Krótsze dni, suche powietrze i chłodne przeciągi sprawiają, iż jesień i zima to najtrudniejszy okres dla roślin doniczkowych w naszych domach i biurach. O tej porze roku zieleń potrzebuje nieco innej opieki niż latem, o czym pisaliśmy w pierwszej odsłonie poradnika o jesienno-zimowej pielęgnacji roślin domowych. Do naszego zbioru wskazówek, jak przygotować rośliny na jesień i zimę, dorzucamy dziś kolejną garść porad!
1. jeżeli nie musisz, nie przesadzaj roślin
Dlaczego jesienią i zimą lepiej unikać przesadzania roślin? W tym okresie większość gatunków spowalnia metabolizm i przygotowuje się do zimowego spoczynku. Wszelkie zmiany w ich otoczeniu, w tym wymiana podłoża, to dodatkowy stres, który może osłabić Twoje okazy. Z przesadzaniem najlepiej poczekać do wiosny, gdy rośliny rozpoczną aktywny wzrost, choć istnieją od tej reguły pewne wyjątki.
Jeśli na roślinie pojawiły się szkodniki lub w podłożu rozwija się pleśń, przesadzenie może się okazać koniecznym zabiegiem ratunkowym. Przerośnięty system korzeniowy, który wyraźnie wypycha roślinę z doniczki również stanowi przesłankę, by nie zwlekać z przesadzaniem do wiosny.

2. Uważaj na przeciągi i chłód na parapecie
Rośliny najlepiej czują w pomieszczeniach o stałej, stabilnej temperaturze, a w okresie jesienno-zimowym jej gwałtowne wahania mogą gwałtownie odbić się na kondycji zieleni. Dotyczy to zwłaszcza okazów stojących na parapetach lub w pobliżu miejsc narażonych na przeciągi, na przykład przy drzwiach wejściowych. Bliskość zimnych szyb i chłodne podmuchy powietrza przedostające się do wnętrza przez nieszczelne okna mogą wywołać u roślin szok termiczny. Na jego skutek liście roślin opadają, pędy tracą jędrność, a korzenie wychładzają się.
Jak tego uniknąć?
- Gdy temperatura za oknem zaczyna opadać, przesuń doniczki kilka centymetrów od szyby.
- Pod doniczki podłóż podkładki z korka, drewna lub innego materiału adekwatnościach izolacyjnych. Podkładki tworzą barierę między zimną powierzchnią parapetu a doniczką, obniżając ryzyko wychłodzenia korzeni w podłożu.

3. Dostosuj rutynę podlewania do pory roku
W okresie jesienno-zimowym rośliny przechodzą w fazę spoczynku, a ich zapotrzebowanie na wodę spada. To ten moment w ciągu roku, gdy najłatwiej o przelanie. Podlewanie z taką samą częstotliwością i obfitością jak latem często kończy się zastojem wody w doniczce, co tworzy idealne warunki dla rozwoju pleśni w podłożu.
Jak postępować?
- Zanim sięgniesz po konewkę, zawsze sprawdź, czy wierzchnia warstwa ziemi zdążyła przeschnąć.
- Regularnie kontroluj, czy otwory odpływowe w doniczkach nie są zatkane.
- Upewnij się, iż Twoje zielone okazy mają zapewniony dobry drenaż z keramzytu lub żwiru na dnie doniczki. To dodatkowe zabezpieczenie, które zmniejsza ryzyko zastoju wody w podłożu i gnicia korzeni.

