Odkrycie w tartaku
Podczas wydobywania piasku ze żwirowni natrafiono na pień dębu, który przewieziono do tartaku z zamiarem pocięcia na deski po wyschnięciu. Wówczas odkryto w nim pozostałości gniazda pszczelego. Jak wyjaśnia Piotr Piłasiewicz, prezes Bractwa Bartnego, gniazdo prawdopodobnie zostało opuszczone, a otwór zarósł. Następnie drzewo mogło złamać się i wpaść do rzeki, gdzie żwir w korycie działał jako naturalny konserwant, zachowując gniazdo w niemal idealnym stanie.
Znaczenie znaleziska
Zachowane plastry, pozostałości miodu, a choćby truchła pszczół dostarczają cennych informacji o pszczelarstwie sprzed 14 wieków. Analizy przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Zootechniki Państwowego Instytutu Badawczego w Krakowie potwierdziły, iż z barci korzystały pszczoły środkowoeuropejskie, podgatunek pszczół miodnych. Co więcej, próbka pszczół pobrana z pnia jest najstarszą znaną próbką tego typu, przewyższając dotychczasowe znaleziska datowane na 1879 rok.
Bartnictwo w Polsce
Bartnictwo, czyli hodowla pszczół w naturalnych lub wydrążonych dziuplach drzew, ma w Polsce długą tradycję. Pierwsze wzmianki o tej praktyce pochodzą z czasów Mieszka I, kiedy to arabscy podróżnicy opisywali nasze ziemie jako obfitujące w miód. Bartnicy cieszyli się szczególnymi przywilejami i stanowili szanowaną grupę społeczną. Z czasem bartnictwo ustąpiło miejsca nowocześniejszym metodom pszczelarstwa, jednak odkrycia takie jak to w Leżajsku przypominają o bogatej historii tej profesji na naszych ziemiach.
Wystawa w muzeum
Obecnie pień dębu z zachowanym gniazdem pszczelim można podziwiać w Muzeum Kultury Bartniczej w Augustowie. To wyjątkowa okazja, by zobaczyć na własne oczy relikt dawnych czasów i poznać historię bartnictwa w Polsce. Odkrycie to nie tylko wzbogaca naszą wiedzę o przeszłości, ale także podkreśla znaczenie ochrony pszczół i tradycji z nimi związanych.
Znalezisko z Leżajska to nie tylko unikatowy artefakt, ale także istotny elemeturowego, przypominający o głębokich korzeniach pszczelarstwa na ziemiach polskich. Jego doskonałe zachowanie pozwala naukowcom na zgłębianie tajemnic dawnych praktyk bartniczych i podkreśla znaczenie pszczół w naszej historii.