Świerk biały – uprawa i pielęgnacja

Świerk biały vel świerk kanadyjski (Picea glauca (Moench) Voss) jest iglakiem, gatunkiem należącym do rodziny sosnowatych. Jego ojczyzną są północne obszary Ameryki Północnej. U nas uprawiane są niektóre jego odmiany, zwłaszcza te wolno rosnące oraz karłowate. Staje się coraz bardziej popularny, a to ze względu na niewielkie wymagania, łatwość uprawy, ale przede wszystkim ze względu na atrakcyjny wygląd.

Świerk biały – jak wygląda

Świerk biały jest wiecznie zielonym drzewem iglastym. W naturze, na obszarach, gdzie powszechnie występuje może osiągać choćby 25-30 m wysokości i dożywać trzystu lat. Pokrojem przypomina świerk srebrny (świerk kłujący), obydwa iglaki mają bowiem wąskopiramidalną budowę. Jego igły są długie i tępe, barwy niebiesko-zielonej na górze i biało-niebieskiej od spodu. Również srebrzysty nalot na igłach upodabnia obydwa gatunki do siebie. Poza tym igły pięknie pachną, gdy rozetrzeć je w dłoniach. Świerk rodzi piękne szyszki długości od 3 do 6 cm, które zwisają z gałęzi.

Świerk biały ‘Daisy’s White’, autor: Dmitriy Konstantinov, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Uprawa świerka białego

Świerk biały ma niewielkie wymagania uprawowe. Podłoże może być mocno kwaśne aż do obojętnego. Ziemia powinna być umiarkowanie wilgotna i przepuszczalna. Dobrze jest roślinie wybrać miejsce nasłonecznione.

W sprzedaży dostępnych jest całkiem sporo odmian świerka białego, od tych osiągających spore rozmiary, które idealnie sprawdzą się w dużych ogrodach w roli solitera, jak i tych karłowatych. Odmiany karłowe pięknie prezentują się zarówno w ogrodzie jak i na tarasie, może je bowiem uprawiać w pojemnikach.

Jeśli kupujemy świerka białego z odkrytym korzeniem, najlepiej jest go sadzić wczesną wiosną lub jesienią. Jeśli natomiast ukorzenione zostały w donicy, to sadzimy je przez cały sezon, nie zapominając oczywiście o systematycznym podlewaniu, zwłaszcza w pełni upalnego lata.

Świerk biały ‘Alberta Globe’, autor: Lazaregagnidze, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Dołek, który kopiemy dla sadzonki powinien być sporo większy od bryły korzeniowej. Dobrze jest go wypełnić szyszkami, igliwiem, korą i zrębkami sosnowymi. Taki wsad pozwoli na długotrwałe utrzymanie kwasowości podłoża, przy okazji je użyźniając. Na tak przygotowany spód wsypujemy kwaśny torf wymieszany z ziemią uniwersalną i piaskiem, albo gotowe podłoże dedykowane iglakom. Pamiętać należy o obfitym podlaniu młodej sadzonki. Gdy drzewko jest już zasadzone i podlane, powierzchnię ziemi wokół powinno się wyściółkować grubą warstwą kory sosnowej. Ściółkowanie podłoża zapobiegnie nadmiernemu odparowywaniu wody, do tego zimą będzie chroniło korzenie młodych roślin przed przemarznięciem.

Pielęgnacja świerka białego

Świerk biały nie ma specjalnych wymagań pielęgnacyjnych. Tylko młode egzemplarze wymagają systematycznego podlewania jeżeli nie pada. Te starsze radzą sobie już doskonale. Tak samo z okrywaniem przed mrozem. Warto to zrobić w pierwszym roku po posadzeniu, później nie ma już takiej potrzeby. Iglak bowiem jest w pełni mrozoodporny.

Świerków białych się nie przycina, same z siebie mają bowiem piękny pokrój. Ograniczamy się do cięć sanitarnych, czyli do usunięcia po zimie gałęzi uszkodzonych, przemarzniętych czy chorych. jeżeli jednak przyjdzie nam ochota na formowanie drzewka, to świerki dość dobrze znoszą cięcia. Pamiętać tylko należy, żeby wykonywać je raczej wczesną wiosną, zanim ruszą soki. Zbyt późne ciecia jesienne grożą przemarznięciem pędów.

Świerk biały, autor: chefranden at Flickr, CC BY 2.0, commons.wikimedia.org

Świerk uprawiany w pojemnikach potrzebuje systematycznego zasilania, najlepiej nawozami do roślin kwasolubnych. Przed zimą donica powinna znaleźć się w nieogrzewanym pomieszczeniu. jeżeli zostaje na zewnątrz, dobrze jest ją postawić na styropianie i dobrze okryć. Pamiętać należy, iż iglak w donicy powinien być zimą podlewany niewielką ilością wody, gdy widzimy, iż ziemia jest całkiem sucha.

Odmiany świerka białego

W szkółkach u producentów dostępnych jest całe mnóstwo odmian świerka białego. Naprawdę jest w czym wybierać. Poniżej przedstawimy kilka najciekawszych odmian, w tym szerzej opiszemy chyba najpopularniejszą w Polsce odmianę, czyli ‘Conica’.

• Świerk biały ‘Biesenthaler Fruhling’ – jest to odmiana karłowa, dorastająca po 10 latach do ok. 0,7 m wysokości, ma stożkową budowę, jest gęsty a wiosną zachwycają żółte przyrosty
• Świerk biały ‘Piccolo’ – nieco podobny do odmiany ‘Conica’, ale rośnie dużo wolniej, gdyż jego roczne przyrosty (jasnozielone) nie przekraczają 7 cm, częściej niż inne odmiany może być atakowany przez przędziorka
• Świerk biały ‘Laurin’ – odmiana wyjątkowo wolno rosnąca, w ciągu roku przyrasta zaledwie o około 2 cm, co pozwala mu w ciągu lat 10 osiągnąć pół metra wysokości. Jego zielone igły są drobne i delikatne.

Świerk biały ‘Conica’

Świerk biały ‘Conica’ (Picea glauca ‘Conica’) to karłowy, wolno rosnący krzew o regularnym, stożkowatym i gęstym pokroju. Jest to krzew zimozielony z rodziny sosnowatych. Roczny przyrost świerka białego to około 9 centymetrów, po 10 latach uprawy osiąga 1-1,5 metra wysokości. ‘Conica’ doskonale wygląda w ogrodach skalnych, ogrodach przydomowych, na rabatach, skarpach i w parkach. Znajduje również zastosowanie jako strzyżony żywopłot. Odmiana ‘Conica’ uprawiany w donicy może służyć jako bożonarodzeniowa, świąteczna choinka. Igły świerka są krótkie, miękkie i zielone. Latem pojawiają się młode przyrosty igieł o jaskrawo zielonym zabarwieniu. Gałązki drobne, liczne, tworzą jednolitą, nierówną powierzchnię odcinając dostęp słońca do wnętrza krzewu.

Świerk biały ‘Conica’, autor: I, Speculos, CC BY 2.5, commons.wikimedia.org

Uprawa świerka białego ‘Conica’

Świerk biały ‘Conica’ najlepiej rośnie w klimacie wilgotnym na żyznych, przepuszczalnych, lekko kwaśnych glebach. Stanowisko powinno być słoneczne, ewentualnie półcieniste. Roślina jest odporna na niskie temperatury i zanieczyszczenia powietrza. ‘Conica’ jest wrażliwy na suszę i upały, jeżeli gleba będzie za mało nawodniona jego pędy będą powoli usychać i z czasem krzew zaniknie. Odmiana ‘Conica’ nie wymaga drastycznych cięć, usuwamy jedynie zniszczone, połamane, wyschnięte i niepotrzebne gałęzie. ‘Conica’ powinien być sadzony od wiosny do jesieni, może być rozmnażany z nasion, a także z sadzonek. Pod koniec wiosny lub latem krzew często atakowany jest przez przędziorki, wówczas należy spryskać szkodnika akarycydem.

Fot. główna: Crusier, CC BY 3.0, commons.wikimedia.org