4 miesięcy temu
W ramach wystawy Świetliste bartery, wilgotne koalicje Magdalena Lazar eksploruje tematykę relacji międzygatunkowych w skali mikro i makro, tworząc obiekty oraz prace wideo będące wariacjami na temat związków nieantagonistycznych. Związki tego typu, w których żadna ze stron nie jest podmiotem dominującym, stanowią dla artystki punkt odniesienia dla refleksji nad możliwymi realiami postantropocenu.
Podłoże teoretyczne tej refleksji to przede wszystkim koncepcja odzyskiwania ciała zaproponowana przez Silvię Federici oraz postulaty Rosi Braidotti, zdaniem której konieczne jest utworzenie nowych, inkluzywnych form współpracy między ludzkimi i nie-ludzkimi podmiotami zamieszkującymi Ziemię. Jak pisze włoska filozofka „kondycja postludzka stanowi jakościową zmianę w naszym myśleniu o podstawowej jednostce odniesienia wspólnej dla gatunku, do którego należymy, o polityczności oraz o naszym stosunku do innych mieszkańców planety. Problem ten zmusza nas do stawiania poważnych pytań o postać struktur naszej wspólnej (ludzkiej) tożsamości w świetle złożoności współczesnej polityki, nauki i stosunków międzynarodowych”.
Magdalena Lazar konstruuje wizje form oporu przeciwko wyzyskowi systemu kapitalistycznego – od medytacyjnej postawy sytuującej się w kontrze do przymusu nieustannego działania, przez halucynacje jako możliwość wymknięcia się logice zakładającej ciągłą gotowość do pracy, aż po pakt mykologiczny będący przeciwwagą dla praktyk zawłaszczania ciała w systemie opartym na wymogu nieprzerwanej reprodukcji siły roboczej. Wspólnota bytów poszerzona zostaje nie tylko o tradycyjnie wykluczane podmioty ludzkie, ale również o podmioty nieantropocentryczne, takie jak grzyby, morskie drapieżniki czy organizmy jednokomórkowe wiodące życie w kałużach. Źródła wątków poruszanych na wystawie biją w laboratoriach, gdzie przeprowadzane są analogowe misje kosmiczne, badania nad fungą czy rozwojem medycyny w kosmosie.
Włączenie przedstawicieli fauny i flory w dyskurs inności równoznaczne jest z postantropocentrycznym odwrotem od hierarchicznych relacji uprzywilejowujących człowieka. Afirmatywna więź umieszczająca podmiot w przepływie relacji z licznymi Innymi sprawia, iż pojęcie różnicy przestaje być definiowane negatywnie i staje się punktem wyjścia dla celebracji nieantagonistycznych stosunków międzygatunkowych.
Sfinansowano ze środków Fundacji Artystyczna Podróż Hestii. Partner Fundacja Artystyczna Podróż Hestii i STU ERGO Hestia. Prace prezentowane na wystawie powstały podczas rezydencji w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku w ramach programu „Rzeźba wszędzie”.
