4 godzin temu
Polacy boją się wzrostu rachunków za ogrzewanie, wodę, telewizję, gaz, prąd, a także leki, ubezpieczenie czy wywóz śmieci. Lista jest ogromna. Aż 37 proc. Polaków deklaruje, iż nie radzi sobie z opłatami. To nie wszystko.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
W ostatnich miesiącach Polacy są coraz bardziej zaniepokojeni rosnącymi kosztami utrzymania. Jak wynika z najnowszego badania Krajowego Rejestru Długów (KRD) zatytułowanego „Portfele polskich gospodarstw domowych pod presją wzrastających cen”, aż 80 proc. obywateli przewiduje wzrost rachunków i kosztów życia w perspektywie najbliższych 12 miesięcy.
Główny Urząd Statystyczny (GUS) poinformował, iż w październiku 2024 roku ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 5 proc. rok do roku, co dodatkowo napędza obawy obywateli. Największy przewidywany skok dotyczy rachunków za ogrzewanie, które mają wzrosnąć średnio o 70 proc.
Większość Polaków spodziewa się wzrostu kosztów utrzymania
Jak pokazują wyniki badania przeprowadzonego przez KRD, Polacy są podzieleni w swoich przewidywaniach dotyczących przyszłych kosztów utrzymania. Prawie 80 proc. respondentów przewiduje, iż koszty życia wzrosną, w tym 44,8 proc. spodziewa się niewielkiego wzrostu, a 34,8 proc. uważa, iż wzrost będzie znaczący. Przeciwnego zdania jest jedynie 5,4 proc. badanych, którzy nie oczekują żadnych zmian. Natomiast 15,4 proc. ankietowanych przewiduje, iż koszty utrzymania pozostaną na niezmienionym poziomie.
W badaniu wzięło udział 1001 dorosłych Polaków w wieku od 18 do 74 lat, którzy samodzielnie (65 proc.) lub wspólnie z innymi domownikami (35 proc.) płacą domowe rachunki. Taka struktura respondentów pozwala na uzyskanie rzetelnych informacji o rzeczywistych kosztach życia i finansach polskich gospodarstw domowych.
Fot. KRD
Seniorzy obawiają się podwyżek bardziej niż młodsze pokolenia
Największe obawy związane ze wzrostem rachunków wyrażają osoby starsze. Jak wynika z sondażu KRD, niemal 90 proc. seniorów w wieku 65-74 lat spodziewa się podwyżek kosztów utrzymania. Z kolei przedstawiciele pokolenia Z, czyli osoby w wieku od 18 do 24 lat, mają znacznie mniejsze obawy dotyczące przyszłych kosztów. W tej grupie 39,2 proc. uważa, iż rachunki pozostaną bez zmian lub choćby spadną.
Jakub Kostecki, prezes firmy windykacyjnej Kaczmarski Inkasso, zauważa, iż najmłodsze pokolenie, tzw. gniazdownicy, nie odczuwa takich obaw jak osoby starsze. Co trzeci młody Polak w wieku 25-34 lat przez cały czas mieszka z rodzicami, bez własnych dzieci czy partnera, co zapewnia im pewne wsparcie finansowe i poczucie bezpieczeństwa. „Młodzi mogą czuć się bezpieczniej, ponieważ wsparcie rodzinne łagodzi ich obawy związane z przyszłością i lawinowo rosnącymi kosztami życia. Bardziej doświadczeni seniorzy, pamiętający czasy szalejącej inflacji lat 90., podchodzą do tego bardziej ostrożnie” – wyjaśnia Kostecki.
Mieszkańcy regionów z różnymi obawami dotyczącymi kosztów utrzymania
Badanie przeprowadzone przez KRD pokazało, iż obawy związane ze wzrostem kosztów życia są różne w zależności od miejsca zamieszkania. Największy niepokój wyrazili mieszkańcy Małopolski i Śląska, gdzie największa liczba respondentów uważa, iż koszty życia będą przez cały czas rosły. Z kolei w województwach północnej Polski, takich jak pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie, wiele osób jest przekonanych, iż rachunki mogą pozostać na dotychczasowym poziomie lub choćby spadną.
Polacy podzieleni w kwestii umiejętności opłacania rachunków
Respondenci badania KRD zostali również zapytani, czy spodziewają się, iż w wyniku przewidywanych podwyżek będzie im trudno opłacać rachunki w terminie. Odpowiedzi były podzielone. 34,5 proc. badanych stwierdziło, iż podwyżki nie będą stanowiły problemu, 35,6 proc. nie potrafiło tego ocenić, a 30 proc. obawia się, iż nie będzie w stanie terminowo regulować swoich zobowiązań. Największe obawy wyrazili Polacy w wieku od 35 do 44 lat, natomiast najmłodsze pokolenie (18-24 lata) oraz seniorzy (65-74 lata) byli znacznie bardziej optymistyczni w tej kwestii.
Adam Łącki, prezes Krajowego Rejestru Długów, dodaje, iż młodsze pokolenie i seniorzy mogą liczyć na wsparcie rodzinne, co łagodzi ich obawy dotyczące rosnących kosztów. Natomiast trudniejsza sytuacja dotyczy gospodarstw domowych na wsi oraz tych o niskich dochodach, gdzie aż 37 proc. rodzin z dochodem poniżej 3 tys. zł miesięcznie ma problemy z opłacaniem rachunków.
Wzrost rachunków za ogrzewanie, wodę i inne usługi
Z badania „Portfele polskich gospodarstw domowych pod presją wzrastających cen” wynika, iż Polacy spodziewają się znacznego wzrostu rachunków w najbliższych 12 miesiącach. Największe podwyżki dotyczą rachunków za ogrzewanie – mają one wzrosnąć o średnio 70 proc., a za wodę i ścieki – o 65 proc. Znaczne wzrosty przewidywane są również w przypadku abonamentu RTV i opłat za telewizję (o 58 proc.), rachunków za prąd i gaz (o 56 proc.) oraz leków (o 50 proc.).
Z drugiej strony, respondenci przewidują nieco mniejsze wzrosty dla kredytów hipotecznych, czynszów oraz abonamentów na siłownie czy baseny. Przykładowo, wzrost kosztów kredytów hipotecznych przewidywany jest na poziomie 17 proc., a czynszów na poziomie 26 proc. Wzrost cen za korzystanie z siłowni lub basenów może wynieść średnio 30 proc.
Wnioski z badania KRD
Sytuacja finansowa polskich gospodarstw domowych w najbliższych miesiącach może być wyzwaniem, szczególnie dla seniorów, mieszkańców wsi oraz gospodarstw o niskich dochodach. Wzrost kosztów utrzymania, zwłaszcza rachunków za ogrzewanie i inne podstawowe usługi, może znacząco wpłynąć na budżety domowe wielu Polaków. Dane zebrane przez Krajowy Rejestr Długów i IMAS International pokazują, iż potrzebne będą dalsze działania na rzecz wsparcia najbardziej zagrożonych grup oraz ograniczania skutków rosnącej inflacji.
Badanie „Portfele polskich gospodarstw domowych pod presją wzrastających cen” zostało zrealizowane w sierpniu 2024 r. na zlecenie Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej przez IMAS International.
