Jaszczurnik atlantycki

15 godzin temu

Zdjęcie: Jaszczurnik atlantycki

Jaszczurnik atlantycki (Synodus saurus) to drapieżna ryba z rodziny jaszczurnikowatych. Żyje na dnie morskim, gdzie poluje na swoje ofiary. Wyglądem przypomina jaszczurkę. Gatunek ten został opisany w 1758 roku przez Karola Linneusza.

Cechy

Jaszczurnik atlantycki zwykle osiąga 20 cm długości. Maksymalnie dorasta do 40 cm. Jego paszcza jest duża i uzbrojona w ostre zęby; sięga daleko za oczy. Ciało ma brązowy lub piaskowy kolor z jaśniejszym spodem.

Na grzbiecie widać około 8 ciemnych pręg. U większych osobników pojawiają się niebieskie lub białe linie i kropki. Ubarwienie zmienia się w zależności od podłoża, co pomaga w kamuflażu.

Głowa jest krótka, zajmuje około 1/4 długości ciała. Oczy są średniej wielkości, a pysk jest nieco dłuższy od średnicy oka.

Płetwy są krótkie.

Jaszczurnik atlantycki posiada także małą płetwę tłuszczową. Na linii bocznej ryba ma 54–60 łusek.

Płeć można rozpoznać tylko po gonadach. Nie występują widoczne gołym okiem różnice między samcami a samicami.

Występowanie

Ryba żyje we wschodnim Atlantyku od Maroka po Wyspy Zielonego Przylądka. Można ją spotkać w rejonie Azorów i w Morzu Śródziemnym. W zachodnim Atlantyku występuje na Bermudach, Bahamach i Małych Antylach.

Preferuje piaszczyste lub mieszane dno w pobliżu wysp. Często przebywa blisko łąk trawy morskiej. zwykle żyje na głębokości do 20 m, ale spotykano ją choćby na 400 m.

Zachowanie

Jaszczurnik atlantycki najczęściej czai się na dnie. Unosi przednią część ciała, opierając się na płetwach brzusznych. Na piaszczystym podłożu może się zakopywać.

Rzadko oddala się od dna na więcej niż pół metra, chyba iż poluje.

Podczas ataku może wznieść się na 5 m. Po nieudanej próbie wraca na poprzednie miejsce. Większość ataków kończy się niepowodzeniem.

W obliczu zagrożenia pokazuje otwartą paszczę i płetwy, próbując tym odstraszyć wroga. jeżeli to nie działa, ucieka. Płyną w stronę intruza z podniesioną płetwą grzbietową.

Ryby tego gatunku rywalizują o terytorium i miejsca do polowania.

Odżywianie

Jaszczurnik atlantycki jest drapieżnikiem. Żywi się głównie młodymi rybami ławicowymi, takimi jak śledzie czy morlesze. Mniejsze osobniki wybierają drobniejsze ofiary. Bezkręgowce stanowią niewielką część ich diety. Ryba ta zjada także pasożytnicze stonogi (Anilocra physodes). Dzięki temu zdobywa pożywienie i pozbywa się pasożytów.

Rozmnażanie

Informacje o rozmnażaniu jaszczurników atlantyckich są skąpe. Wiadomo, iż samice dojrzewają płciowo w wieku 3 lat, a samce po 2 latach. Tarło odbywa się od czerwca do października. Jedna samica składa od 2000 do 100 000 jaj na raz. Ilość zależy od wielkości jej ciała.

W czerwcu samce prawdopodobnie rywalizują o partnerki.

W sierpniu obserwowano ryby leżące blisko siebie na dnie.

Brak różnic płciowych uniemożliwia rozpoznanie ich płci.

Relacje z człowiekiem

Jaszczurnik atlantycki, mimo ostrych zębów, jest nieszkodliwy dla ludzi.

Gatunek ten nie ma też większego znaczenia gospodarczego. Czasem trafia się jako przyłów. Jest natomiast ceniony w wędkarstwie sportowym.

W 2009 roku IUCN uznała jaszczurnika za gatunek najmniejszej troski. Populacja jest stabilna. Miejscami zasięg występowania się zwiększa. Niski poziom połowów nie zagraża gatunkowi.

Przy okazji polecamy zapoznać się z artykułami: