Zasady higienicznej pracy

Zdjęcie: higiena-pracy

W pracy spędzamy znaczną część swojego życia. W tym artykule znajdziesz praktyczne wskazówki dotyczące tego, jak zadbać o swoje zdrowie właśnie podczas pracy. Krótkie ćwiczenia i wdrożenie kilku dobrych nawyków pozwoli ci nie tylko uniknąć dolegliwości zdrowotnych, ale uczyni twoją pracę przyjemniejszą i bardziej efektywną.

Zadbaj o oczy¹

Praca przy komputerze, precyzyjne rękodzielnictwo czy długotrwałe czytanie dokumentacji to zajęcia szczególnie narażające oczy na przemęczenie i wzrost napięcia mięśni je okalających. Nieprawidłowa higiena pracy może skutkować pogłębieniem wad wzroku.

Najważniejszymi czynnikami determinującymi prawidłową higienę oczu jest dobre światło oraz regularne ćwiczenia wzroku w trakcie pracy. Poniższe ćwiczenia zajmą ci kilka czasu, a nawyk wykonywania ich co około godzinę podczas pracy przyniesie zadowalające efekty:

1. Seria szybkich mrugnięć: najszybciej jak możesz, zamrugaj kilka lub kilkanaście razy. Nawilżysz w ten sposób oczy, niwelując częsty problem ich suchości i pieczenia.

2. Popatrz w dal: odwróć wzrok na chwilę od pracy i spójrz w najdalszy od siebie punkt. Następnie skieruj wzrok w lewo, prawo, górę i dół. Zatocz niewielkie okręgi gałkami ocznymi, a potem spróbuj wykonać nimi ruch „ósemki”. Ćwiczenie to usuwa nadmierne napięcie mięśni oczu.

3. Blisko i daleko: spójrz na bliski siebie punkt (ale nie ekran komputera), a następnie gwałtownie na daleki. Powtórz to kilka razy. Poprawiasz w ten sposób ostrość wzroku.

Ergonomiczna pozycja ciała²

Prawidłowa pozycja ciała podczas pracy to taka, która niweluje napięcie mięśniowe tych części ciała, które nie są konieczne, by utrzymywały to napięcie podczas danej czynności.

W pozycji siedzącej plecy powinny być oparte na oparciu, ramiona swobodnie opuszczone wzdłuż tułowia, przedramiona na podłokietnikach, a nadgarstki oparte o blat, myszkę lub podkładkę. Nie powinny wisieć w powietrzu. Stopy powinny mieć podparcie na podłodze. Uda i brzuch powinny leżeć swobodnie, bez uciskania. Wysokość stołu i monitora powinna być dostosowana do wzrostu osoby pracującej.

W pozycji stojącej stopy powinny pewnie być oparte o podłoże, równomiernie rozkładając ciężar ciała. Przy schylaniu się czy noszeniu plecy powinny być proste, a siła do wykonania czynności wyprowadzona z nóg przy pomocy mięśni pośladków i brzucha.

Jeśli to tylko możliwe, dobrze jest korzystać z urządzeń poprawiających ergonomiczną pozycję czy niwelujących przeciążenia spowodowane pracą.

Zdj. 1. Higiena pracy.

Przeciąganie

Podczas jednostajnej pracy wymagającej utrzymania tej samej pozycji ciała, dobrze jest aktywnie co jakiś czas na chwilę rozluźniać mięśnie. Można to robić przez:

• krótki automasaż (dłoni, karku),
• strząsanie napięcia (z dłoni, palców),
• zmianę pozycji (aktywując inne grupy mięśniowe, pozwalamy odpocząć tym przeciążonym),
• napinanie przeciwstawnych grup mięśniowych do tych trwających w napięciu (np. aktywnie prostując palce u rąk podczas pracy na komputerze, napinanie mięśni brzucha, by rozciągnąć odcinek lędźwiowy).

Dbania o równowagę w napięciu mięśniowym możemy uczyć się od kotów. Za każdym razem po długotrwałym przebywaniu w jednostajnej pozycji rozciągają one grzbiet i kończyny. Również małe dzieci zachowują się podobnie. Z wiekiem natłok obowiązków i pośpiech sprawiają, iż zapominamy o tym nawyku, a jest on bardzo korzystny dla całego naszego ciała.

Woda i spokojne podejście

By poprawić koncentrację i wspomóc prawidłową pracę mózgu nie możemy zapominać o odpowiednim nawodnieniu. Jak pamiętać o piciu wody, gdy zasypuje nas wiele ważnych telefonów, maili, a praca musi być ukończona jak najszybciej?

1. Zmień myślenie. W natłoku pracy łatwo się pogubić i bardzo często, chcąc zrobić wszystko naraz, tracimy na efektywności, a popełniane w pośpiechu błędy dokładają pracy. Rozplanuj to, co jest do wykonania i bądź spokojny, realizując po kolei punkty z listy.

2. Dbając o siebie przez picie wody, przez wstanie na minutę od pracy i przeciągnięcie się czy przez krótką przerwę na ćwiczenia oczu nie marnujesz czasu – pomyśl o tym, jak o niezwykle ważnym serwisie dla auta podczas wyścigów. Będąc w dobrej kondycji, wykonasz pracę lepiej i często szybciej.

3. Ułatw sobie zadanie: przed pracą postaw obok siebie kubek/termos z herbatą lub duży bidon z wodą. Niech będą w zasięgu wzroku. Zminimalizujesz w ten sposób wysiłek potrzebny do napicia się, a czynność ta stanie się odruchowa podczas twojej pracy.

Spokojne podejście do pojawiających się problemów jest chyba najważniejszym elementem higieny naszego ciała w pracy. Wtedy mięśnie rozluźniają się, krew swobodnie może przepływać po naszym organizmie, transportując substancje odżywcze i tlen. Umysł pozostaje trzeźwy i sprawnie myślący. Łatwiej nam znaleźć rozwiązania pojawiających się wyzwań.

„Pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam. Nie tak jak daje świat, Ja wam daję. Niech się nie trwoży serce wasze ani się lęka!”³

Przypisy

1. Proste ćwiczenia na gimnastykę oczu dla osób pracujących przed komputerem, Zielonka Optyk, 22.03.2022, https://zielonkaoptyk.pl/aktualnosci/proste-cwiczenia-na-gimnastyke-oczu-dla-osob-pracujacych-przed-komputerem-28
2. Co to jest ergonomia pracy? BHP w pracy biurowej przy komputerze, SzkoleniaBHP24.pl, 11.02.2024, https://www.szkolenia-bhp24.pl/aktualnosci/ergonomia-postawa-ciala
3. Ewangelia według Jana 14,7.