1 miesiąc temu
Dlaczego pamięć i koncentracja są kluczowe?
Pamięć pozwala nam gromadzić doświadczenia, uczyć się nowych umiejętności i budować tożsamość. Koncentracja natomiast umożliwia selekcję istotnych informacji spośród tysięcy bodźców, co jest niezbędne do podejmowania decyzji czy rozwiązywania problemów. Badania Harvard Medical School podkreślają, iż obie te funkcje są ze sobą ściśle powiązane – zaburzenia koncentracji utrudniają kodowanie informacji, prowadząc do „luk” w pamięci. Problem dotyczy nie tylko seniorów – jak wskazuje analiza z PMC (2021), choćby 29proc. młodych dorosłych doświadcza okresowych problemów z zapamiętywaniem, często na tle emocjonalnym lub z powodu przeciążenia multitaskingiem.
Rola suplementów diety we wspieraniu funkcji poznawczych
Suplementy nie zastąpią zdrowej diety czy snu, ale mogą stanowić jej uzupełnienie. Jak wykazano w przeglądzie MDPI (2023), odpowiednio dobrane składniki aktywne wpływają na neuroplastyczność mózgu, zwiększając gęstość połączeń nerwowych i produkcję neuroprzekaźników. najważniejsze jest jednak precyzyjne dobranie suplementów (dostępnych np. https://przepisnazdrowie.eu/pamiec-i-koncentracja) – np. kombinacja witamin z grupy B z magnezem działa synergistycznie, wzmacniając efekt nootropowy. Ważne, by suplementacja była oparta na dowodach naukowych, a nie tylko marketingowych obietnicach.
Składniki aktywne w suplementach na pamięć i koncentrację
Roślinne ekstrakty: Miłorząb japoński
Miłorząb japoński (Ginkgo biloba) to jedna z najlepiej przebadanych roślin nootropowych. Jego ekstrakty zawierają flawonoidy i terpenoidy, które poprawiają mikrokrążenie mózgowe i neutralizują wolne rodniki. Metaanaliza z WebMD potwierdza, iż regularne stosowanie (120-240 mg/dziennie) może poprawić wyniki w testach pamięciowych u osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi. Jednak efekt jest widoczny dopiero po 4-6 tygodniach stosowania. Uwaga: Ginkgo może wchodzić w interakcje z lekami przeciwzakrzepowymi.
Witaminy wspierające układ nerwowy
Witaminy z grupy B pełnią rolę „strażników” układu nerwowego. Szczególnie istotne są:
B12 – niezbędna do syntezy osłonek mielinowych (niedobór prowadzi do mgły mózgowej),
B6 – uczestniczy w produkcji serotoniny i dopaminy,
Kwas foliowy – reguluje poziom homocysteiny, której nadmiar uszkadza neurony.
Badanie z Redcliffe Labs (2024) wykazało, iż suplementacja B-complex przez 3 miesiące poprawiła szybkość przetwarzania informacji o 22 proc. u osób powyżej 50. roku życia. Warto wybierać formy metylowane (np. metylokobalamina), które są lepiej przyswajalne.
Magnez i jego wpływ na zmniejszenie zmęczenia
Magnez, zwłaszcza w formie L-treoninianu, przełamuje barierę krew-mózg, zwiększając gęstość synaps w hipokampie – strukturze kluczowej dla pamięci. Jak informuje Neurology Solutions (2023), suplementacja 400 mg/dziennie przez 12 tygodni zmniejszyła subiektywne poczucie „umysłowego zmęczenia” o 37 proc. w grupie badanej. Dodatkowo magnez reguluje receptory NMDA, zapobiegając nadmiernemu pobudzeniu neuronów.
Ashwagandha jako naturalny adaptogen
To ajurwedyjskie zioło redukuje poziom kortyzolu choćby o 28 proc., co pośrednio poprawia funkcje poznawcze. W randomizowanym badaniu z 2021 roku uczestnicy przyjmujący 300 mg ekstraktu dziennie przez 8 tygodni wykazali poprawę w testach pamięci operacyjnej porównywalną z grupą stosującą modafinil. Ashwagandha działa również neuroprotekcyjnie, hamując agregację białka tau w modelach Alzheimerowskich.
Kofeina i jej rola w koncentracji
Choć kofeina nie poprawia pamięci długotrwałej, zwiększa czujność i czas reakcji. Badanie z Healthline (2024) wykazało, iż połączenie 200 mg kofeiny z L-teaniną (obecną w zielonej herbacie) podnosiło wyniki w testach uwagi o 15 proc. bez efektu „nerwowości”. najważniejsze jest jednak zachowanie umiaru – dawki powyżej 400 mg/dobę mogą zaburzać sen, pogarszając pamięć.
Kwasy Omega-3 i ich znaczenie dla funkcji mózgu
DHA, główny składnik błon neuronowych, odpowiada za płynność przekaźnictwa synaptycznego. Metaanaliza 15 badań (2023) potwierdziła, iż suplementacja 1 g/dziennie EPA+DHA przez 6 miesięcy spowalniała spadek funkcji poznawczych u seniorów o 40 proc. Warto wybierać preparaty z certyfikatem czystości (np. GOED), które gwarantują brak metali ciężkich.
Jakie formy suplementów są dostępne?
Kapsułki, tabletki musujące, saszetki i płyny
Każda forma ma unikalne zalety:
Kapsułki (np. żelatynowe lub roślinne) chronią składniki przed utlenianiem, idealne dla wrażliwych substancji jak kwasy Omega-3.
Tabletki musujące gwałtownie uwalniają składniki, dobre przy problemach z połykaniem, ale często zawierają dodatkowe substancje słodzące.
Płyny (krople, syropy) mają najszybszą wchłanialność (już po 15 minutach), ale wymagają precyzyjnego dozowania.
Saszetki z proszkiem to wygodne rozwiązanie dla kombinacji składników rozpuszczalnych w wodzie (np. magnez + witamina C).
Wybór odpowiedniej formy suplementu
Decyzja powinna zależeć od:
Biodostępności – np. płynna kurkuma z piperyną ma 7x lepszą absorpcję niż tabletki.
Wygody – osoby w podróży mogą preferować kapsułki, podczas gdy osoby starsze – tabletki musujące.
Składu – niektóre formy (jak kapsułki softgel) lepiej maskują smak oleistych składników.
Stanu zdrowia – przy problemach żołądkowych lepsze są formy o przedłużonym uwalnianiu.
Według danych DSLD (2025), aż 62 proc. konsumentów wybiera kapsułki ze względu na precyzyjne dawkowanie i brak smaku, jednak trend wzrostowy notują wygodne saszetki (wzrost sprzedaży o 17 proc. w 2024 r.). Podsumowując, skuteczna suplementacja na pamięć i koncentrację wymaga holistycznego podejścia – połączenia sprawdzonych składników aktywnych, odpowiedniej formy podania i zdrowego stylu życia. najważniejsze jest personalizowanie dawek i konsultacja z lekarzem, szczególnie przy współistniejących chorobach.
Źródło: artykuł partnera
