Jeszcze w tym miesiącu rząd ma przyjąć ustawę o Krajowym Rejestrze Oznakowanych Psów i Kotów (KROPiK). Choć nowy system ma pomóc w walce z bezdomnością zwierząt, eksperci alarmują, iż w obecnym kształcie może prowadzić do poważnych naruszeń prywatności.
Fot. Warszawa w Pigułce
Czym jest KROPiK?
KROPiK to planowana centralna baza danych, która obejmie wszystkie nowo narodzone psy i koty wraz z danymi ich właścicieli. Ustawa przewiduje obowiązkowe czipowanie zwierząt urodzonych na 3 miesiące przed uruchomieniem systemu. W rejestrze znajdą się nie tylko informacje o zwierzętach, ale także dane osobowe właścicieli – numery PESEL, adresy zamieszkania i numery telefonów.
Dostęp do bazy ma być nieodpłatny dla szerokiego grona instytucji, w tym weterynarzy, władz gminnych, policji, straży miejskiej, prokuratury i sądów. Według szacunków, w systemie mogą znaleźć się dane choćby 12 milionów Polaków.
Poważne zastrzeżenia PUODO
Mirosław Wróblewski, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, zwraca uwagę na liczne zagrożenia związane z planowanym systemem. Najpoważniejsze zastrzeżenia budzi sposób czipowania zwierząt – w obecnej formie dane z czipa będzie mógł odczytać każdy właściciel odpowiedniego czytnika. „Wystarczy chwila nieuwagi podczas spaceru, by osoba postronna uzyskała dostęp do danych właściciela” – ostrzega PUODO.
Kontrowersje wzbudza również zapis o „prowadzeniu nadzoru w sposób ciągły”. Zdaniem ekspertów, może on posłużyć jako podstawa do stałego monitorowania właścicieli zwierząt bez ich wiedzy, z wykorzystaniem danych lokalizacyjnych.
Konflikt z prawem unijnym
PUODO przywołuje wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z listopada 2022 roku (sygn. C-37/20), według którego tak szeroki dostęp do danych uznawany jest za „dostępność dla potencjalnie nieograniczonej liczby osób”. To stoi w sprzeczności z unijnym rozporządzeniem o ochronie danych osobowych, które wymaga zbierania i przetwarzania danych w minimalnym możliwym zakresie i zawsze na podstawie solidnego uzasadnienia.
W związku z tymi zastrzeżeniami, PUODO wystąpił do ministerstwa rolnictwa o wprowadzenie zmian w projekcie ustawy, które lepiej zabezpieczą prywatność Polaków. Szczególnie istotne wydaje się wprowadzenie odpowiednich zabezpieczeń kryptograficznych dla czipów, tak by tylko uprawnione służby mogły odczytywać zapisane w nich informacje.
Prezes UODO zgłosił uwagi dotyczące obywatelskiego projektu nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt. Wskazano na potrzebę wzmocnienia ochrony zwierząt przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa danych osobowych ich opiekunów.
https://t.co/0ayexg9dU4
— Urząd Ochrony Danych Osobowych (@UODOgov_pl) December 12, 2024