Jeśli Twój telefon właśnie zawibrował, wyświetlając komunikat „Uwaga! Alert RCB”, a za oknem usłyszysz niedługo przeraźliwy dźwięk syren – nie wpadaj w panikę. To nie jest początek wojny ani katastrofa chemiczna, choć scenariusz brzmi poważnie. Przez najbliższe cztery dni, w różnych godzinach, systemy alarmowe w Warszawie i całym regionie będą wyły z pełną mocą.

Fot. Shutterstock

W obecnej sytuacji geopolitycznej każdy dźwięk syreny wywołuje dreszcz niepokoju. Tym razem jednak jest to test, który paradoksalnie ma na celu nasze bezpieczeństwo. Służby muszą sprawdzić, czy systemy działają, gdyby były naprawdę potrzebne. Kiedy dokładnie usłyszysz alarm? Jak odróżnić sygnał ćwiczebny od prawdziwego nalotu? I co zrobić z psem, który panicznie boi się hałasu? Przygotowaliśmy kompletny przewodnik po ćwiczeniach „Syrena-25”.

Harmonogram hałasu. Kiedy spodziewać się sygnału?

Ćwiczenia są zaplanowane z dużym rozmachem. To nie jest krótki, jednorazowy test w południe, do jakiego przywykliśmy przy rocznicach (np. 1 sierpnia czy 10 kwietnia). Tym razem „Syrena-25” to operacja wielodniowa.

Zgodnie z informacją przekazaną przez Mariusza Frankowskiego, Wojewodę Mazowieckiego, syreny mogą być uruchamiane w dniach:

• Od 15 grudnia (poniedziałek)
• Do 18 grudnia (czwartek)

Kluczowe są godziny: pomiędzy 8:00 a 15:00. To oznacza, iż dźwięk może zaskoczyć Cię w drodze do pracy, podczas zakupów czy w szkole. Nie będzie to jeden synchroniczny wybuch hałasu w całym województwie – sygnały mogą być uruchamiane sekwencyjnie w różnych powiatach i gminach, w zależności od przebiegu scenariusza ćwiczeń.

Jak będzie brzmiał ten alarm? (Ważne rozróżnienie)

To najważniejszy fragment dla Twojego spokoju ducha. W trakcie ćwiczenia emitowany będzie dźwięk ciągły trwający jedną minutę (na ogłoszenie alarmu) oraz dźwięk ciągły trwający jedną minutę (na odwołanie alarmu).

Dlaczego to takie ważne? W systemie obrony cywilnej rodzaj dźwięku definiuje zagrożenie:

• Dźwięk ciągły (modulowany lub stały) w czasie testów: zwykle trwa od 1 do 3 minut. Służy sprawdzeniu techniki.
• Prawdziwy alarm powietrzny: To dźwięk modulowany (fala dźwiękowa rośnie i opada) trwający 3 minuty.
• Prawdziwy alarm o skażeniach: Dźwięk przerywany (sygnał-cisza-sygnał).

Podczas „Syreny-25” usłyszymy sygnał, który w nomenklaturze ćwiczebnej oznacza „sprawdzanie łączności”. Wojewoda jasno zaznaczył: „Sygnały będą miały charakter ćwiczebny i służyć będą wyłącznie sprawdzeniu funkcjonowania systemu alarmowania i ostrzegania ludności na terenie województwa mazowieckiego oraz wewnętrznych procedur reagowania”.

Dlaczego testują to teraz?

Wielu mieszkańców pyta w komentarzach: „Po co nas straszyć przed świętami?”. Odpowiedź jest brutalnie pragmatyczna. Systemy Ostrzegania i Alarmowania (SWA) to skomplikowana sieć urządzeń. Część z nich to nowoczesne głośniki cyfrowe, ale spora część to stare, mechaniczne syreny wirnikowe, pamiętające czasy PRL. Te urządzenia rdzewieją, ulegają awariom elektrycznym, a czasem są gniazdem dla ptaków.

Wojna za naszą wschodnią granicą pokazała, iż sprawny system wczesnego ostrzegania to różnica między życiem a śmiercią. Testy „na sucho” (bez dźwięku) nie wykryją wszystkich usterek. Aby mieć pewność, iż w godzinie prawdziwego zagrożenia system zadziała, trzeba go „przedmuchać” na pełnej mocy. Grudzień, przed przerwą świąteczną, to ostatni moment w roku budżetowym na weryfikację procedur i ewentualne naprawy w nowym roku.

