Szalej jadowity należy do rodziny selerowatych, nie dziwi zatem podobieństwo zewnętrzne do innych gatunków pokrewnych, w tym jadalnych, takich jak chociażby marchew, seler czy pietruszka. Ze względu na coraz powszechniejsze zabiegi osuszania terenów podmokłych, naturalne siedliska ulegają ograniczeniu, ale i tak spotkanie z tą groźną rośliną jest możliwe. Trujące są w zasadzie wszystkie części cykuty, jednak najwięcej toksyny znajduje się w kłączach i łodygach. Dowiedz się, jakie są objawy zatrucia.
REKLAMA
Zobacz wideo Przesadzajcie, a urośniecie! Oto, jak powinno się przesadzać rośliny doniczkowe!
Jak rozpoznać szalej jadowity? Cechy charakterystyczne rośliny
Roślina porasta głównie torfowiska, bagna i inne obszary podmokłe. Jak rozpoznać szalej jadowity?
Zdjęcie ilustracyjneAutorstwa Franz Eugen Köhler, Köhler's Medizinal-Pflanzen - List of Koehler Images, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=255305
Poniżej zostały opisane cechy charakterystyczne dla gatunku:
bylina osiąga wysokość ok. 1-1,5 m
posiada długą, lekko bruzdowatą łodygę, która z dołu może być delikatnie czerwona
liście mają pierzasty kształt i są silnie powycinane
liście mają ostre końce
korzeń rośliny jest gruby i bulwiasty, po przecięciu wydziela nieprzyjemną woń
szalej kwitnie od czerwca do sierpnia, drobne białe kwiaty są zebrane w charakterystyczne dla selerowatych baldachy
Inaczej szalej jadowity. Pod jakimi nazwami występuje ta toksyczna roślina?
Cykuta to nie jedyna nazwa, jaką jest określany inaczej szalej jadowity. Można spotkać się także z następującą nomenklaturą:
blekot
wsza wodna
bzducha
pietruszyca
Szalej jadowity jest bardzo toksyczny. Jak rozpoznać objawy zatrucia?
Substancja trująca, którą ma w sobie szalej jadowity, nosi nazwę cytotoksyna. Szacuje się, iż wystarczą zaledwie 2 gramy toksyny, aby spowodować objawy zatrucia. Poważnie zagrażająca zdrowiu i życiu człowieka jest dawka ok. 5 g. Objawy zatrucia pojawiają się bardzo gwałtownie - choćby w kwadrans od spożycia rośliny. Należą do nich:
nudności
biegunka
ślinotok
pieczenie w ustach
drgawki
zgrzytanie zębami
rozszerzenie źrenic
toczenie piany z ust (czasami)
Cytotoksyna działa na ośrodkowy układ nerwowy, powodując silne pobudzenie neuronów. Finalnie następuje paraliż układu oddechowego i zgon.
Co ciekawe, w tradycji literackiej można znaleźć informację, iż cykuta (szalej jadowity, Cicuta virosa) została podana Sokratesowi do wypicia. Analizując objawy greckiego filozofa, przypuszcza się jednak, iż nie był to szalej jadowity a szczwół plamisty.
Cykuta - toksyna może przenikać także przez skórę. W przypadku zatrucia konieczna jest natychmiastowa pomoc
Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, jak bardzo niebezpieczna jest niepozorna z wyglądu cykuta. Rośliny nie należy nie tylko spożywać, ale też dotykać. Toksyna może przenikać przez skórę, choćby nieuszkodzoną, a służby ostrzegają, aby pod żadnym pozorem nie zrywać szaleju. W przypadku podejrzenia zatrucia należy niezwłocznie skontaktować się z pomocą medyczną.
Szalej jadowity - występowanie w Polsce. Roślinę omijaj szerokim łukiem
Pewnie nie raz na swojej drodze większość z nas - choćby nie zdając sobie sprawy z powagi sytuacji - spotkała szalej jadowity. Występowanie w Polsce nakłada na nas obowiązek zachowania szczególnej ostrożności. jeżeli podczas spaceru natkniemy się na roślinę o wymienionych wyżej cechach wyglądu, należy unikać z nią jakiegokolwiek kontaktu - jest to najprostsza i najskuteczniejsza forma prewencji. Warto edukować w tym temacie także dzieci i osoby starsze.
Zobacz też: Mało kto je w Polsce je, a to jedne z najlepszych suszonych owoców świata