Miasto pełne pułapek. Jak chronić zdrowie psa w miejskim środowisku?

schronisko.org.pl 18 godzin temu

Miasto pełne pułapek. Jak chronić zdrowie psa w miejskim środowisku?

Psy mieszkające w miastach spotykają się na co dzień z wieloma czynnikami, które mogą wpływać na ich zdrowie i samopoczucie. Ruch uliczny, hałas, zanieczyszczone chodniki czy kontakt z innymi zwierzętami sprawiają, iż choćby zwykły spacer może wiązać się z ryzykiem. Wśród miejskich udogodnień, takich jak wybiegi czy bliskość gabinetów weterynaryjnych, łatwo przeoczyć mniej oczywiste zagrożenia – szkodliwe odpady, chemię uliczną, opryski czy resztki jedzenia. Świadomy opiekun potrafi je rozpoznać i reagować, zanim wpłyną na zdrowie psa. Dbanie o czystość łap, regularne szczepienia i odrobaczanie, a także obserwacja zachowania zwierzęcia to codzienne działania, które zwiększają jego bezpieczeństwo. Dzięki temu pies może cieszyć się aktywnym i spokojnym życiem choćby w środku miejskiego zgiełku.

Nawozy i opryski stosowane w miejskiej zieleni

Wiosna i wczesne lato to czas intensywnej pielęgnacji miejskiej roślinności. Do dbania o trawniki stosowane są nawozy, a w przypadku występowania szkodników używa się oprysków o różnym poziomie toksyczności. Substancje te mogą przedostawać się na sierść i łapy psa, a następnie trafiać do przewodu pokarmowego poprzez wylizywanie. Wrażliwe psy mogą reagować choćby na niskie stężenia środków chemicznych. Zdarza się, iż opryski nie są odpowiednio oznaczone, dlatego opiekunom trudniej unikać zagrożonych terenów. Obecność nawozów w glebie zwiększa także ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych u psów. W sytuacji kontaktu z takimi substancjami objawy mogą rozwijać się powoli, dlatego opiekun powinien obserwować zmiany na skórze oraz zachowanie psa po spacerze. Do niepokojących sygnałów mogą należeć świąd, zaczerwienienie skóry, wymioty lub biegunka, zwłaszcza jeżeli pojawiają się po spacerze w świeżo pielęgnowanej zieleni. W takich sytuacjach wskazana jest szybka konsultacja z lekarzem weterynarii, szczególnie gdy objawy nasilają się w krótkim czasie.

Choroby zakaźne oraz profilaktyka zdrowotna

Duże skupiska zwierząt w miastach sprzyjają transmisji chorób wirusowych i bakteryjnych. Niska wyszczepialność psów w niektórych regionach prowadzi do zwiększonego ryzyka zachorowań, zwłaszcza w miejscach, gdzie psy mają ze sobą częsty kontakt. W miejscach o niskiej wyszczepialności ryzyko zakażeń chorobami wirusowymi, takimi jak parwowiroza, rośnie wielokrotnie. Brak aktualnych szczepień u części populacji sprawia, iż patogeny mogą utrzymywać się w środowisku przez długi czas, a zachorowania dotyczą zarówno młodych, jak i dorosłych psów. Regularne szczepienia są podstawowym elementem ochrony zdrowia czworonoga, a także sposobem ograniczania chorób w populacji.

Psy przebywające w parkach, na trawnikach i wybiegach mają kontakt z glebą oraz odchodami innych zwierząt. Sprzyja to zakażeniu pasożytami wewnętrznymi, które mogą być groźne również dla człowieka. Pominięcie odrobaczeń prowadzi do zaburzeń trawienia, spadku masy ciała i osłabienia odporności, a niektóre pasożyty mogą powodować poważne choroby odzwierzęce. Odpowiedni harmonogram profilaktyki ustala się indywidualnie, w zależności od trybu życia psa, jego wieku i częstotliwości kontaktu z innymi zwierzętami.

Kleszcze i choroby odkleszczowe

Coraz łagodniejsze zimy i dłuższe okresy wilgotnej pogody sprawiają, iż pasożyty te żerują niemal przez cały rok. Ukąszenie kleszcza może prowadzić do rozwoju groźnych chorób, takich jak babeszjoza, która jest szczególnie niebezpieczna dla psów. Choroba ta rozwija się bardzo gwałtownie i bez odpowiedniego leczenia może doprowadzić do niewydolności narządów wewnętrznych, a w konsekwencji choćby do śmierci zwierzęcia. Objawy to apatia, gorączka, brak apetytu, ciemny mocz oraz nagła utrata energii.

