Jodła kaukaska – uprawa i pielęgnacja

Zdjęcie: Jodła kaukaska

Jodła kaukaska vel Jodła Nordmanna (Abies nordmanniana) jest gatunkiem drzewa należącym do rodziny sosnowatych. W naturalnych warunkach występuje w Zachodniej Azji oraz w górach Kaukazu – w Turcji, Gruzji, Rosji i Azerbejdżanie.

U nas jest uprawiana powszechnie jako ozdoba ogrodów, a to ze względu na swój regularny pokrój za pomocą którego jest królową Bożego Narodzenia.

O drzewkach idealnych na bożonarodzeniowe choinki przeczytasz tutaj:

Jodła kaukaska – jak wygląda

Jodła kaukaska jest drzewem o początkowo stożkowym pokroju, który z latami zmienia się w pokrój kolumnowym ze szpiczastym wierzchołkiem, dorastającym u nas do 25-30 m wysokości (w naturze choćby do 60 m). Drzewo jest gęste, a jego gałęzie przeważnie rosną równolegle do ziemi. Koro młodych drzew jest matowoszara i gładka, z czasem pęka a na powierzchni pnia tworzą się jakby łuski. Jodła ta dość gwałtownie rośnie, osiągając po 10 latach 5-6 m wysokości.

Igły jodły kaukaskiej mają długość od 2 do 3 centymetrów, są błyszczące i mają z wierzchu barwę ciemnozieloną, a na spodzie dodatkowo dwa białe paski wgłębień. Osadzone bardzo ciasno na gałązkach. Roztarte w dłoniach wydzielają bardzo przyjemny, owocowy zapach. Sosna kaukaska kwitnie od kwietnia do maja. Po kwitnieniu na gałązkach pojawiaj się bladozielone szyszki, które z czasem brunatnieją. Dojrzałe osiągają długość około 15 centymetrów.

Ale jodła kaukaska wcale nie musi być drzewem, są bowiem takie jej odmiany, które można uprawiać w donicach na balkonie i tarasie.

Uprawa jodły kaukaskiej

Jodła kaukaska nie należy do drzew, które dobrze znoszą mroźne zimy, w przeciwieństwie choćby do jodły pospolitej, której żadna zima niestraszna. Dlatego u nas ich uprawa najlepiej udaje się w tych cieplejszych regionach. Zwłaszcza silny, mroźny wiatr i duże wahania temperatury mogą im się dać we znaki. Dlatego dobrze jest wybrać roślinie miejsce zaciszne i najlepiej dobrze nasłonecznione. Ewentualnie lekki cień.

Uprawa jodły kaukaskiej nie jest skomplikowana, ale samo drzewo jest dość wymagające. Należy zasadzić je w miejscu, gdzie ziemia jest żyzna i próchnicza Dobrze by było, gdyby była równocześnie nieco gliniasta i wilgotna oraz kwaśna. Drzewo lubi również wilgotne powietrze, dlatego dobrze mu się rośnie przy jeziorze czy stawie. Ciężko mu się natomiast rośnie tam, gdzie powietrze jest zanieczyszczone. Ten gatunek jodły jest bowiem na to bardzo wrażliwy, stąd tak kilka ich w polskich ogrodach.

Jodłę kaukaską najlepiej jest sadzić późnym latem (sierpień-wrzesień), a ma to związek z jej porą kwitnienia, które przypada na kwiecień i maj. Do zimy zdąży się wówczas dobrze ukorzenić.

Pielęgnacja jodły kaukaskiej

Ze względu na dość wysokie wymaganie wodne, jodłę kaukaską trzeba podlewać w okresach, gdy nie pada deszcz. Dotyczy to zwłaszcza młodych okazów. Młode drzewka powinny być również osłaniane przed nadejściem siarczystych mrozów, przemrożone pędy to niestety dość częsty widok. Drzewka co prawa się odradzają, ale zawsze cierpi na tym ich wygląd, mają bowiem same z siebie bardzo regularny kształt.

Nie ma potrzeby by prowadzić cięcia jodły kaukaskiej, jej kształt jest bowiem naturalnie piękny. Poza oczywiście cięciami sanitarnymi, jeżeli jest taka konieczność. Gdy drzewo osiąga zacne rozmiary można wyciąć dolne gałęzie, wówczas można pod koroną zasadzić rośliny, które radzą sobie w cieniu na kwaśnym podłożu.

O tym co zasadzić pod świerkiem, jodłą kaukaską czy innym iglakiem przeczytacie tutaj:

Odmiany jodły kaukaskiej

• Jodła kaukaska ‘Kilian’ – zwana również Czarcia miotła, jest to odmiana miniaturowa, dorastająca do 30 cm wysokości (roczny przyrost 3-4 cm) po 10 latach, natomiast maksymalnie osiąga 50 cm wysokości i 80 cm rozpiętości. Ma zwarty, nieregularny, spłaszczony pokrój. Młode igły ciemnozielone, z czasem mocno ciemnieją. Odmiana idealna na skalniaki, do małych ogrodów i uprawy w donicach. Młode rośliny należy okrywać przed zimą.
• Jodła kaukaska ‘Barabits Compact’ – odmiana karłowa dorastająca do 1 m wysokości, o rocznych przyrostach ok. 10 cm. Ma piękne, jasnozielone wiosenne przyrosty.
• Jodła kaukaska ‘Munsterland’– to również niewysoka, wolno rosnąca odmiana, która bardziej rozrasta się na boki niż pnie w górę. Po 10 latach osiąga ok 30 cm wysokości i 60 cm rozpiętości. Jej igły mają ciemnozieloną barwę i jasne, wiosenne przyrosty. Odmiana ta nie wytwarza przewodnika, przypominając kształtem płaski, rozszerzający się ku górze wazon. Idealna na wrzosowiska i duże skalniaki.
• Jodła kaukaska ‘Robusta’ – odmiana bardziej mrozoodporna od swoich kuzynek i zalicza się do jodeł najszybciej rosnących bo jej roczne przyrosty sięgają 60 cm. W ciągu 10 lat osiąga ok. 3 m wysokości, a generalnie dorasta do metrów 10. Jej korona jest stosunkowo wąska i choćby u 10 letnich drzew rzadko ma więcej niż 1 m średnicy, dlatego nadaje się choćby do niewielkich ogrodów.
• Jodła kaukaska ‘Pendula’ – to odmiana dla koneserów płaczących iglaków. Ta odmiana jodły kaukaskiej ma stożkową koronę, a jej pędy boczne łagodnie zwisają wzdłuż pnia. Dorasta do 4,5 m wysokości. Jej wrażliwa na mróz i mroźne wiatry.

Więcej o płaczących iglakach przeczytasz tutaj:

Fot, główna: W.carter, CC0, commons.wikimedia.org