Herstorie i ekologia w Pałacu Dąbrowskiego

Zdjęcie: fot. materiały prasowe organizatora

Celem warsztatów jest przede wszystkim odkrywanie życiorysów kobiet, w tym wielkopolskich organiczniczek, które mogą inspirować do działania na rzecz ochrony planety.

A jest ich całe mnóstwo!

Warto poznać je bliżej. Działalność Orzeszkowej, Niegolewskiej, Szafran czy Stryjeńskiej będzie impulsem do tego, by tworzyć własne drzewa genealogiczne, uczyć się prowadzić kwerendę herstoryczną, malować obrazy czy przygotowywać własne napary i ozdoby z dostępnych roślin.

Znane i nieznane

Wanda Niegolewska zasłynęła nie tylko z działalności patriotycznej (uczestniczyła w powstaniu wielkopolskim i warszawskim) i społecznej, ale też uczyła kobiety zakładać ogródki warzywne i ziołowe. W 1919 roku zorganizowała w sali Ogrodu Zoologicznego w Poznaniu zebranie Związku Kółek Włościanek Wielkopolskich, w którym wzięło udział aż 800 delegatek!

Czy dziś potrzebujemy takich kobiet jak Wanda?

Kim byłaby współczesna Niegolewska i jak podeszłaby do kryzysu klimatycznego? Takie pytania będą towarzyszyły osobom uczestniczącym w warsztacie herstoryczno-klimatycznym prowadzonym przez Magdalenę Genow, pisarkę, redaktorkę i dziennikarkę.

Czy kojarzycie kanadyjską malarkę, Emily Carr?

Mawiała, że: „Drzewa są o wiele rozsądniejsze od ludzi”. Carr będzie jedną z matronek warsztatu „ODmalowane”, prowadzonego przez Paulinę Kirschke, Prezeskę Fundacji im. Julii Woykowskiej i Fundacji Muzeum Historii Kobiet. „W jej sztuce widać ogromną miłość do przyrody i szacunek dla ludzi, którzy umieją z nią współdziałać, nie dewastując jej i nie podporządkowując” – zauważa Paulina Kirschke i dodaje:

„Oddanie hołdu pięknu i sile przyrody to istotny wątek w twórczości wielu malarek. Podczas warsztatów przyjrzymy się pracom nie tylko Emily Carr, ale też Georgii O’Keeffe, Zofii Stryjeńskiej czy poznańskiej artystki Felki”.

Jak na warsztaty malarskie przystało – będzie też czas na stworzenie własnej pracy!

A do czego zainspiruje nas Eliza Orzeszkowa? Do pracy nad zielnikiem! Autorka „Nad Niemnem” kochała przyrodę, o czym świadczą bogate w detale opisy natury w jej najbardziej znanej powieści.

Nie dziwi więc fakt, iż Orzeszkowa komponowała przez lata swoje „herbarium”.

Podczas warsztatów z Agnieszką Wroną z Muzeum HERstorii Sztuki dowiemy się więcej o botanicznej pasji pozytywistycznej pisarki i będziemy tworzyć własne zielniki.

Życie wśród roślin

Rozpoznawanie roślin zielarskich, komponowanie z nich herbat i wykorzystywanie ziół w kuchni, a także plecenie wianków sezonowych – tak zapowiada się część praktyczna zajęć „Życie w zgodzie z otoczeniem” prowadzonych przez regionalne społeczniczki, Monikę Bulińską, Renatę Czupałę i Joannę Czupałę.

„Warsztat ma na celu pokazanie, jak ważne jest otoczenie człowieka, ile sami możemy z niego czerpać, ale też jednocześnie dawać. Będziemy pracować na przykładzie wiejskich kobiet, ochroniarek, które dostrzegł, wyedukował i przygotował do pracy z dziećmi w Jaszkowie bł. Edmund Bojanowski” – zapowiadają.

Entuzjastka przyrody, popularyzatorka botaniki i aktywistka ochrony przyrody. Jej najważniejszym dziełem była inwentaryzacja rezerwatów i pomników przyrody województwa poznańskiego i częściowo Pomorza Zachodniego. Duch Heleny Szafran, bo o niej mowa, będzie unosił się nad spotkaniem „Od wolności do sprawczości”.

Razem z Agatą Kominiak z Fundacji im. Julii Woykowskiej nauczymy się opowiadać swoje his/herstorie przez rośliny i zioła.

W podobnym klimacie zapowiada się warsztat biograficzny „Rośliny mojego życia” Patrycji Chlebus-Grudzień z Muzeum HERstorii Sztuki. „W czasie zajęć zainspirujemy się biografiami działaczek i społeczniczek. Wykorzystując metody kolażowe, medytacyjne, sensoryczne, postaramy się wyobrazić sobie ich odczucia i doświadczenia. Będziemy przyglądać się życiu bohaterek przez pryzmat roślin, natury, troski o środowisko. Stworzymy reprezentacje roślinne własnych biografii” – zapowiada Patrycja Chlebus-Grudzień.

Jeszcze wiele do odkrycia

Dlaczego wcześniej nie słyszałyście/słyszeliście o niektórych wymienionych w tym tekście postaciach? „Jednym z powodów jest ogromna trudność w zbieraniu materiału archiwalnego i dotarciu do źródeł związanych z życiem konkretnych kobiet” – wyjaśnia Paulina Kirschke, która pisze książkę o poznańskiej emancypantce Julii Woykowskiej. A dlaczego tak się dzieje – o tym powie nam na warsztatach „W poszukiwaniu zapomnianych biografii”.

Osoby uczestniczące w zajęciach rozpoczną także pracę nad własnym drzewem genealogicznym i spróbują odszukać swoje przodkinie.

Warsztaty w ostatnie dwa dni listopada stanowią przedsmak planowanej w kwietniu 2025 r. kolejnej konferencji herstorycznej, tym razem skupiającej się na różnorodnej działalności kobiet, ze szczególnym uwzględnieniem ich działań w obliczu kryzysów ekologicznych. Szczegóły: pracaorganiczna.pl/wydarzenia. Wstęp na warsztaty jest bezpłatny. Obowiązują zapisy: herstorie@palacdabrowski.pl.

Warsztaty i konferencja są częścią Szlaku Pracy Organicznej. To inicjatywa kulturalna Samorządu Województwa Wielkopolskiego koordynowana przez Pałac Generała Dąbrowskiego w Winnej Górze. Celem Szlaku jest popularyzacja historii i herstorii wielkopolskiej pracy organicznej oraz współczesnych działań, które można odnieść do organicznych idei (np. edukacji oddolnej, inkluzywności, współpracy, tworzenia kultury pracy, budowania społeczeństwa obywatelskiego). Informacje na temat miejsc na Szlaku, wydarzeń i planów rozwoju znajdują się na stronie internetowej: www.pracaorganiczna.pl. Od tego roku dostępna jest także mapa kartograficzna Szlaku do pobrania na stronie oraz rozdawana w formie drukowanej w siedzibach partnerów i partnerek.