Współczesna psychologia coraz częściej bada wpływ recytacji świętych tekstów na zdrowie psychiczne i emocjonalne, odkrywając liczne pozytywy. Okazuje się, iż zapamiętywanie i regularne powracanie do fragmentów Biblii może przynieść wymierne korzyści temu, kto je sobie przyswoi.
Znajomość tekstów biblijnych ma znaczenie, ponieważ angażuje nas w głęboki i owocny dialog z Bożym Słowem, co jest celem mówienia Boga do nas1. To właśnie było i jest najistotniejsze w uczeniu się Słowa – znaczenie religijne, ale także podtrzymywanie tradycji. Szczególnie istotne było to w judaizmie. Nie tylko uczniowie mieli za zadanie nieustannie powtarzać i uczyć się na pamięć fragmentów Tory, ale również nauczyciele. Nauczyciele musieli powtarzać lekcję tak długo, aż uczeń się ich nauczy. Jak czytamy w Talmudzie, nauczyciel musi powtarzać lekcję, dopóki uczeń jej nie opanuje2, a kto powtarza swoją lekcję sto jeden razy, jest lepszy od tego, kto powtarza ją sto razy3. Joszua Ben Karha porównuje studiowanie Tory bez systematycznego przeglądania jej do człowieka, który sieje, ale nie zbiera żniwa. Dodatkowo stwierdza, iż ten, kto czyta Torę, ale jej nie pamięta, jest jak kobieta, która nosi swoje dziecko i zakopuje je4.
Moc recytacji tekstów biblijnych
Powtarzanie tekstów pozwala na ich głębsze zrozumienie i wewnętrzne przyswojenie. Stają się one wtedy częścią naszej świadomości, co ułatwia ich interpretację i zastosowanie w codziennym życiu. Regularne powtarzanie wzmacnia pamięć i koncentrację, co ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie mózgu. Systematyczne studiowanie i zapamiętywanie ich buduje dyscyplinę, co jest korzystne zarówno w sferze duchowej, jak i osobistej.
Na co jeszcze wpływa nauka cytatów ze Słowa Bożego i jakie to ma znaczenie dla naszej psychiki?
Redukcja stresu
Recytacja świętych tekstów może działać uspokajająco i redukować poziom stresu oraz lęku. Regularne powtarzanie psalmów czy obietnic Bożych zawartych w innych księgach Pisma Świętego lub słów modlitwy „Ojcze nasz” wpływa na układ nerwowy, prowadząc do obniżenia poziomu kortyzolu – hormonu stresu. Dlaczego? Ponieważ podczas modlitwy zaczynamy się uspokajać i przywracać wewnętrzną równowagę emocjonalną. Niepokój odchodzi na bok, ustępując miejsca wyciszeniu, tym bardziej, jeżeli przypominamy sobie teksty związane z nadzieją, mocą Boga i Jego wsparciem.
Poprawa koncentracji
Recytacja wymaga skupienia i regularności, co sprzyja rozwijaniu umiejętności koncentracji. Proces powtarzania świętych tekstów pomaga wyciszyć umysł, co z kolei zwiększa zdolność do bycia obecnym tu i teraz. Szczególne znaczenie ma to, jeżeli wymawiamy je na głos. W efekcie, osoby praktykujące recytację częściej doświadczają stanów uważności, co pozytywnie wpływa na ich codzienne życie.
Wzmocnienie poczucia wspólnoty
Recytacja często odbywa się w grupach, na przykład podczas nabożeństw czy wspólnych modlitw. Tego rodzaju praktyki wzmacniają poczucie wspólnoty i przynależności. Osoby uczestniczące w regularnych praktykach religijnych (grupy modlitewne, zgromadzenia, kursy) i duchowych mają wyższy poziom wsparcia społecznego, co jest kluczowym czynnikiem w utrzymaniu zdrowia psychicznego. Spotykając ludzi o podobnych wartościach i przekonaniach, łatwiej jest nam nawiązywać kontakt, a także go podtrzymywać. Dzięki takim przyjaźniom zawsze możemy się zwrócić do siebie o pomoc, także pod kątem religijnym.
Zwiększenie poczucia celu i sensu życia
Teksty biblijne zawierają głębokie treści filozoficzne i moralne, które mogą inspirować i kierować życiem praktykujących je. Recytacja tych tekstów pomaga odnaleźć sens i cel życia, co jest szczególnie ważne w trudnych doświadczeniach. Osoby regularnie praktykujące recytację często odczuwają większe poczucie spełnienia i satysfakcji życiowej. Szczególnie jeżeli robi się to regularnie np. w formie modlitwy. Dzięki wierze w Boga wiemy, iż nie jesteśmy sami, a Siła wyższa pomaga przechodzić chwile kryzysu. Nie czujemy się już samotni, ponieważ mamy zarówno Boga, jak i zgromadzenie ludzi wierzących, którzy dają wsparcie.
Redukcja objawów depresji
Recytacja świętych tekstów może również przynosić korzyści w kontekście walki z depresją. Powtarzanie pozytywnych, pełnych nadziei duchowych przekazów może pomóc w kształtowaniu bardziej optymistycznego spojrzenia na życie. Ponadto regularne uczestnictwo w praktykach religijnych czy duchowych związanych z recytacją często wiąże się z wyższym poziomem wsparcia emocjonalnego, co jest najważniejsze w procesie wychodzenia z depresji.
Podsumowując, nierzadko doskonałym sposobem na poprawę nastroju i zwiększenie energii jest wybór i nauka cytatów, które dostarczają nam siły i dodają otuchy w trudnych chwilach. Powracając w myślach do tych tekstów w momentach zwątpienia, możemy poczuć się lepiej i odzyskać wewnętrzną równowagę. Święte teksty pomagają znaleźć odpowiedzi na różne wyzwania życiowe: od lęku, smutku, przez stany depresyjne, po utratę bliskich osób, a choćby chwile zwątpienia. Gdy wierzymy, iż w tych słowach jest moc i sens (a tak jest w istocie!), poprowadzi nas to do przezwyciężenia trudności. Odpowiednie cytaty, które rezonują z naszym sercem, mogą być wsparciem duchowym i przywrócić wiarę w lepsze jutro. Nie wierzysz? Sprawdź sam, a zobaczysz, jak wielką ma to siłę!
Lecz ci, którzy ufają Panu, nabierają siły, wzbijają się w górę na skrzydłach jak orły, biegną, a nie mdleją, idą, a nie ustają – Księga Izajasza 40,31
Bóg daje nam siłę nie tylko w kwestii samej wiary, ale także pod kątem emocjonalnym i psychicznym, ponieważ równowaga tych stanów decyduje o naszych motywacjach, chęci lub braku chęci do działania. Pan obiecuje, iż będzie nas wzmacniał. Mówi o tym wielokrotnie w Piśmie Świętym, a znając te cytaty bardzo gwałtownie mamy szansę odzyskać wiarę, choćby miała być jak małe ziarnko gorczycy, a jak wiemy, wtedy nie będzie dla nas nic niemożliwego.
Natalia Tatarczuch
(Socjolog&Coach)
Zapraszamy również do przeczytania poniższych artykułów związanych ze zdrowiem psychicznym:
1. Umysł niczym ogród – jak możemy go pielęgnować?
2. Zaburzenia lękowe – co radzi Pismo Święte?
3. Czym jest wybaczenie
Przypisy
- K. Wójcicki, Recytacje tekstów biblijnych, tom 31, nr 1, Kraków, 1978, s. 40.
- Eruvin 54b
- Haggai 9b
- Sanhedryn 99a