Ochrona przed kleszczami opiera się na regularnym stosowaniu preparatów zabezpieczających. Skuteczność różnych produktów zależy od ich składu i czasu działania, dlatego ich dobór powinno się konsultować z lekarzem weterynarii. Dodatkowym środkiem profilaktyki jest codzienna kontrola sierści po spacerze — szczególnie okolic uszu, szyi, pach i pachwin, gdzie pasożyty najczęściej się wczepiają. W przypadku znalezienia kleszcza należy go usunąć jak najszybciej, używając specjalnych kleszczołapek lub pęsety, a następnie zdezynfekować miejsce ukąszenia. Świadome stosowanie profilaktyki przeciwkleszczowej to najpewniejszy sposób uniknięcia chorób, które stanowią zagrożenie dla zdrowia psów żyjących w mieście.

Przegrzanie i oparzenia podczas letnich upałów

Latem wysokie temperatury stanowią poważne zagrożenie dla psów w miastach. Asfalt i beton potrafią nagrzewać się do ponad 50°C, czyli znacznie więcej niż powietrze, dlatego kontakt z nimi może prowadzić do poparzeń opuszek łap już po kilku minutach. Szczególnie wrażliwe są psy o delikatnej skórze i jasnej sierści. Zanim wyjdziemy na spacer, trzeba dotknąć dłonią podłoża – jeżeli jest zbyt gorące dla człowieka, nie nadaje się też dla psa.

Przegrzanie organizmu jest równie groźne jak oparzenia. Psy nie pocą się przez skórę i chłodzą się głównie poprzez dyszenie, przez co w upale ich temperatura ciała rośnie bardzo szybko. Objawy przegrzania to silne dyszenie, ślinotok, osłabienie i dezorientacja. W takiej sytuacji należy przenieść zwierzę w cień, podać mu chłodną wodę i jak najszybciej skontaktować się z lekarzem weterynarii. Aby uniknąć niebezpiecznych sytuacji, najlepiej planować spacery wczesnym rankiem lub wieczorem, wybierać tereny zielone i zawsze mieć przy sobie wodę.

Chemia uliczna i jej wpływ na łapy psa

Zimowe miesiące również przynoszą trudne warunki, ponieważ na chodnikach pojawiają się sól oraz różnego rodzaju preparaty do odladzania. Jak podaje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, w okresie zimowym 2024/2025 do odladzania dróg zużyto niemal 260 tysięcy ton soli. Kontakt z takimi substancjami prowadzi do podrażnień opuszek, otarć, a przy dłuższej ekspozycji choćby pęknięć skóry i bolesnych ran. Psy bardzo często zlizują substancje z łap zaraz po powrocie do domu, dlatego mogą pojawiać się problemy żołądkowe, a w skrajnych przypadkach także objawy zatrucia wynikające z nagromadzenia związków chemicznych. Wielu opiekunów nie zdaje sobie sprawy, jak silnie działają te środki i jak długo utrzymują się na powierzchni chodników, dlatego szybkie mycie łap po spacerze staje się jedną z najskuteczniejszych metod ochrony.

Dodatkową pomocą jest wycieraczka przy drzwiach, która zatrzymuje część zanieczyszczeń z butów domowników. Pozwala to ograniczyć ilość szkodliwych substancji przynoszonych do wnętrza i zmniejsza ryzyko, iż pies będzie miał z nimi dłuższy kontakt. Buty ochronne mogą stanowić uzupełnienie ochrony, choć nie każdy pies akceptuje ich noszenie, dlatego opiekun powinien dobierać rozwiązania indywidualnie i obserwować reakcje zwierzęcia. Należy obserwować stan skóry na łapach, ponieważ mikrouszkodzenia powstają bardzo gwałtownie i ulegają pogorszeniu, jeżeli kontakt z chemią powtarza się codziennie.

Mechaniczne zagrożenia na ulicach i terenach zielonych

Poza chemią uliczną problemem pozostają elementy, które mogą powodować mechaniczne uszkodzenia łap lub skóry psa. Potłuczone szkło, ostre puszki czy metalowe odpady często znajdują się w miejscach o dużym natężeniu ruchu. choćby delikatne nadepnięcie może skutkować rozwinięciem infekcji, ponieważ rany powstałe na spacerze łatwo ulegają zabrudzeniu.

