Rokambuł – czosnek wężowy – czosnek serpentynowy – uprawa i zastosowanie

Zdjęcie: Rokambuł  –  czosnek wężowy – czosnek serpentynowy

Czosnek wężowy (Allium scorodoprasum) czy też inaczej Rokambuł lub Czosnek serpentynowy to warzywo cebulowe, bylina z rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae). W naturze występuje dziko w Azji, Europie i Afryce Południowej na łąkach, polach i w lasach liściastych. W Polsce naturalnie występuje rzadko, chociaż można znaleźć go w południowych regionach kraju.

Jego nazwa potoczna bierze się od charakterystycznych, wężowatych liści i smukłej, długiej cebuli, natomiast w dokładnym tłumaczeniu Allium scorodoprasum oznacza czosnek pachnący lub “zapachliwy”. Czasem nazywany jest również czosnkiem cebulowym. To najstarszy gatunek czosnku na świecie, który uprawiany był w starożytności w Chinach, Egipcie, Grecji czy Rzymie.

Rokambuł – uprawa

Chociaż trudno uznać czosnek wężowy za popularną roślinę, z pewnością warto posiadać go w swoim ogrodzie warzywnym. Jest on bowiem nie tylko rośliną użytkową, ale ze względu na swój charakterystyczny wygląd także bardzo efektowną.

Gatunek ten wymaga gleb o dobrej strukturze, żyznych i przepuszczalnych. Najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych, ale radzi sobie także w półcieniu. Ważne, aby w miejscu nasadzeń nie występowały zastoje wody. Czosnek serpentynowy lubi glebę wilgotną ale nie nadmiernie.
Przed siewem lub sadzeniem warto podłoże nawieźć obornikiem lub innym nawozem naturalnym – na przykład kompostem.

Termin sadzenia przypada na jesień, około miesiąca przed pierwszymi przymrozkami. Sadzenie w tym okresie pozwoli cebulkom ukorzenić się i odpowiednio przygotować do zimy. Wybierając miejsce do uprawy trzeba pamiętać o tym, iż rokambuł nie lubi przesadzania, dlatego należy wysadzić go od razu na miejsce docelowe.

Uprawa czosnku wężowego nie jest trudna, o ile zapewni się wzrastającym roślinom odpowiednie nasłonecznienie i jakość podłoża.

Czosnek wężowy – zbiory i przechowywanie

Bulwy czosnku serpentynowego są używane zarówno w kuchni, jak i w medycynie. By zachować jego walory zarówno smakowe, jak i lecznicze istotny jest odpowiedni termin zbioru. Najlepszym czasem jest ten moment jesieni, w którym liście czosnku zaczynają żółknąć, a łodygi obsychać. Wtedy bulwy mają najbardziej intensywny smak i najwięcej substancji odżywczych.

Aby nie uszkodzić bulw w trakcie zbioru należy delikatnie wykopać je z ziemi, wspomagając się łopatą lub widelcem ogrodowym.

Aby móc długotrwale go przechowywać, rokambuł musi zostać odpowiednio do tego przygotowany. Po wykopaniu bulwy należy oczyścić i pozostawić do wyschnięcia przez 2 do 3 dni. Trzeba także usunąć łodygi i liście. Można umieścić bulwy w przewiewnym woreczku (np. bawełnianym) lub koszyku, tak aby powietrze mogła swobodnie krążyć pomiędzy bulwami. W ten sposób można rokambuł przechowywać przez kilka miesięcy.

Czosnek serpentynowy – adekwatności i zastosowanie

Czosnek wężowy ma intensywny smak i aromat, który sprawia, iż jest idealnym dodatkiem do wielu potraw. Świetnie uzupełnia zupy i sosy, dobrze sprawdza się jako dodatek do dań mięsnych i ryb, a także do sałatek i kanapek. Można z niego przyrządzić pyszne, choć niecodzienne w smaku pesto.

Rokambuł znajduje zastosowanie także w kosmetyce i medycynie. Zawarte w nim olejki eteryczne mają silne działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze, wspierają również serce i układ krążenia, mają pozytywny wpływ na poprawę odporności i pomagają organizmowi oczyścić się z toksyn.

Czosnek jest również skarbnicą przeciwutleniaczy, które zwalczają wolne rodniki, a także związków siarki, stanowiących element budulcowy skóry. Dlatego wspiera on walkę ze zmianami skórnymi, takimi jak trądzik oraz wpływa na regulację produkcji łoju.

Kwasy organiczne pochodzące z czosnku wężowego mają adekwatności łagodzące i przeciwzapalne, dlatego pomaga on w ograniczaniu stanów zapalnych skóry oraz przyspiesza gojenie się podrażnień.

Czosnek serpentynowy nie jest popularną rośliną w przydomowych ogrodach, ale ze względu na bogactwo jego adekwatności być może warto to zmienić i zaprosić tą fascynującą roślinę na swoje rabaty?

Fot. główna: