W wieku sześćdziesięciu dziewięciu lat zrozumiałem, iż najstraszniejsze kłamstwo to gdy dzieci mówią «kochamy cię», a tak naprawdę kochają tylko twoją emeryturę i mieszkanie.

Mając sześćdziesiąt dziewięć lat, zrozumiałam, iż najstraszniejsze kłamstwo to wtedy, gdy dzieci mówią kochamy cię, podczas gdy w rzeczywistości kochają tylko twoją emeryturę i mieszkanie.

Mamo, pomyśleliśmy o czymś, zaczął ostrożnie mój syn Marek, ledwo przekraczając próg. Jego żona, Kinga, stojąca za nim, potakiwała energicznie, jakby potwierdzała mądrość każdego jego słowa.

Wniosła do przedpokoju zapach drogich perfum i mdły posmak niepokoju.

Źle się zaczyna, szepnęłam, zamykając drzwi. Giedy wy dwoje zaczynacie ‘myśleć’, zawsze kończy się to źle.

Marek udawał, iż nie słyszy. Wszedł do salonu, lustrując każdy mebel, jakby wyceniał jego wartość. Kinga krzątała się wokół poduszki na kanapie tej, którą przed chwilą specjalnie przesunęła po czym ułożyła ją z powrotem z przesadną starannością.

Martwimy się o ciebie, oznajmiła z udawaną troską. Jesteś sama. A w twoim wieku wszystko może się zdarzyć.

Wsunęłam się w swój ulubiony fotel, czując pod palcami znoszoną, znajomą tkaninę. Znałam ten fotel lepiej niż własne dzieci.

Na przykład co?, spytałam. Nadciśnienie przez waszą ‘troskę’?

Och, mamo, nie zaczynaj znowu, zmarszczył brwi Marek. To świetny pomysł. Sprzedajemy twoje mieszkanie i naszą kawalerkę, bierzemy mały kredyt i kupujemy duży dom na wsi! Z ogrodem! Będziesz z wnukami, oddychać świeżym powietrzem.

Mówił to, jakbym miała dostać bilet do raju. Oczy Kingi błyszczały fałszywą szczerością. Była dobrą aktorką.

Patrzyłam na nich, na ich twarze, powtarzające się gesty. W ich oczach widziałam chciwość agentów nieruchomości wyczuwających życiową okazję. Żadnego ciepła. Żadnej uczciwości.

I wtedy zrozumiałam. Najbardziej okrutne kłamstwo to wtedy, gdy twoje dzieci mówią kochamy cię, ale w rzeczywistości kochają twoją emeryturę i mieszkanie.

Nie czułam smutku. To było, jakby wszystko wracało na swoje miejsce.

Dom, mówisz, wyszeptałam. A na czyje nazwisko?

No na nasze, oczywiście, wyrwało się Kindze, zanim przygryzła język. Marek rzucił jej mordercze spojrzenie.

Żeby oszczędzić ci formalności, mamo, dodał pospiesznie. My się wszystkim zajmiemy. Wszystkimi papierami.

Powoli pokiwałam głową, wstałam i podeszłam do okna. Na zewnątrz ludzie przechodzili, zabiegani, pochłonięci własnymi sprawami. A ja stałam tam przed wyborem: poddać się lub rozpocząć wojnę.

Wiecie co, dzieci, powiedziałam, nie odwracając się. To interesujący pomysł. Zastanowię się nad tym.

Za plecami usłyszałam westchnienie ulgi. Myśleli, iż wygrali.

Oczywiście, mamo, nie spiesz się, dodała Kinga miękkim głosem.

Tylko iż będę się zastanawiać tutaj, w moim mieszkaniu, odparłam, odwracając się na pięcie. Powinniście już iść. Jestem pewna, iż macie wiele do zrobienia. Kredyty do obliczenia. Plany domu do przestudiowania.

Spojrzałam im prosto w oczy, a ich uśmiechy zaczęły niknąć. Zrozumieli: to nie był koniec. To dopiero początek.

Od tego dnia zaczęła się ofensywa. Codzienne telefony, starannie zaplanowane.

Rano dzwonił Marek jego suchy, metodyczny głos:

Mamo, znalazłem świetną działkę! Wszędzie sosny, obok rzeczka! Wyobraź sobie wnuki, jak oddychają świeżym powietrzem!

Po południu słodki głos Kingi:

Zrobimy ci osobny pokój, mamo! Z widokiem na ogród. Własną łazienkę! Przeniesiemy twój fotel i fikusa. Wszystko tak, jak lubisz!

Naciskali na każdą słabość: wnuki, samotność, zdrowie. Każda rozmowa była sztuką teatralną, w której grałam staruszkę potrzebującą ratunku.

Słuchałam, kiwałam głową i mówiłam, iż jeszcze się zastanawiam. A tymczasem działałam.

Moja przyjaciółka Halina pracowała w kancelarii notarialnej. Jeden telefon i już byłam u niej, analizując wszystkie scenariusze.

Nina, pod żadnym pozorem nie podpisuj darowizny, ostrzegła. Wyrzucą cię bez mrugnięcia okiem. Może dożywocie. Ale i tak nie zechcą. Chcą wszystko. Od razu.

Jej słowa utwierdziły mnie w postanowieniu. Nie byłam ofiarą. Byłam ocalałą. I nie zamierzałam się poddać.

Kulminacja nastąpiła w sobotę. Zadzwonili. Marek i Kinga stali przed drzwiami z mężczyzną w garniturze, z teczką w ręku.

Mamo, to Wojtek, agent nieruchomości, powiedział Marek swobodnie, wchodząc. Przyszedł tylko wycenić naszą własność.

Mężczyzna wszedł, lustrując mieszkanie jak sęp. Ściany, sufit, podłoga. Nie widział domu. Widział metry kwadratowe. Towar na sprzedaż.

Coś we mnie pękło.

Co wyceniać?, spytałam nagle ostrym głosem.

Mieszkanie, mamo. Żeby wiedzieć, od czego zaczynamy, odpowiedział Marek, już otwierając drzwi do mojego pokoju. Śmiało, Wojtek.

Agent zrobił krok, ale stanęłam mu na drodze.

Wynoście się, powiedziałam cicho. Tak cicho, iż wszyscy zastygli.

Mamo, co ty robisz?, wyjąkał Marek.

Powiedziałam: wynoście się. Wy dwoje. Spojrzałam na Kingę, przytuloną do ściany. I powiedz swojemu mężowi, iż jeżeli jeszcze raz przyprowadzi obcego do mojego domu bez mojej zgody, dzwonię na policję. I składam donos o próbę oszustwa.

Agent, wyczuwając zmianę nastroju, pierwszy się wycofał.

Ja oddzwonię, wybełkotał, uciekając.

Marek wbił we mnie wzrok, maska kochającego syna opadła.

Oszalałaś, stara wariatko

Jeszcze nie, przerwałam. Ale ty się bardzo starasz. A teraz wynoście się. Muszę odpocząć. Od waszej ‘miłości’.

Nastąpił tydzień ciszy. Żadnych telefonów. Żadnych wizyt. Wiedziałam, iż to nie koniec. Przegrupowywali siły.

W następny piątek zadzwoniła Kinga, jej głos ociekający skruchą.

Nino, wybacz nam, byliśmy głupi. Spotkajmy się na kawę.