Biała zgnilizna – objawy, przyczyny, zwalczanie

Zdjęcie: Biała zgnilizna czosnku

Biała zgnilizna to choroba korzeni, cebul praz bulw różnych roślin, która jest niezwykle groźna i trudna, a w zasadzie wręcz niemożliwa do zwalczenia. Objawem tej grzybiczej choroby jest biały nalot, przypominający watę, oblepiający korzenie, bulwy, cebule, liście a choćby całe rośliny jak ma to miejsce w przypadku pieczarek. Może zaatakować drzewa, rośliny ozdobne, sadownicze oraz uprawne. Na szczęście u nas nie pojawia się zbyt często. jeżeli się jednak pojawi, to ciężko się pozbyć patogenów. Jest ona bardzo zjadliwa i zaraźliwa. Najbardziej narażone są na nią uprawy pieczarek ale również winorośli.

Występowanie białej zgnilizny

Jeśli chodzi o uprawy ogrodnicze, to biała zgnilizna najbardziej zagraża uprawom cebuli wszelkiego rodzaju, a więc: cebuli zwyczajnej, dymce, siedmiolatce, szczypiorkowi a także czosnkom, porom oraz uprawom pieczarek i winorośli. Patogen ten kocha ciepło i wilgoć. W temperaturze poniżej 5°C i powyżej 25°C przestaje się rozwijać, a optymalny rozwój osiąga, gdy jest umiarkowanie ciepło (16-21°C). Ale to, iż się nie rozwija nie oznacza, iż w ogóle przestaje istnieć.

W glebie potrafi przetrwać kilka lat, spokojnie sobie w niej jak w resztkach pożniwnych zimuje i zachowuje przez ten okres zdolność do infekowania roślin. Gdy nastają odpowiednie warunki budzi się i atakuje swoich żywicieli. Rośliny zamierają punktowo i nie powinno się ich już spożywać. Kompletnie również tracą zdolność do przechowywania.

Biała zgnilizna – objawy

Jeśli chodzi o rośliny cebulowe, pory czy czosnki, to porażenie białą zgnilizną można zobaczyć dopiero po ich wykopaniu. A spodziewać się jej można, gdy warzywa rosną w glebie ciężkiej, gliniastej, która słabo przepuszcza wodę. Pierwsze oznaki to żółknięcie i zasychanie nadziemnej części roślin. Ale pewność co do choroby można uzyskać wówczas, gdy cebulę, por czy czosnek się wykopie. A wówczas bez problemu można zauważyć na piętce i między korzonkami biały nalot a w nim sklerocja (czarne punkciki jakby ziarnka maku), które są właśnie charakterystyczne dla tej choroby grzybowej. Z czasem na powierzchni warzyw pojawiają się punktowo plamy gnilne.

Jeśli choroba zaatakuje pieczarki, to biały, watowaty nalot pojawia się na powierzchni ziemi wokół grzybów, a następnie przenosi się na nóżki i kapelusze, które z czasem pokrywają się brązowymi plamami. W końcu dochodzi do gnicia pieczarek.

Biała zgnilizna winogron pojawia się najczęściej wówczas, gdy owoce są uszkodzone, np. po gradobiciu albo przez owady czy ptaki, a w powietrzu utrzymuje się wysoka wilgotność. Początkowo owoce pokrywają się brązowymi plamkami, które z czasem zlewają się w całość a owoce zaczynają się marszczyć i zasychać. Z owoców patogeny przenoszą się na pędy, które pokrywają się brązowym nalotem i zasychają.

Jak zapobiegać białej zgniliźnie

Zwalczanie białej zgnilizny to trochę jak walka z wiatrakami. Najlepiej jest więc tak uprawiać warzywa, żeby do porażenia białą zgnilizną nie doszło. A zapobiegać samej chorobie i jej rozprzestrzenianiu się można stosując następujące zasady:

• nie zakładać winnic i innych upraw na terenach podmokłych, gdzie ziemia jest ciężka i gliniasta
• konieczne jest dokładne usuwanie resztek pożniwnych
• koniecznie stosować płodozmian warzyw

• porażone młode rośliny należy wykopać z całą bryłą korzeniową, zutylizować, a miejsca w których rosły zdezynfekować i nie sadzić w tam roślin podatnych na białą zgniliznę przez kolejne 3-4 lata
• zaprawianie nasion fungicydami

• ochrona owoców przed uszkodzeniami przez ptaki, owady czy grad

Zwalczanie białej zgnilizny

Jak już pisaliśmy wyżej, zwalczenie białej zgnilizny jest niezwykle trudne, żeby nie napisać, iż nie jest możliwe. Nie ma preparatów dedykowanych zwalczaniu tej choroby. Ważne jest więc stosowanie profilaktyki, a gdy choroba się pojawi usunięcie roślin i ich utylizacja. W początkowej fazie choroby można wykorzystać do próby jej zwalczenia środki ochrony roślin, którymi zwalcza się inne grzyby jak choćby szarą pleśń czy mączniaka prawdziwego. W przypadku zaatakowania przez chorobę winogron stosuje się preparaty do zwalczania mączniaka rzekomego.

Fot. główna: źródło: depositphotos.com