Alert RCB – dlaczego dostałeś SMS?

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało SMS-y do wszystkich osób, których telefony logują się do stacji bazowych (BTS) na terenie województwa mazowieckiego. Nie ma znaczenia, czy tu mieszkasz, czy tylko przejeżdżasz tranzytem.

Treść komunikatu jest jasna: „Uwaga! 15-18 grudnia 2025 na terenie woj. mazowieckiego odbędzie się ćwiczenie „Syrena-25” z wykorzystaniem syren alarmowych. Zachowaj spokój.”

To działanie prewencyjne. Służby nauczyły się na błędach z przeszłości, gdy niezapowiedziane testy wywoływały lawinę telefonów na numery alarmowe i panikę wśród uchodźców wojennych przebywających w Polsce.

Co to oznacza dla Ciebie? Instrukcja na najbliższe 4 dni

Skoro wiesz już, iż to „tylko” ćwiczenia, możesz wykorzystać ten czas produktywnie. Nie ignoruj sygnału całkowicie – potraktuj go jako darmowy trening dla swojej rodziny.

1. Złota Zasada: Nie blokuj linii 112!

To najważniejszy apel służb ratunkowych. Gdy zawyją syreny, nie dzwoń na Policję, Straż Pożarną ani pod numer 112 z pytaniem „co się dzieje?”.

Dyspozytorzy będą wiedzieli o ćwiczeniach, ale każda sekunda poświęcona na tłumaczenie Ci, iż „to tylko test”, to sekunda zabrana komuś, kto w tym samym momencie może mieć zawał serca lub wypadek samochodowy. Blokowanie linii alarmowej w trakcie testów stwarza realne zagrożenie dla życia innych.

2. Porozmawiaj z dziećmi i osobami starszymi, zadbaj o zwierzęta w domu

Dla nas syrena to informacja. Dla psa i kota to przerażenie, dla osoby starszej i często chorej – dezorientacja

• Seniorzy i dzieci: Uprzedź starszych członków rodziny (zwłaszcza tych, którzy nie czytają SMS-ów) i dzieci, iż będą testy. Dla osób pamiętających wojnę lub stan wojenny, taki dźwięk może być traumatyczny. Wyjaśnij spokojnie, iż to tylko próba. Z dziećmi można przy okazji odbyć rozmowę informującą co to w ogóle jest i co oznacza.
• Psy i koty: jeżeli masz możliwość, w godzinach 8:00-15:00 nie zostawiaj zwierząt samych w domu przy otwartych oknach. jeżeli wychodzisz na spacer, trzymaj psa mocno na smyczy. Nagły wybuch dźwięku może sprawić, iż zwierzę wpadnie w panikę i ucieknie. W domu warto włączyć radio lub muzykę, by zagłuszyć dźwięk z zewnątrz.

3. Zrób „Test Świadomości” z rodziną

Kiedy zawyje syrena, zadaj sobie i domownikom pytanie: „Gdyby to nie były ćwiczenia, co byśmy zrobili?”.

• Czy wiesz, gdzie jest najbliższy schron lub ukrycie doraźne (np. piwnica, garaż podziemny)?
• Czy masz w domu zapas wody i radio na baterie?
• Czy ustaliliście z dziećmi miejsce zbiórki, gdyby sieci komórkowe padły?

Wykorzystaj ten moment na edukację. To nic nie kosztuje, a buduje nawyk, który kiedyś może się przydać.

Ważne: Jak brzmi prawdziwe zagrożenie?

Warto przy tej okazji przypomnieć sobie, jak brzmią sygnały, które NIE są ćwiczeniami. Zgodnie z rozporządzeniem, w Polsce obowiązują dwa główne typy alarmów:

1. Ogłoszenie alarmu: Modulowany dźwięk syreny w okresie 3 minut. Oznacza: „Dzieje się coś złego, włącz radio/TV i słuchaj komunikatów”.
2. Odwołanie alarmu: Ciągły dźwięk syreny w okresie 3 minut. Oznacza: „Zagrożenie minęło”.

W przypadku ćwiczeń „Syrena-25” usłyszysz sygnał ciągły przez 1 minutę. To sygnał techniczny. Nie wymaga od Ciebie żadnej reakcji poza zachowaniem spokoju.