Po serii tragicznych zdarzeń związanych z zatruciami fumigantami, które w 2024 roku doprowadziły do śmierci dzieci, Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa przeprowadziła szeroko zakrojoną akcję kontrolną. Działania miały na celu wyeliminowanie nieprawidłowości w obrocie i stosowaniu środków ochrony roślin oraz zwiększenie bezpieczeństwa.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Zakrojone na szeroką skalę kontrole
Od 2024 roku do początku stycznia 2025 roku inspektorzy PIORIN przeprowadzili:
- 1504 kontrole w punktach dystrybucji środków ochrony roślin,
- 4582 kontrole u nabywców środków do fumigacji.
Wyniki kontroli wykazały liczne nieprawidłowości. W ich efekcie nałożono:
- 40 mandatów na sprzedawców,
- 2123 mandaty na nabywców.
Skala naruszeń przepisów ujawniona podczas kontroli podkreśla konieczność zaostrzenia zasad w obrocie tymi substancjami. Wśród nieprawidłowości dominowało niewłaściwe przechowywanie, brak wymaganych uprawnień u użytkowników oraz stosowanie środków w sposób niezgodny z zaleceniami producentów.
Rosnące zainteresowanie szkoleniami
W odpowiedzi na wzrost liczby naruszeń i związane z tym zagrożenia, PIORIN poinformował o większym zainteresowaniu specjalistycznymi szkoleniami dotyczącymi bezpiecznego stosowania fumigantów. Jednostki szkoleniowe w całym kraju rozszerzają swoją ofertę, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu. Szkolenia te mają na celu podniesienie świadomości użytkowników oraz poprawę standardów bezpieczeństwa przy stosowaniu środków ochrony roślin.
Utylizacja środków niebezpiecznych
Jednym z kluczowych wyzwań związanych z użytkowaniem fumigantów jest ich prawidłowa utylizacja. Środki te, jeżeli pozostają niewykorzystane, są klasyfikowane jako odpady niebezpieczne, które mogą być unieszkodliwiane wyłącznie przez wyspecjalizowane podmioty. Według rejestru BDO w Polsce funkcjonuje:
- 5 podmiotów prowadzących unieszkodliwianie odpadów w procesie D5,
- 3 podmioty zajmujące się unieszkodliwianiem w procesie D9.
Osoby potrzebujące pomocy w znalezieniu odpowiednich podmiotów mogą zgłaszać się do wojewódzkich inspektoratów ochrony roślin lub ochrony środowiska.
Zapowiedziane zmiany w regulacjach
W obliczu skali problemu, GIORIN zapowiada zaostrzenie zasad dostępu do toksycznych środków. Planowane zmiany mają obejmować zarówno bardziej rygorystyczne wymagania wobec sprzedawców, jak i wprowadzenie dodatkowych restrykcji dotyczących nabywców. Szczegółowe informacje na temat tych działań mają zostać przedstawione w najbliższych tygodniach.
Działania kontrolne PIORIN ukazały potrzebę lepszego nadzoru nad obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin. Inspektorzy apelują do użytkowników o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa oraz korzystanie z dostępnych szkoleń, aby zapobiec kolejnym tragediom.
Wprowadzone zmiany mają na celu ochronę zdrowia publicznego i środowiska, a jednocześnie ograniczenie ryzyka związanego z niewłaściwym użytkowaniem fumigantów. Kluczowym elementem tej strategii pozostaje edukacja oraz wzmocnienie kontroli w całym łańcuchu dostaw tych niebezpiecznych substancji.