Zakazane pamiątki wakacyjne. Czego nie można przewozić przez granicę?

Zdjęcie: Zakazane pamiątki wakacyjne. Czego nie można przewozić przez granicę?

Przed nami czas wakacyjnych wyjazdów, często zagranicznych. Przywożąc niektóre pamiątki z wakacji, turyści mogą choćby nieświadomie narazić się na poważne konsekwencje prawne.

Jakie pamiątki mogą stać się źródłem problemów?

Do pamiątek często przewożonych nielegalnie należą rośliny i zwierzęta zagrożone wyginięciem, czyli tzw. okazy CITES, a także wyroby z nich. O szczegółach mówi rzecznik Izby Administracji Skarbowej w Lublinie Michał Deruś.

– Do najczęściej naruszanych przepisów CITES podczas wakacyjnych podróży należy przewożenie bez dokumentów takich zwierząt i okazów, jak żywe i preparowane zwierzęta, np. różne gatunki papug, żółwi lądowych i morskich, węży, krokodyli i waranów, wyrobów ze skór i kości chronionych zwierząt, np. galanteria w postaci torebek, pasków, butów czy kurtek, które wykonane są ze skóry krokodyla, warana, pytona bądź dzikich kotów, np. lampartów czy tygrysów – wymienia Deruś. – W zakres ten wchodzą także trofea myśliwskie oraz amulety z fragmentów kości czy rogów, w tym elementy z kości słoniowej bądź poroża. Zwróćmy też szczególną uwagę na muszle i koralowce, między innymi dużych muszli morskich małż, np. przydaczni, oraz kawałków raf koralowych czy wyrobów wykonanych z koralowców.

Zdarza się, iż przywiezione z zagranicy wyroby z okazów CITES trafiają do handlu. Kilka lat temu mogła się o tym przekonać jedna z mieszkanek powiatu bialskiego.

– Byłam w szoku, jak poszłam do ciuchlandu – opowiada mieszkanka. – Co zobaczyłam? Piękną torebkę ze skóry węża, ładnie oprawioną. Cena to 10 złotych. Wtedy zastanowiłam się, skąd wzięła się ta torebka. Zobaczyłam, iż takie rzeczy są przemycane i przez przypadek mogą trafić choćby do ciuchlandów.

Potrzebne są specjalne zezwolenia

Aby okazy CITES można było wwieźć legalnie na teren Unii Europejskiej lub wywieźć z jej terenu, potrzebne są odpowiednie zezwolenia, tzw. dokumenty CITES. Zezwolenia te potwierdzają legalność pochodzenia przewożonych roślin i zwierząt należących do gatunków chronionych. A wydawane są przez adekwatne organy administracyjne państw, z których okazy są wywożone lub do których są przywożone.

– Przewóz przez granicę okazów CITES bez wymaganych zezwoleń stanowi przestępstwo – zaznacza Michał Deruś. – Osoba, która nielegalnie przewozi chronione zwierzęta, rośliny lub wyroby z nich wykonane, naraża się na odpowiedzialność karną. Zatrzymane przedmioty podlegają oczywiście konfiskacie, a sprawca może zostać ukarany choćby karą więzienia od 3 miesięcy do 5 lat.

Przed wyjazdem warto prześledzić przepisy

– Warto poświęcić trochę czasu i jeszcze przed wyjazdem prześledzić przepisy – podkreśla podinspektor Marzena Siemieniuk z Izby Administracji Skarbowej w Lublinie. – Sporo informacji na temat towarów, których nie można przewozić przez granicę, znajduje się też bezpośrednio na przejściach granicznych, czy to w formie plakatów informacyjnych, czy np. gablot wystawowych. Przykładowo na lotniskach często ustawione są gabloty z przejętymi przez Służbę Celno-Skarbową okazami dziko występujących roślin i zwierząt CITES, czyli okazami, którym grozi wyginięcie w ich naturalnych ekosystemach i których przewóz przez granicę jest zabroniony, o ile nie posiada się odpowiednich zezwoleń CITES.

– Nasi turyści są zorientowani w tym, czy mogą coś przewozić, czy nie – mówi właściciel jednego z bialskich biur podróży, Damian Szyc. – o ile są nieświadomi i chcą dopytać, to oczywiście przekazujemy informacje. Klienci najczęściej pytają o takie rzeczy, jak np. czy mogą przywieźć kawałek rafy koralowej, czy jakieś muszelki. o ile chodzi o rafy koralowe, to oczywiście nie można. Nie mogą to też być muszle, które podlegają restrykcjom związanym z przewożeniem. Klienci mogą zostać zatrzymani nie tyle w Polsce, a już na miejscu, w Egipcie.

POSŁUCHAJ PODCASTU: Podróże małe i duże

Więcej informacji na temat tego, co można, a czego nie można przewieźć przez granicę, znajduje się między innymi na stronie granica.gov.pl i stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Turyści powinni też zwracać uwagę na kosmetyki i produkty medycyny tradycyjnej, one również mogą zawierać składniki pochodzące z okazów CITES. Także w takim przypadku bez specjalnych zezwoleń nie mogą być one przewożone.

MaT / opr. WM

Fot. Izba Administracji Skarbowej w Lublinie / archiwum