Wiciokrzew pomorski – uprawa i pielęgnacja

Zdjęcie: Wiciokrzew pomorski

Wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum)
Wysokość	do 6 m
Kwitnienie	V, VI, VII, VIII, IX, X
Stanowisko	słoneczne, półcień
Wilgotność gleby	umiarkowanie wilgotna
Ozdobność	kwiaty, liście, owoce
Pokrój	pnący

Wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum) jest zdrewniałym pnączem należącym do rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae). Jego środowiskiem naturalnym jest Europa, w tym Polska. Jest również często uprawiany ze względu na efektowne, pięknie pachnące kwiaty. Dawniej wiciokrzew pomorski uważany był za roślinę leczniczą. Jego owoce są lekko trujące.

Wiciokrzew pomorski – jak wygląda

Wiciokrzew pomorski to kłącze, które z łatwością owija się pędami wokół podpór i pnie się na wysokość od 3 do 6 m. Choć okazy rosnące w naturze, choćby w Wolińskim Parku Narodowym dorastają do choćby 18 metrów, jednak w ogrodzie, odmiany uprawne takich wysokości nie sięgają. Młode pędy mają purpurowe naleciałości, te starsze są popielatoszare okryte łuszczącą się korą. Ich średnica z latami może mieć kilka centymetrów.

Wiciokrzew ten ma delikatne, pięknie pachnące i dekoracyjne kwiaty. Powstają na końcach pędów, mają kształt rurki z kremowym wnętrzem i fioletowo-czerwonym wierzchem, z zaczem żółkną i zasychają. Na miejscu kwiatów powstają pod koniec lata kuliste owoce niby-jagody barwy czerwonej, które utrzymują się na pędach aż do przymrozków, zawierają wewnątrz nieliczne pomarańczowo-brązowe nasiona. Liście wiciokrzewu są duże i eliptyczne i prawie do końca października są pięknie na zielono wybarwione.

Wiciokrzew pomorski – uprawa

Wiciokrzew pomorski ma niewielkie wymagania glebowe i zadowoli się każdym ogrodowym podłożem. Oczywiście mając podłoże żyzne, próchnicze i przepuszczalne o odczynie lekko kwaśnym będzie prezentował się bardziej okazale i będzie bardziej obficie kwitł. Lubi stanowiska jasne, ale nie przepada za bezpośrednim, ostrym słońcem. Dobre czuje się pod niezbyt zwartymi koronami drzew. Ale posadzony zupełnie w cieniu kwitnąć będzie bardzo słabo albo w ogóle. Najlepiej wybrać dla wiciokrzewu miejsce osłonięte od wiatru, ważne jest to zwłaszcza zimą, gdyż pod wpływem lodowatych wiatrów roślina może nieco przemarznąć, choć generalnie jest mrozoodporna.

Nie ma większego problemu z rozmnożeniem wiciokrzewu pomorskiego i to na kilka sposobów. Można go wyhodować z pozyskanych nasion, które albo od razu po oczyszczeniu wysiewamy jesienią, albo po poddaniu ich kilkutygodniowemu procesowi stratyfikacji siejemy wiosną. Kolejny sposób to odkłady. W tym wypadku wiosną dwuletnie pędy przyginamy do ziemi, oczyszczamy na długości 20 cm z liści i ten fragment kładziemy w niewielkiej, wykopanej niecce i przysypujemy żyzną ziemią. Pamiętać należy o systematycznym podlewaniu tego miejsca.

Można również rozmnażać wiciokrzew z pędów zielnych. Wystarczy ściąć w czerwcu lub lipcu 20-centymetrowe końce pędów, usunąć większość liści i włożyć je na 3/4 długości do żyznej i wilgotnej ziemi po zanurzeniu w ukorzeniaczu. Pojemnik z pędami należy postawić na jasnym parapecie. Do wiosny większość sadzonek powinna być ukorzeniona i gotowa do sadzenia.

Pielęgnacja wiciokrzewu pomorskiego

Pnącze dość dobrze znosi mrozy, ale powinno się u nasady pędów usypywać wysoki kopczyk z liści, trocin czy kompostu bowiem w tych miejscach najczęściej przemarza.

Wiciokrzew można dowolnie przycinać, ale nie wymaga cięcia poza tymi odmładzającymi raz na kilka lat wiosną, gdy powinno się skrócić o połowę kilka starych pędów. Pnącze będzie się wówczas ładnie zagęszczać. Ale w zasadzie można się ograniczyć do cięć sanitarnych, by usunąć pędy uszkodzone lub chore.

Ich system korzeniowy jest dość płytki, dlatego w okresach suszy trzeba pnącze podlewać. Ale nie przelewać. Dla zachowania stałej wilgotności podłoża przez dłuższy czas warto jest powierzchnię ziemi wokół roślin ściółkować grubą warstwą kory.

Przy okazji podlewania powinno się kilka razy w okresie zasilić pnącza nawozem, najlepiej organicznym (biohumus, obornik granulowany). jeżeli mineralnym, to tylko wiosną i wczesnym latem nawozem zawierającym zwiększoną dawkę azotu i fosforu.

Roślina odporna na szkodniki i choroby. Uważać należy jedynie na mszyce i mączniaka prawdziwego.

Odmiany wiciokrzewu pomorskiego

Dostępnych jest kilka odmian uprawnych, które pięknie kwitną, a ich kwiaty równią się intensywnością zarówno kolorów jak i zapachu, mają w zależności od odmiany różne, ciekawie ubarwione liście, kwitną raz w roku lub powtarzają kwitnienie. Do najciekawszych odmian wiciokrzewu pomorskiego należą:

• ‘Serotina’ lub inaczej ‘Serotina Florida’ – jest to odmiana późna, która pięknie i obficie kwitnie, ale mało tego, powtarza również kwitnienie od sierpnia do jesieni. Jej kwiaty w pąkach oraz z zewnątrz mają barwę ciemnopurpurową, a wewnątrz są żółte. Osiąga ok. 4 m wysokości i przyrasta o 1 m rocznie. Dekoracyjne są również pomarańczowo-czerwone owoce.

• ‘Graham Thomas’ – jest to odmiana kwitnąca długo i bardzo obficie od maja do września. Kwiaty żółte w pąku a kremowe, gdy już rozkwitną. Kwiaty pięknie i intensywnie pachną. Liście dwukolorowe. Dorasta do około 4 m wysokości. Ozdoba są również czerwone owoce utrzymujące się na pędach od czerwca do października.
• ‘Chojnów’ – odmiana o zwartym, krzaczastym pokroju. Kwitnie intensywnie od czerwca do września kwiatami ciemnopurpurowymi na zewnątrz z kremowymi środkami, zmieniającymi się czasem w żółte. Ma niewielkie liście, co nie jest typowe u gatunku. Młode liście mają purpurowy odcień, później zielenieją. Dorasta do 2-3 m wysokości.
• ‘Belgica Select’ – odmiana o kwiatach barwy fioletowo-czerwonej na zewnątrz i kremowych wewnątrz. Środek z czasem staje się żółty. Odmiana powtarzająca kwitnienie. Pierwsze to maj do początku lipca, kolejne następuje z końcem lipca i trwa do października. Nerwy młodych liści i młode pędy mają purpurowe zabarwienie.

Fot, główna: Smiledcat, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org