Pieprznik jadalny

1 rok temu
Zdjęcie: kurki-pieprznik-jadalny


Pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius Fr.) to gatunek grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae).

Nazewnictwo

Pieprznik jadalny ma około 50 synonimów naukowych. Jego nazwę polską podał Józef Jundziłł w 1830 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako kurka, stroczek lisica, kurka żółta, lisiec, pieprzyk jadalny, lisica, kurek, pieprznik pospolity, lisiczka, pieprznik gąska, stągiewka jadalna.

© Źródło: Wikimedia Commons. Autor: Björn S…. Licencja: CC BY-SA 2.0.

Morfologia

Pieprznik jadalny zaliczany jest do tzw. grzybów wielkoowocnikowych. Część podziemna plechy, grzybnia, jest najczęściej niewidoczna, natomiast owocniki z podstawkami wykształcającymi zarodniki wyrastają ponad warstwę mchów na dnie lasu.

Kapelusz grzyba ma średnicę 1-12 cm. U młodych owocników jest guzikowaty, okrągłego kształtu, później wypukły z podwiniętym brzegiem, a u starszych okazów rozpostarty, lejkowaty i nieregularny. Jego barwa jest jasnożółta do pomarańczowożółtej, a powierzchnia gładka, matowa.

Trzon osiąga długość 3-6 cm, jest barwy kapelusza, często o jaśniejszym odcieniu. Jego podstawa jest zwężona, powyżej staje się szerszy, łagodnie przechodząc w kapelusz. Jest pełny, twardy i często wygięty.

Miąższ jest barwy białej lub bladożółtej, o zwartej konsystencji, łamliwy, włóknisty w trzonie. Ma zapach owocowy, korzenny, nieco pieprzowy, a smak łagodny, kwaskowaty lub lekko ostry.

Pieprznik jadalny występuje od czerwca do października.

© Źródło: Wikimedia Commons. Autor: Nina Filippova. Licencja: CC BY 4.0.

Występowanie

Pieprznik jadalny występuje na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy, a także na wielu wyspach. W Polsce jest pospolity i należy do najczęściej występujących grzybów leśnych. Rośnie w lasach liściastych i iglastych, często na piaszczystych, kwaśnych glebach, często pod świerkami pośród mchów. W niektórych rejonach Europy jednak zanika wskutek kwaśnych deszczów.

Właściwości

Pieprznik jadalny zawiera łatwo przyswajalne białko. Dodatkowo bogaty jest ​​w węglowodany, tłuszcze, w tym NNKT (Niezbędne Nienasycone Kwasy Tłuszczowe), błonnik oraz witaminy (witamina D, E, C, witaminy z grupy B oraz beta-karoten) i minerały. Zawiera dużą ilość witaminy B1 oraz fenole, flawonoidy, kwas askorbinowy oraz likopen.

Znaczenie kulinarne

© Źródło: Wikimedia Commons. Autor: Heisenberg-pl. Licencja: CC BY-SA 3.0.

Pieprznik jadalny zaliczany jest do grzybów jadalnych. Ceniony jest ze względu na aromat, smak oraz twardość i chrupkość owocników. Do spożycia zaleca się młode, zdrowe owocniki, które można przyrządzać na wiele sposobów.

Smażenie kurek powinno trwać krótko, ponieważ w innym wypadku mocno twardnieją. W przypadku marynowania zaleca się stosować same kapelusze z krótko odciętym trzonem. Kurki duszone i konserwowane dobrze jest mieszać z grzybami zawierającymi duże ilości śluzów (podgrzybkami, opieńkami, maślakami).

Ponieważ kurki po suszeniu nie mają atrakcyjnego wyglądu, wskazane jest dosuszenie ich do kruchości i zmielenie na mączkę grzybową. Mączka jednak szybciej traci aromat i gwałtownie bywa atakowana przez molowate.


Źródła

  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Pieprznik_jadalny
  • https://www.ekologia.pl/wiedza/grzyby/pieprznik-jadalny
Idź do oryginalnego materiału