4. Rozważ doświetlenie roślin
Nie tylko my tęsknimy za słońcem i długą dobą w jesienne i zimowe dni. Tęsknią również rośliny, zwłaszcza te gatunki, które w naturze występują w nieznających zimy tropikalnych lasach deszczowych. Niedobór światła gwałtownie odbija się na kondycji. Objawy to między innymi wydłużone, wiotkie pędy, przebarwienia na liściach i zahamowanie wzrostu.
Jak pomóc roślinom?
Na rynku znajdziesz żarówki LED o pełnym spektrum światła, które imitują naturalne promienie słoneczne, nie tylko wspierając proces fotosyntezy, ale też pomagając roślinom zachować intensywne wybarwienie. Ma to szczególne znaczenie w przypadku gatunków o barwnych liściach, które naturalnie mają większe zapotrzebowanie na światło. Należą do nich na przykład:
- Calathea - odmiany ‘Rosy’, ‘White Fusion’, ‘Zebrina’,
- Aglaonema - odmiany ‘Pinky Promise’, ‘Pink Star’, ‘Crete Flame’,
- Stromanthe sanguinea - odmiany ‘Magic Star’, ‘Triostar’, ‘Cayenne’,
- Fittonia - odmiany ‘Mosaic Skeleton’, ‘Red Star', ‘'Mosaic Pink Forest Flame',
- Philodendron - odmiany ‘Prince of Orange’, ‘Pink Princess’, ‘Cherry Red’.
Instalując dodatkowe oświetlenie, pamiętaj, by umieścić źródło światła ok. 20-40 cm nad rośliną, by zapobiec poparzeniom liści. Światło powinno być włączane na około 8-10 godzin dziennie (w zależności od pory roku), by imitowało naturalny cykl dnia. Dowiedz się więcej o doświetlaniu roślin doniczkowych.

5. Nie panikuj, gdy zobaczysz więcej żółtych liści
Pod koniec roku wiele roślin naturalnie zrzuca starsze liście. To ich sposób na oszczędzanie energii, kiedy dni są krótkie, a światła jest mniej. Liście żółkną, ponieważ roślina remobilizuje składniki (np. azot) ze starszych liści do nowszych pędów.
Jak odróżnić naturalne żółknięcie od tego, które może być spowodowane aktywnością szkodników?
- Naturalne żółknięcie - pojedyncze liście na niżej umiejscowionych pędach żółkną i stopniowo odpadają. Pozostałe pędy zachowują jędrność i zdrowy wygląd.
-
Niepokojące żółknięcie - wiele liści, w tym młodych, żółknie w krótkim czasie. Pojawiają się na nich plamy i nieregularne przebarwienia, a także nieprzyjemny zapach.

Przygotuj swoje rośliny na jesień i zimę z Projektem Rośliny
Doświadczeni miłośnicy roślin wiedzą, iż sezon jesienno-zimowy uczy uważności i umiejętności obserwacji. To czas, gdy nasze zielone okazy pokazują, jak wrażliwe bywają na zmiany w otoczeniu - zmniejszoną ilość światła słonecznego, suche powietrze czy zmiany w temperaturze w pomieszczeniu. Stosując kilka prostych zasad, pomożesz im przetrwać ten okres w dobrej kondycji, za co rośliny odwdzięczą Ci się aktywnym wzrostem na wiosnę. Przede wszystkim:
- Ogranicz przesadzanie,
- Chroń rośliny przed przeciągami.
- Dostosuj częstotliwość i obfitość podlewania.
- Rozważyć dodatkowe doświetlenie.
- Nauczy się rozpoznawać naturalne żółknięcie liści.
Niech ten sezon nie będzie czasem ciągłych obaw o roślinną kolekcję, a raczej inspiracją do tego, by spojrzeć na rośliny z nową uwagą i troską.
Jeśli chcesz, by rośliny w Twoim biurze lub domu wyglądały pięknie przez cały rok, warto pomyśleć o wsparciu ekspertów. W Projekcie Rośliny od 9 lat pomagamy tworzyć i pielęgnować estetyczne aranżacje zieleni we wnętrzach - od wolnostojących kompozycji po zielone ściany. Dobieramy gatunki i rozwiązania do możliwości przestrzeni, a po zakończonej realizacji roślinnego wnętrza przeprowadzamy cykliczny serwis pielęgnacyjny roślin. Dzięki nam możesz cieszyć się bujną, zieloną przestrzenią choćby jesienno-zimowe miesiące.
