Kapusta pekińska – uprawa
Kapusta pekińska jest warzywem prostym w uprawie, dlatego wyhoduje ją bez problemu choćby początkujący ogrodnik. Ma krótki okres wegetacji, więc doskonale sprawdzi się w roli zarówno warzywa na przedplon jak i warzywa na poplon. Można ją uprawiać zarówno wiosną, jak i jesienią. Optymalna temperatura do jej wzrostu wynosi od 15 do 20°C. Dlatego uprawianie jej latem, gdy panują upały jest ryzykowne, roślina może bowiem wybijać w pędy kwiatostanowe, co negatywnie wpływa na jakość jej główek.
Kapusta pekińska preferuje gleby żyzne, o dobrej strukturze i lekko kwaśnym odczynie (pH 6-6,5). Podłoże powinno być przepuszczalne, bo roślina nie lubi zastoin wodnych (gniją jej korzenie), a jednocześnie ziemia musi być stale umiarkowanie wilgotna. Przed siewem warto wzbogacić glebę kompostem, albo jesienią zasilić obornikiem (może to być obornik granulowany), aby zapewnić kapuście pekińskiej składniki odżywcze.
Nasiona kapusty pekińskiej można wysiewać bezpośrednio do gruntu (choć bardziej praktyczna jest uprawa z rozsady) od połowy lipca do końca sierpnia. Odległość między rzędami nie powinna być większa niż 30-40 cm, a odległość między roślinami ok. 25-30 cm. By zapewnić główkom przestrzeń, młode siewki powinny zostać przerwane. jeżeli zrobimy to delikatnie, to można je zasadzić w nowym miejscu.
Uprawa kapusty pekińskiej z rozsady
Uprawa kapusty pekińskiej z rozsady jest bardziej praktyczna i pewna, dodatkowo zapewni nam szybsze i bardziej obfite plony. Rozsadę można przygotować w domu lub pod osłonami. Nasiona wysiewa się w skrzynkach lub doniczkach wczesną wiosną (marzec/kwiecień). Rozsadniki powinny być utrzymywane w temperaturze około 15-18°C, co zapewni optymalne warunki do kiełkowania. Po około 4-5 tygodniach, kiedy rośliny osiągną wysokość 10-15 cm i wykształcą kilka liści, można je przesadzać do gruntu, po uprzednim zahartowaniu.
Rozsadę w gruncie sadzi się w dni pochmurne lub pod wieczór, gdyż promienie słoneczne może unicestwić delikatne sadzonki. Rozstaw roślin jest taki sam jak przy wysiewie wprost do gruntu.
Kapusta pekińska – pielęgnacja
Pielęgnacja kapusty pekińskiej nie jest skomplikowana, wystarczy regularne podlewanie, ale oczywiście tylko w okresach, gdy nie pada, bo inaczej gwałtownie doprowadzimy do gnicia korzeni. jeżeli ziemia nie została zasilona jesienią lub wiosną, nie zaszkodzi podlanie uprawy wodą z dodatkiem np. biohumusu albo ściółkowanie podłoża kompostem.
W początkowym okresie uprawy ważne jest również by odchwaszczać podłoże wokół. Młode sadzonki są wrażliwe na brak wody, a wybujałe chwasty zabiorą im dodatkowo dostęp do światła.
No i na koniec oczywiście kwestia chorób i szkodników. I tu kluczowa jest profilaktyka. Płodozmian warzyw załatwi wiele problemów. Warzywa nie sadzone rokrocznie w tym samym miejscu są dużo mniej narażone na atak patogenów chorobotwórczych. A kapuście zagraża kilka poważnych chorób:
Kapusta pekińska jest podatna na kilka poważnych chorób, które mogą znacząco wpłynąć na jej plonowanie i jakość. Najczęstsze choroby to:
- Kila kapusty – choroba grzybowa atakująca korzenie, na powierzchni których pojawiają się charakterystyczne narośla, rozwija się zwłaszcza na glebach kwaśnych i wilgotnych
- Szara pleśń – choroba grzybowa, której objawami są szare, pyliste plamy, które zmieniają się następnie w wodniste plamy gnilne, ujawnia się najczęściej podczas przechowywania
- Mączniak rzekomy kapusty – w tym wypadku nalot jest biały i umiejscowiony na spodzie liści, choroba prowadzi do ich żółknięcia i opadania, mączniak ten atakuje, gdy panuje duża wilgotność powietrza
- Czarna zgnilizna – to natomiast jest choroba bakteryjna, niezwykle groźna bo początkowo małe, czarne plamki doprowadzają w konsekwencji do obumierania liści kapusty.
