wystarczająco ciepła. Rozstaw wynosi około 40 cm między rzędami.

Pielęgnacja: Wymaga stanowisk nasłonecznionych i żyznych gleb. Należy dbać o wilgotność podłoża, szczególnie podczas kwitnienia.

Właściwości i zastosowanie: Soja dostarcza pełnowartościowego białka, izoflawonów oraz witamin z grupy B. Wykorzystywana jest do produkcji tofu, mleka sojowego oraz jako składnik potraw orientalnych.

Warzywa strączkowe to nie tylko wartościowy element diety, ale także cenny dodatek w ogrodzie. Ich uprawa, choć wymaga pewnej wiedzy, przynosi korzyści zarówno dla gleby, jak i domowego stołu. Wybór odpowiednich gatunków i odmian pozwala cieszyć się obfitymi plonami przez cały sezon. Zachęcamy do wprowadzenia warzyw strączkowych do swojego ogrodu i kuchni!

Fot. główna: CSIRO, CC BY 3.0, commons.wikimedia.org

Idź do oryginalnego materiału