Jeśli nie wiesz, czy Twoja roślina powinna otrzymać od Ciebie palik, a może inną podporę, to idealny wpis dla Ciebie. Omówimy różnice pomiędzy dostępnymi podporami i palikami do roślin pnących. Kiedy rośliny potrzebują wsparcia? Jak prawidłowo zamontować palik w doniczce? To wszystko znajdziecie w tym wpisie – paliki i podpory do roślin pnących.
Paliki do roślin
Paliki przeznaczone są do uprawy roślin pnących, które mają korzenie powietrzne, dzięki którym mogą przyczepić się do materiału palika. Skuteczność tego procesu zależna jest od struktury i wielkości palika oraz od wilgotności powietrza w pomieszczeniu. Palik ma za zadanie przytrzymywać roślinę i pomagać jej ładnie rosnąć. Dzięki odpowiedniemu podparciu roślina może tworzyć większe liście i znacznie krótsze międzywęźla. Na rynku dostępnych jest wiele produktów do wyboru, jeszcze więcej możemy sami przygotować w domu. Oto niektóre z nich:
Palik kokosowy
Najtańszy i najłatwiej dostępny. Można go kupić w wielu miejscach online, a choćby stacjonarnie (sklepy ogrodnicze, sklepy typu Leroy merlin itp.). Występuje w różnych wariantach, wysokościach i grubościach, łatwo dobrać odpowiedni palik do naszych roślin.
Plusy palika kokosowego
- Wytrzymałe, prawie nic się z nich nie sypie, nie niszczą się wraz z upływem czasu.
- Można dodawać kolejne poziomy przez wsadzenie jednej części w drugą, choć wymaga to chwili pracy (nie dotyczy to wszystkich palików).
- Dostępne są bardzo duże wielkości.
Minusy palika kokosowego
- Nawilżanie palika kokosowego nie ma sensu, nie wchłania wody, nie wszystkie rośliny będą chciały się go chwycić.
- Bardzo trudno przenieść roślinę, ponieważ korzenie roślin bardzo mocno się wczepiają i ciężko jest je usunąć. Często wymaga to uszkodzenia korzeni.
- Dość ciężkie, podpora + liście rośliny potrafi ważyć więcej niż doniczka z podłożem, przez co całość robi się niestabilna.
Jest to dobry wybór dla roślin, które chwytają się niemal wszystkiego i nie mają wysokich wymagań do rodzaju podpory. Dobrze będą na nim rosły gatunki o dużych i długich korzeniach powietrznych, na przykład Monstery. Aby ułatwić roślinie trzymanie się palika, należy znacznie podnieść wilgotność powietrza w mieszkaniu.
Palik z mchu sphagnum
Palik z mchu jest trudniej dostępny, można go kupić wyłącznie online, w dość wysokich cenach. Lepszym rozwiązaniem jest zrobienie go samemu. Można to wykonać na dwa sposoby. Rurkę PVC oblekamy mchem i albo przywiązujemy go sznurkiem (wyłącznie syntetycznym)/żyłką, albo nakładamy siatkę ogrodniczą, którą łączymy np. dzięki trytytek.
Plusy palika z mchu
- Rośliny chętnie chwytają się palika.
- Dobry również dla malutkich sadzonek, z mikro korzeniami.
- Łatwy w przygotowaniu.
- Łatwo oddzielić roślinę od palika.
Minusy palika z mchu
- Kiepska dostępność w sklepach, korzystniej wykonać go samemu.
- Szybko wysycha, należy go często zraszać.
- Przesuszony palik potrafi brudzić, ponieważ mech się z niego sypie.
- Gdy roślina przerasta palik należy wymienić go na nowy.
- Z czasem może wymagać dopełnienia mchem.
W moim odczuciu paliku z mchu i siatki są ładniejsze od palików kokosowych. Wymagają jednak włożenia trochę pracy w realizację. To dobre wyjście przy niedużych sadzonkach i roślinach o niewielkich korzeniach powietrznych. Miękka, wilgotna struktura zachęca rośliny do tworzenia korzeni.
Palik 3D do wypełniania mchem
Obecnie w Internecie bez problemu kupimy paliki wykonane metodą druku 3D, w których umieszczamy wilgotny mech. Znacznie przyspiesza to czas przygotowania palika, jednak oczywiście podnosi jego cenę. Takie paliki znajdziemy w wielu sklepach online. Na rynku dostępne są także paliki modułowe, gdzie wraz ze wzrostem rośliny możemy dodawać kolejne moduły.
Plusy palika 3D
- Łatwy w przygotowaniu.
- Rośliny chętnie się go chwytają.
- Łatwy do nawilżania (można wlać wodę od góry).
- Modułowa struktura. Wystarczy dodać kolejny moduł, bez konieczności przesadzania rośliny.
- Łatwo oddzielić roślinę od palika (choć trudniej niż w przypadku palików z mchu DIY)
Minusy palika 3D
- Wysoka cena.
- Delikatna struktura, palik może się połamać.
- Ograniczony wybór grubości palika.
Bardzo fajny i estetyczny sposób prowadzenia roślin. Sama często z niego korzystam. Ogromnym plusem, przeważającym nad palikami z mchu DIY, jest możliwość dodawania kolejnych poziomów bez konieczności rozdzielania rośliny i palika.
Palik z hygrolonu
Raczej nie do kupienia, można spotkać się wyłącznie z ofertami prywatnych osób. Jego wykonanie jest czasochłonne i drogie. Palik najłatwiej zrobić na rurce PVC. Następnie nakładamy uszyty wcześniej pokrowiec z hygrolonu. Pod spód warto dodać dodatkową warstwę innego materiału np. filcu technicznego. Dzięki temu palik będzie dłużej wilgotny i grubszy.