Kapusty tej nie omijają niestety szkodniki. Zwłaszcza żarłoczne ślimaki mogą spustoszyć całą uprawę. Jest kilka skutecznych sposobów na pozbycie się tych agresorów, ale najskuteczniejsze jest chyba umieszczenie w podłożu miski wypełnionej piwem. Ślimaki są bowiem wielkimi jego amatorami. A jak wiadomo nałogi bywają zgubne
Innym groźnym szkodnikiem kapusty jest bielinek kapustnik. Ale nie sam motyl, co jego żarłoczne gąsienice. No i a jakże, mszyce, które jak wiadomo wypijają soki ze wszystkiego, no prawie, co rośnie w ogrodzie.
W ochronie uprawy kapusty pekińskiej przed chorobami i szkodnikami pomaga nie tylko płodozmian warzyw ale stosowanie również zasad dobrego sąsiedztwa roślin i złego sąsiedztwa roślin. Ja osobiście zawsze rozsiewam wokół uprawy kapusty koper, sieję obok szczypior a warzywne rabaty otaczam nagietkami i aksamitkami. To naprawdę pomaga!
I jeszcze jedna ważna uwaga!
Może nie dotyczy samej pielęgnacji, ale już przechowywania kapusty pekińskiej. Otóż nie kładzie się jej obok jabłek, marchwi i pomidorów, ponieważ te wydzielają etylen – gaz przyspieszający dojrzewanie i psucie się główek kapusty.
Właściwości kapusty pekińskiej
Kapusta pekińska jest warzywem niskokalorycznym, zawierającym sporo błonnika, więc jest doskonała dla wszystkich, kto zamierza zrzucić kilka kilogramów oraz dla tych, którzy są amatorami lekkostrawnej diety. Do tego zawiera duże ilości witaminy A, C i K oraz witaminy z grupy B, a także minerały: wapń, żelazo, magnez i potas.
Kapusta pekińska – zastosowanie w kuchni
Kapusta pekińska od lat gości w mojej kuchni. Jest doskonała jako baza do sałatek i surówek. Można ją również dusić, smażyć lub gotować na parze.
Jednym z najbardziej znanych na całym świecie dań z kapusty pekińskiej jest kimchi – tradycyjna koreańska potrawa. Powstaje ona ze sfermentowanej kapusty z dodatkiem przypraw, czosnku i chili (może być więc bardzo ostre). Choć fermentacji mogą być poddawane również inne warzywa. Kimchi to ogromne bogactwo probiotyków, które wspomagają organizm.
W kuchni polskiej kapusta pekińska odnalazła się nie tylko jako podstawa surówek, można ją wykorzystać również choćby do przygotowania naszych polskich, tradycyjnych gołąbków. Ja jej używam do robienia tzw. oszukanych gołąbków, do przygotowania których nasza rodzina kapusta głowiasta jest zbyt twarda. Zamiast bowiem zawijać farsz w liście, mieszam go z posiekanymi liśćmi kapusty pekińskiej, wykładam całość do formy i piekę w piekarniku. Doskonałe danie do podawania zarówno na ciepło, polane np. sosem pomidorowym, jak i na zimno.
Kapusta pekińska – odmiany
Na rynku dostępnych jest wiele odmian kapusty pekińskiej, naprawdę jest z czego wybierać. Do tych najpopularniejszych należą:
- Kapusta pekińska 'Granaat’ – odmiana wczesna, do uprawy z rozsady (siew na początku marca, rozsada do gruntu w kwietniu) i do siewu gruntowego. Okres wegetacji 60-65 dni, główki średniej wielkości.
- Kapusta pekińska 'Manoko F1′ – odmiana późna, siew gruntowy latem (lipiec/sierpień), duże główki, odporne na pękanie. Zbiór po ok. 80 dniach, można ją długo przechowywać.
- Kapusta pekińska 'Spring Hero F1′ – odmiana średnio wczesna do wiosennej (wysiew do doniczki w marcu, rozsada w maju do gruntu). Ma duże twarde główki gotowe do zbioru po ok. 75 dniach. Przechowuje się dobrze i długo.
- Kapusta pekińska ’Bilko F1′ – odmiana średnio późna do uprawy jesiennej na rozsadę lub do siania w gruncie. Główki nie są zbite, średniej wielkości. Zbioru po ok. 70-75 dniach.
- Kapusta pekińska 'Optiko F1′ – kolejna wczesna odmiana, ale ta jest idealna do uprawy pod osłonami. Można ją również uprawiać w gruncie. Wysiew w kwietniu, a w maju rozsada trafia pod folię lub do szklarni. Ma bardzo zwarte ale małe główki, które są gotowe do zrywania po ok. 55-60 dniach.
Fot. główna: Kapusta pekińska 'Manoko’, autor: Krzysztof Ziarnek, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org