Ogród kwiatowy zimą
Rośliny wieloletnie, takie jak byliny, wymagają ochrony przed mrozem. Po pierwszych przymrozkach warto okryć je suchymi liśćmi, korą lub agrowłókniną. Krzewy ozdobne, np. hortensje, również można zabezpieczyć stroiszem lub workami jutowymi.

Warto pamiętać o cebulkach kwiatowych – tulipany, narcyzy i hiacynty zimują w glebie, ale na terenach o surowym klimacie można je dodatkowo przykryć warstwą ściółki.
Zima w ogrodzie warzywnym
Większość warzyw jednorocznych jest już po zbiorach, ale rośliny ozime, takie jak jarmuż czy brukselka, dobrze znoszą niskie temperatury. Ważne jest przykrycie grządek warstwą słomy lub agrowłókniny, aby chronić korzenie przed przemarzaniem.

Jeśli planujemy przyszłoroczny warzywnik, warto teraz przekopać glebę i wzbogacić ją obornikiem lub kompostem. To pozwoli na poprawienie struktury gleby i przygotowanie do wiosennego siewu.
Sad w czasie zimy
Drzewa owocowe zimą przechodzą w stan spoczynku, ale wymagają odpowiedniej ochrony. Warto pobielić pnie wapnem, aby zapobiec pękaniu kory pod wpływem mrozów i słonecznych dni. Zabezpieczenie korzeni warstwą słomy lub trocin pomoże ochronić je przed przemarznięciem.
Nie zapominajmy o sprawdzaniu drzew pod kątem uszkodzeń i chorób – chore gałęzie najlepiej przyciąć i usunąć, aby zapobiec ich dalszemu rozprzestrzenianiu.

W okresie zimowym konieczne są również opryski drzew owocowych preparatami miedziowymi lub olejowymi, które pomagają w walce z chorobami grzybowymi i szkodnikami zimującymi w korze drzew. Opryski wykonuje się w bezmroźne dni, gdy temperatura utrzymuje się powyżej zera.
Zimą należy również przeprowadzić cięcie sanitarne i formujące drzew owocowych. W okresie od stycznia do marca, gdy temperatura utrzymuje się powyżej -5°C, można przycinać jabłonie, grusze i inne drzewa ziarnkowe. Usuwamy chore, suche oraz krzyżujące się gałęzie, co poprawia strukturę korony i zwiększa plonowanie. Przycinanie drzew owocowych zimą jest bardzo ważne!
Trawnik pod śniegiem
Trawnik zimą powinien odpoczywać, dlatego najlepiej unikać chodzenia po nim, zwłaszcza gdy jest pokryty szronem lub śniegiem – może to prowadzić do jego uszkodzenia. Przed nadejściem mrozów warto skosić trawę na wysokość ok. 4 cm i usunąć opadłe liście, aby zapobiec gniciu darni.
Warto zwrócić uwagę na pleśń śniegową – chorobę grzybową, która może pojawić się pod długo zalegającym śniegiem. Objawia się białym lub różowawym nalotem na trawie i może prowadzić do poważnych uszkodzeń murawy. Aby zapobiec jej rozwojowi, należy unikać nadmiernego nawożenia azotem jesienią, zapewnić dobrą wentylację trawnika i usuwać zalegający śnieg z darni.

Jeśli jesienią nie zdążyliśmy nawieźć trawnika nawozem potasowym, warto to zrobić w cieplejszy zimowy dzień, gdy ziemia nie jest zamarznięta. Trawnik po zimie może być naprawdę poważnym wyzwaniem, jeżeli nie został prawidłowo zaopiekowany jesienią, lub gdy zima w ogrodzie była wyjątkowo sroga.
Drzewa iglaste zimą
Iglaki są odporne na mróz, ale silne wiatry i duże opady śniegu mogą im zaszkodzić. Warto zabezpieczyć młode drzewa owijając je agrowłókniną, a gałęzie cięższych okazów można lekko podwiązać, aby zapobiec ich łamaniu pod naporem śniegu.

Nie zapominajmy o podlewaniu iglaków w cieplejsze dni – zimowe susze mogą prowadzić do usychania iglaków zimą.
Drzewa liściaste w zimowej aurze
Większość drzew liściastych zrzuca liście i przechodzi w stan uśpienia. Młode drzewa warto zabezpieczyć matami słomianymi lub workami jutowymi, aby chronić je przed mrozem. Dobrze jest również usunąć z ziemi suche liście, w których mogą zimować szkodniki i patogeny.
Rośliny zimozielone – jak je chronić?
Rośliny zimozielone, takie jak rododendron czy bukszpan, mogą cierpieć z powodu wysuszających wiatrów. Dlatego warto je osłonić przed silnym mrozem, np. dzięki agrowłókniny lub gałęzi iglastych. W cieplejsze dni dobrze jest je podlewać, aby nie dopuścić do suszy fizjologicznej.
Oczko wodne zimą
Jeśli w oczku wodnym znajdują się ryby, konieczne jest zapewnienie im dostępu do tlenu. Można to zrobić, instalując napowietrzacz lub robiąc przerębel przerębel, ale nigdy nie powinno się rozbijać lodu gwałtownymi uderzeniami, bo może to zaszkodzić rybom.
Rośliny wodne najlepiej przyciąć i zabezpieczyć przed gniciem pod lodem, a w przypadku płytkich zbiorników, jak oczko wodne z folii, warto rozważyć przeniesienie delikatniejszych roślin do chłodnego pomieszczenia.
Dokarmianie ptaków zimą
Zima w ogrodzie to trudny czas dla ptaków, dlatego warto je dokarmiać. Najlepiej stosować naturalne karmy, takie jak nasiona słonecznika, proso, owies czy orzechy. Dobrym rozwiązaniem są również kule tłuszczowe, które dostarczają ptakom energii w mroźne dni.
Aby zapewnić ptakom naturalne źródła pożywienia zimą, warto sadzić w ogrodzie rośliny owocujące, takie jak jarzębina, głóg, berberys, ligustr czy irga. Ich jagody stanowią cenne źródło pokarmu dla ptaków w okresie mrozów i śniegu. Dodatkowo krzewy te mogą pełnić funkcję osłony przed drapieżnikami i schronienia w czasie zimowych chłodów.

Karmniki powinny być umieszczone w spokojnym miejscu, z dala od drapieżników, i regularnie czyszczone, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób. Ważne jest też, aby nie przerywać dokarmiania, gdy ptaki przyzwyczają się do źródła pożywienia.
Bibliografia:
- E. Chojnowska, Działkowiec, Ogród przed zima, 2006 r., nr 11, s. 23
- B. Jankowska, Działkowiec, Przed zimą. Cz. III. Ogród wodny. 2003 r. nr 11, s. 7-8
- P. Bąbelewski, Mój Piękny Ogród, Różaneczniki zimą, 2010 r., nr 01 s. 34
- K. Patejuk, Mój Piękny Ogród , Susza… zimą? 2019 r., nr 01, s.56
Fot. główna: GillesD, pixabay.com