Plusy palika z hygrolonu
- Rośliny bardzo chętnie wczepiają się w palik.
- Z warstwą filcu pozostaje dość długo wilgotny.
- Nadaje się choćby do małych sadzonek z małymi korzonkami powietrznymi.
- Łatwo oddzielić roślinę od palika.
Minusy palika z hygrolonu
- W warunkach pokojowych wysycha bardzo szybko. Lepiej sprawdza się w gablotach/szklarniach.
- Drogi w przygotowaniu.
- Trzeba zrobić go samodzielnie.
- Hygrolon nie jest łatwo dostępny.
To opcja dla cierpliwych, jednak paliki sprawdzają się bardzo dobrze. To zdecydowanie mój ulubiony typ podpory dla roślin. Można na nich prowadzić zarówno małe, jak i duże sadzonki. Również gatunki o malutkich korzeniach powietrznych bardzo chętnie wczepiają się w materiał. Najlepiej sprawdza się jednak w szklarniach i witrynach, gdzie wilgotność powietrza cały czas jest wysoka. Choć są rośliny, które bez problemu trzymają się hygrolonu w niskiej wilgotności powietrza (np. Epipremnum pinnatum)
Jak prowadzić roślinę przy paliku?
Umieszczenie palika w doniczce
Palik zawsze umieszczamy w doniczce przed wsadzeniem do niej rośliny. Wciskanie palika do doniczki, gdzie jest już roślina z podłożem, może doprowadzić do uszkodzenia korzeni.
Nawilżenie palika
Odpowiednia wilgotność powietrza i nawilżenie palika jest bardzo ważne. Im dłużej palik pozostaje wilgotny, tym bardziej zachęca to roślinę do pięcia się. Paliki należy regularnie zwilżać. Dbamy również o prawidłową wilgotność powietrza. Im wyższa, tym bardziej zachęci roślinę do pięcia się. Przy przygotowaniu palików samodzielnie, możemy stworzyć palik z systemem samo nawadniania, w internecie bez problemu znajdziemy na to przepis.
Podwiązywanie roślin
Na samym początku roślinę warto do palika przywiązywać, tak aby łodyga znajdowała się tuż przy materiale. To pomaga prowadzić roślinę tak, jak tego chcemy. Wraz ze wzrostem rośliny cały czas ją podwiązujemy w wybranym przez nas kierunku. Miejsce palika, gdzie znajduje się szczyt rośliny, można dodatkowo zraszać, aby było cały czas wilgotne (tylko przy dobrej cyrkulacji powietrza i uważamy w momencie, gdy rozwija się nowy liść). Do palików z mchu i hygrolonu wybieramy wyłącznie sznurki syntetyczne. Wiecznie mokra bawełna może zacząć pleśnieć.
Podpory do roślin
Podpory inne niż paliki wykorzystujemy do roślin, które nie wymagają specjalistycznego materiału palika (pnącza typu epipremnium aureum, hoje itp.) oraz do roślin zbyt dużych, aby samodzielnie utrzymywać pionową pozycję. Z podporami jest zdecydowanie mniej zabawy niż z palikami. Możemy wybrać dowolną podporę, kierując się wyglądem. Użyteczność niezależnie od wybranego materiału jest bardzo podobna.
Rodzaje podpór do pnączy
Podpory w technologii 3D
Lekkie, ładne podpory z PLA, które stały się hitem ostatnich lat. Nic dziwnego, są niedrogie, bardzo estetyczne i występują w wielu różnych kształtach. Dobrze się sprawdzają choćby w hydroponice. Takie podpory są łatwo dostępne w wielu sklepach online.
Podpory metalowe
Ze względu na wymiary raczej polecane do większych roślin. Są ciężkie, przez co mogą być niestabilne. Roślina powinna znajdować się w równie ciężkiej np. ceramicznej osłonce, aby podpora nie przeważała ciężarem i roślina się nie przewróciła. Są jednak piękne i dobrze sprawdzają się w prowadzeniu roślin.
Deska
Zwykła, drewniana deska to zaskakująco dobra podpora. Rośliny bardzo chętnie się po nich pną. Koszt jest bardzo niski, a dostaniemy je w każdym sklepie budowlanym. Dolna część, która znajduje się w doniczce, powinna zostać zabezpieczona np. silikonem w sprayu. Aby nie puchła i nie pleśniała pod wpływem wody.
Jak prowadzić roślinę przy podporze?
Umieszczenie podpory w doniczce
Tak samo, jak w przypadku palika, nigdy nie wciskamy podpory na siłę do doniczki. Najpierw umieszczamy podporę, a dopiero później roślinę, której korzenie zasypujemy podłożem.
Podwiązywanie rośliny do podpory
Roślina nie trzyma się samodzielnie podpory, wymaga ona regularnego podwiązywania. Nie jest istotne, jaki rodzaj sznurka wybierzecie. Większe rośliny można wokół podpory owijać, w ten sposób rezygnując ze sznurka lub tasiemki.
Paliki i podpory do roślin pnących
To wszystkie, podstawowe informacje jeżeli chodzi o paliki i podpory do roślin pnących. Wybór jest naprawdę spory i wierzę, iż każdy znajdzie coś, co będzie odpowiadało mu pod względem funkcjonalnym i estetycznym. Mi najlepiej sprawdzają się paliki z hygrolonu oraz paliki 3D wypełnione mchem. Do roślin niewymagających wilgotnego materiału stoję podpory PLA oraz metalowe.