Na zlecenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach wykonany został remont strychu budynku szkoły podstawowej w Ślęzanach (gmina Lelów), gdzie rezyduje najliczniejsza w województwie śląskim letnia kolonia rozrodcza nocka dużego (Myotis myotis). Nietoperze wykorzystują strych już od kilkudziesięciu lat, jako miejsce narodzin i wychowu młodych. Do tej pory miejsce to stanowiło magazyn nieużywanego szkolnego sprzętu, a z uwagi na obecność nietoperzy, było również w dużej mierze zanieczyszczone ich odchodami.
Remont konieczny dla ochrony nietoperzy
Zakończone zostały prace adaptacyjno-naprawcze na strychu budynku szkoły podstawowej w Ślęzanach, czego efektem jest zabezpieczenie miejsca rozrodunocka dużego (Myotis myotis). Jest to najliczniejsza kolonia tego gatunku bytująca na strychu w województwie śląskim i jedna z większych w Polsce: w okresie letnim liczy ona do 700 samic z młodymi.
– Zabezpieczenie poddasza szkoły, gdzie nocki duże mają swoją kolonię, było zadaniem, o którego realizację zabiegaliśmy od momentu stwierdzenia lokalizacji kolonii rozrodczej. Bardzo cieszymy się, iż pozyskaliśmy fundusze, które umożliwiły przeprowadzenie remontu w tym roku i nocki zyskały specjalnie przygotowaną kwaterę, gdzie w bezpiecznych warunkach i przy jak najmniejszej uciążliwości dla zarządcy budynku będą mogły na świat przychodzić kolejne pokolenia nietoperzy – mówi Przemysław Skrzypiec, Z-ca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach i Regionalny Konserwator Przyrody i dodaje: – Bardzo ważne jest również to, iż szkoła nie musi się już martwić trudnym zadaniem uprzątnięcia strychu, a życie wspólnie nietoperzami jest nie tylko bezpieczne, ale będzie miało niezastąpiony walor edukacji przyrodniczej dla uczniów. Dziękujemy za otwartość na współpracę ze strony Dyrekcji placówki i wyrozumiałość w trakcie wykonywania prac.
Zakres wykonanych prac
Punktem wyjścia do zabezpieczenia siedliska było uprzątniecie stychu, zarówno z magazynowanych przez wiele lat przedmiotów służących szkole, również tych wielkogabarytowych, jak i usunięcie guana pozostawionego przez nietoperze.
W zakres prac wchodziło również wykonanie deskowania ochronnego na powierzchni 450 m2 od wewnętrznej strony dachu, specjalnie zaimpregnowanym drewnem – bezpiecznym dla nietoperzy i odpornym na działanie czynników zewnętrznych. Dzięki odpowiednio wykonanym rowkom (tzw. ryflowanie) nietoperze nie straciły dotychczasowych siedlisk, a jednocześnie deski chronią elementy konstrukcyjne więźby dachowej przed ich moczem.
Podłoga strychu została zabezpieczona paroprzepuszczalną folią ochroną, dzięki której guano nietoperzy nie będzie powodować jej niszczenia, a jednocześnie znacznie ułatwi jego usuwanie. Dodatkowym ułatwieniem jest również rura spustowa- jej wlot znajduje się na strychu, dzięki czemu odchodów nie będzie trzeba transportować ze strychu i przenosić bezpośrednio przez szkołę.
Ze względu na coraz gorętsze miesiące letnie, na poddaszu wydzielono odrębne pomieszczenie, którego celem jest stabilizacja termiczna siedliska.
Co ważne strych został zamknięty przed dostępem ludzi, tak by ograniczyć do minimum, obecność osób niepożądanych i sytuacje niepokojenie nietoperzy.
Koszt realizacji zadania wyniósł 256 tys. złotych. Zadanie zostało dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Nocek duży – jeden z największych polskich nietoperzy
Nocek duży – jak wszystkie gatunki nietoperzy występujące w Polsce, jest objęty ochroną ścisłą. Ponadto jest gatunkiem wymienionym w załączniku II i IV Dyrektywy siedliskowej, dla którego wymagane jest tworzenie i ochrona siedlisk.
Jest jednym z największych nietoperzy występujących w Polsce. Gatunek ten charakteryzuje się wyjątkową specjalizacją pokarmową: poluje głównie na duże chrząszcze, zbierając je z powierzchni gleby. Samice tego gatunku na kolonie rozrodcze wybierają strychy budynków oraz – znacznie rzadziej jaskinie. Miejscezimowej hibernacji to przede wszystkim jaskinie o stabilnym mikroklimacie. Należy pamiętać, iż nietoperze pod całkowitą ochroną: obowiązuje zakaz ich fotografowania i nagrywania bez uzyskania odpowiedniego zezwolenia.
RDOŚ Katowice