W wielu miastach rośnie także problem ościstych traw, które mają tendencję do wbijania się w skórę lub uszy psa. Takie elementy przemieszczają się z nurtem sierści, prowadząc do powstawania stanów zapalnych, a w niektórych przypadkach konieczna jest interwencja weterynaryjna. Ich drobna budowa utrudnia wczesne wykrycie, dlatego opiekunowie powinni dokładnie oglądać psa po spacerach, zwłaszcza latem. Ostre rośliny stanowią zagrożenie również dla psów długowłosych, ponieważ mogą pozostawać w sierści przez dłuższy czas. Dobrą praktyką jest regularne czesanie psa po spacerach oraz przycinanie sierści w okolicach łap i uszu, ułatwiające szybkie zauważenie ciał obcych. W przypadku zauważenia zaczerwienienia, kulawizny lub potrząsania głową, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem weterynarii, zanim stan zapalny się rozwinie.

Pokarmy i substancje toksyczne znajdujące się na ulicach

Resztki jedzenia pozostawione w okolicach lokali gastronomicznych, przystanków lub koszy na śmieci mogą zawierać składniki wywołujące poważne problemy zdrowotne u psów. W miejskiej przestrzeni często wyrzucane są smażone potrawy, produkty o wysokiej zawartości przypraw lub słodkie desery, które kuszą intensywnym zapachem, a jednocześnie obciążają układ pokarmowy zwierzęcia. Psy reagują instynktownie i próbują zjeść to, na czym skupią uwagę, dlatego opiekun powinien kontrolować otoczenie w trakcie spaceru, zwłaszcza w miejscach o dużym przepływie ludzi.

Dodatkowym zagrożeniem są substancje toksyczne stosowane do zwalczania gryzoni oraz środki chemiczne używane przez służby porządkowe. Ich skład bywa trudny do rozpoznania, a objawy zatrucia nie zawsze pojawiają się natychmiast. Część toksyn gromadzi się w organizmie powoli, powodując stopniowe pogorszenie samopoczucia. Opiekun może zauważyć apatię, zaburzenia koordynacji lub wymioty, ale czas reakcji ma ogromne znaczenie, ponieważ wiele substancji działa gwałtownie i agresywnie. Utrzymanie smyczy na odpowiedniej długości, jak również nauka odwołania oraz rezygnacji z jedzenia znalezionego na spacerach, pomagają ograniczać ryzyko kontaktu z toksynami. Takie działania sprawiają, iż pies zyskuje większe bezpieczeństwo w miejscu, gdzie nie da się w pełni przewidzieć, jakie rzeczy znajdują się na ziemi.

Znaczenie identyfikatora i bezpieczeństwo psa poza domem

Odpowiednia identyfikacja psa zwiększa szansę na szybkie odnalezienie zwierzęcia w sytuacji zagubienia, które może wystąpić choćby podczas krótkiego spaceru. Nagły hałas, tłum lub inny pies mogą wywołać silny stres, prowadzący do gwałtownej ucieczki. Identyfikator zawieszony na obroży umożliwia natychmiastowy kontakt. Osoba, która znajdzie psa, nie musi korzystać z czytnika ani szukać pomocy w gabinecie weterynaryjnym. Wystarczy jeden telefon, aby opiekun mógł odzyskać zwierzę. Mikroczip stanowi dodatkowe wsparcie, ale sam w sobie nie daje możliwości szybkiego odczytu w przestrzeni publicznej. W miejskich warunkach, gdzie bodźców jest wiele, a ruch uliczny bywa intensywny, takie rozwiązanie pozwala skrócić czas poszukiwań i zmniejszyć ryzyko, iż pies znajdzie się w groźnej sytuacji. Opiekun, dbając o trwałe i czytelne oznaczenie psa, daje mu dużą szansę na szybki powrót do domu – ma to ogromne znaczenie w każdej nieprzewidzianej sytuacji.

Świadoma opieka nad psem w mieście

Dbanie o psa w środowisku miejskim wymaga uważności i dostosowania się do zmieniających się warunków. Choć nie da się całkowicie uniknąć wszystkich zagrożeń, wiele z nich można skutecznie ograniczyć poprzez świadome decyzje podejmowane każdego dnia. Regularna obserwacja zachowania psa, reagowanie na najmniejsze oznaki dyskomfortu oraz dbałość o higienę i profilaktykę pozwalają utrzymać zwierzę w dobrej kondycji. Odpowiednia pielęgnacja i przemyślane wybieranie tras spacerowych wpływają nie tylko na zdrowie, ale też na samopoczucie czworonoga. To od troski i konsekwencji opiekuna zależy, czy pies będzie czuł się bezpiecznie i swobodnie w miejskiej przestrzeni.

Źródła: