Maniok jadalny – uprawa, adekwatności, zastosowanie

1 dzień temu

Zdjęcie: Maniok jadalny

Maniok jadalny – warunki uprawy

Maniok pochodzi z Ameryki Południowej, a jego naturalnym środowiskiem są ciepłe, wilgotne klimaty tropikalne. Wymaga:

temperatur powyżej 20°C, optymalnie 25-30°C,
dużego nasłonecznienia,
gleby przepuszczalnej, lekko kwaśnej do obojętnej (pH 5,5-7), bogatej w substancje organiczne.

Czy można uprawiać maniok w Polsce?

W gruncie otwartym niestety nie. Maniok jest rośliną ciepłolubną i bardzo wrażliwą na przymrozki, dlatego jego uprawa w Polsce jest możliwa wyłącznie w szklarniach, tunelach foliowych lub jako roślina doniczkowa w warunkach domowych. W takich warunkach można uzyskać rośliny dekoracyjne lub choćby doczekać się bulw, choć będzie to wymagać wiele cierpliwości i troski. Generalnie to warzywo korzeniowe nie nadaje się do uprawy w naszym klimacie.

Pielęgnacja manioku

Uprawiając maniok w warunkach kontrolowanych, warto zadbać o:

nawadnianie: umiarkowane, nie toleruje zastoin wodnych,
temperaturę: zimą należy utrzymywać temperaturę min. 18°C,
nawożenie: co 2-3 tygodnie nawozami organicznymi lub wieloskładnikowymi,
przycinanie: regularne cięcie pędów pobudza rozkrzewianie i możliwy rozwój bulw.

Roślina może być uprawiana z sadzonek pędowych (fragmenty łodygi) lub rzadziej z nasion. W dobrych warunkach maniok dojrzewa w 8-12 miesięcy.

Właściwości odżywcze manioku

Maniok to skarbnica energii:

bogaty w węglowodany, głównie w postaci skrobi,
ubogi w tłuszcze i białko, dlatego warto go łączyć z roślinami strączkowymi,
zawiera witaminę C, witaminy z grupy B, wapń, żelazo i potas.

Uwaga: surowe bulwy zawierają glikozydy cyjanogenne, które mogą być trujące. Dlatego przed spożyciem maniok zawsze należy dokładnie ugotować, upiec lub ususzyć.

Zastosowanie manioku w kuchni i przemyśle

Maniok jadalny znajduje szerokie zastosowanie:

tapioka – otrzymywana ze skrobi manioku, stosowana do deserów, kisieli, bubble tea,
mąka maniokowa – bezglutenowa alternatywa dla tradycyjnej mąki,
chipsy i frytki – popularne w Ameryce Południowej i Afryce przekąski,
bioetanol – maniok wykorzystuje się w produkcji biopaliw,
pasza dla zwierząt – po obrobieniu termicznym.

W kuchni warto łączyć maniok z mlekiem kokosowym, kolendrą, czosnkiem i ostrymi przyprawami. Dania z manioku są szczególnie popularne w kuchni brazylijskiej, nigeryjskiej i filipińskiej.

Ciekawostki

W Brazylii maniok jadalny nazywany jest „macaxeira” lub „aipim” i stanowi podstawowy składnik diety.
Istnieją dwie główne odmiany manioku: słodki (mniej toksyczny) i gorzki (zwiększona zawartość glikozydów).
Ciekawostka botaniczna: skorzonera, roślina o czarnych korzeniach, choć nie spokrewniona z maniokiem, również jest bogata w inulinę i bywa nazywana „czarnym korzeniem” lub „zimowym szparagiem”. Obie rośliny łączy to, iż są cenione za walory odżywcze i kulinarne, a skorzonera ma też działanie wspomagające trawienie.

Maniok jadalny to fascynująca roślina o wszechstronnym zastosowaniu. Choć jego uprawa w Polsce jest ograniczona do szklarni i upraw doniczkowych, warto poznać jego adekwatności i kulinarne możliwości. Stanowi świetną inspirację dla pasjonatów egzotycznych upraw oraz zdrowej kuchni.

Bibliografia:

A. Procyk, Wiadomości Zielarskie, Maniok-podstawowy produkt spożywczy w strefie tropikalnej, 1992 r., tom 34, nr 02, s. 14-15
M. Jędrusik, Poznaj, Świat, Śladami tropikalnych bulw i warzyw, 1992 r., nr 3, s. 25-27

Fot. główna: Shijan Kaakkara, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org

Idź do oryginalnego materiału