1 rok temu
Rzodkiew świrzepa vel Łopucha (Raphanus raphanistrum) jest to jednoroczna roślina jara należąca do rodziny kapustowatych. Gatunek ten powszechnie występuje na terenie całego naszego kraju. Został do nas przywleczony (archeofit) stając się powszechnie zwalczanym chwastem, zwłaszcza zbóż , rzepaku, roślin okopowych, kukurydzy oraz roślin strączkowych.
Nasiona świrzepy są trujące dla zwierząt!
Rzodkiew świrzepa – jak wygląda
Rzodkiew świrzepa wyglądem bardzo przypomina białą gorczycę. Osiąga od 30 do 70 cm wysokości, a jej łodyga jest wzniesiona, u dołu owłosiona, a na górze naga, przy czym często już od dołu zaczyna się rozgałęziać. Liście na pędach układają się skrętolegle, przy czym te dolne są lirowate, a te górne lancetowate, osiągają od 8 do 10 cm długości. Świrzepa kwitnie od maja do września a jej kwiaty zebrane są w grona na szczytach pędów, najczęściej barwy żółtej, rzadziej białe z fioletowymi żyłkami na płatkach.
Rzodkiew świrzepa, autor: MathKnight, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org
Owocem rośliny jest łuszczyna o bardzo twardych ściankach, rozpadająca się po dojrzeniu na małe, jednonasienne fragmenty. Tych nasion jedna roślina może wydać od 150 aż do choćby 300. I to właśnie po łuszczynie można najpewniej odróżnić świrzepę od gorczycy białej. Korzeń główny jest cienki, palowy, wrzecionowaty, a od niego odchodzą liczne korzenie boczne.
Rzodkiew świrzepa rozmnaża się przez cały sezon wegetacyjny, bo nasiona kiełkują bardzo powoli, często dopiero w kolejnym sezonie. Dlatego wschody można zobaczyć przez cały sezon wiosenny i letni.
Rzodkiew świrzepa, autor: Juuso kojo at Finnish Wikipedia, CC BY-SA 3.0, commons.wikimedia.org
Świrzepa – zagrożenia
Świrzepa jest powszechnie spotykana u nas, choć w ogrodach dość rzadko. Natomiast rosnąc w pobliżu warzywnika przyciąga wiele szkodników żerujących na roślinach kapustnych oraz patogenów chorobotwórczych, czym może przyczynić się do ich ataku na nasze uprawy warzyw kapustnych. Warzywa mogą zostać zaatakowane zwłaszcza przez dwa szkodniki: mątwik burakowy (rodzaj nicienia) i bielinek kapustnik. Ważne jest zatem, żeby systematycznie odchwaszczać uprawy warzyw kapustnych.
Wspominaliśmy już, iż łopucha jest rośliną trującą dla zwierząt, a w zasadzie trujące są jej nie w pełni dojrzałe nasiona. jeżeli więc mamy konie, krowy, kozy albo owce, to lepiej jest nie skarmiać ich świrzepą po jej kwitnieniu.
Rzodkiew świrzepa, autor: Krzysztof Ziarnek, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
Właściwości i zastosowanie rzodkwi świrzepy
Młode okazy rzodkwi świrzepy można wykorzystać w kuchni, przyrządzając z młodych liści, kwiatów i łodyg pyszną sałatkę. Nigdzie nie znaleźliśmy informacji na temat jej adekwatności, ale można zakładać, iż kilka odbiegają one od adekwatności innych warzyw rzepowatych.
Fot. główna: Alex Lockton, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org
