Kowalik
Kowalik to ptak wielkości wróbla o masywnej sylwetce z dosyć dużą głową w stosunku do reszty ciała, krótkim ogonem i dziobem podobnym do dzioba dzięciołów. Kowalik dorasta do ok 14 cm (samiec i samiczka), ma rozpiętość
skrzydeł ok. 23–27 cm i wadze od 18 – 28 g
Poszukując pożywienia, chodzi po pniach drzew lub skałach, często głową w dół (potrafi to jako jeden z nielicznych ptaków, a spośród krajowych i europejskich – jako jedyny).
Kowalik przemieszcza się inaczej niż dzięcioły i pełzacze, które, gdy chodzą po pniu, podpierają się ogonem jak trzecią kończyną. Poruszając się po korowinie drzewa, kowalik zaczepia na nierównościach pazury swych silnych palców. Wykonuje swobodne ruchy po dość gładkich, wilgotnych pniach buków. Doskonale się wspina (podobnie jak dzięcioły), chodzi choćby po spodniej stronie gałęzi. Podobnie jednak jak dzięcioły, kowalik swym potężnym dłutowatym dziobem wyciąga zdobycz ze szczelin w korze. Czaszka tego ptaka nie jest przystosowana do kucia w drewnie, a więc sam nie potrafi wykuć dziupli. Może najwyżej kilkoma dobrze wymierzonymi uderzeniami mocno wbić nasiono w szparę w korowinie (zachowania podobne do dzięcioła dużego). Jest to sposób na chowanie zapasów na wypadek gorszej zasobności terenu w pokarm. Takie zachowania obserwuje się przy karmnikach zimą. Regularnie, w bardzo krótkich odstępach czasu, przenosi w dziobie po jednym ziarnie i chowa je w pobliżu. Wykazują dużą ruchliwość i zwinność, zachowując przy tym ostrożność. Nie jest to ptak zbyt towarzyski.Lot kowalika jest bardzo szybki i ma falisty tor. W czasie przelotu ptak zręcznie porusza się pomiędzy gałęziami. Można wtedy dostrzec jego szaroniebieski wierzch ciała, ciemne lotki i krótki czarno-biały ogon. Łatwo zauważyć tego ptaka, choć dłuższe przyglądanie się mu jest niemożliwe przez szybkie poruszanie się po pniach i przelatywanie z drzewa na drzewo. Zimą wraz z sikorkamiw (zajemnie ostrzegają się przed drapieżnikami) przylatuje w pobliża siedzib ludzkich.
Często się odzywa i robi to głośno. Jego repertuar odgłosów jest bogaty. Słyszy się go zarówno wiosną i latem, jak jesienią i w cieplejsze zimowe dni. Wiosną jest to dźwięk podobny do sikorek „sit sit” lub „twij twij”. Letni lub jesienny odgłos „cit” jest wydawany już dużo rzadziej. W sytuacji zaniepokojenia woła głośno i ostro „trek trek”.Najchętniej lęgnie się od maja do czerwca w dziuplach wykutych przeważnie przez dzięcioły (ale sam ich nie wykuwa), rzadziej budkach lęgowych, jeżeli są na danym terenie i zwłaszcza wtedy, gdy nie ma tam odpowiedniej wielkości dziupli. o ile wybrana dziupla ma zbyt duży otwór (względem tułowia ptaka), samica potrafi pomniejszyć go, używając gliny, błota i iłu (mieszając je wcześniej w dziobie ze śliną). Otwór wejściowy staje się tak mały, iż sama z trudem potrafi się przez niego przecisnąć. Jest to dobry sposób obrony przed drapieżnikami i jednocześnie cecha rozpoznawcza dziupli zamieszkanych przez kowaliki.
Wyprowadza jeden lęg w ciągu roku. W kwietniu składa 5–8 jaj o średnich wymiarach białych z nielicznymi rdzawymi, szarymi i szaro-fioletowymi plamkami.
Jaja wysiadywane są przez okres 14 do 16 dni przez samicę. W tym czasie samiec karmi partnerkę. Po wykluciu potomstwo, jest karmione przez oboje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po około trzech tygodniach.
Sikorka bogatka
Sikorka bogatka znalazła się w Polsce na czerwonej liście (ścisła ochrona) jednak jako gatunek najmniejszej troski.
Sikorka bogatka jest największą z europejskich sikor i najliczniejszą,
długość ciała 13–15 cm z czego 28–32 mm przypada na głowę w tym 10–13 mm na dziób, waga to 14 – 24g
Bogatka ma dosyć duży repertuar dźwięków, którymi się posługuje. Śpiew samca brzmi donośnie, to coś w rodzaju „cicibej cicibej” lub „si si trn”, powtarzane wielokrotnie dwu- i trzysylabowe motywy. Czasem mogą brzmieć podobnie do zięb – „pink” lub warczeć „czerrr”. Melodie wykonywane przez samce rozlegają się już w czasie przedwiośnia. Śpiew tego ptaka słyszy się najczęściej wiosną, ale także w czasie słonecznych jesiennych i zimowych dni potrafi też naśladować głosy innych ptaków.
Wyprowadza dwa lęgi w roku, jaja składane są od końca kwietnia do początku lipca w liczbie od 6 do 11 i więcej. Jaja są koloru białego, pokrywają je rdzawe plamki. Jaja wysiadywane są przez okres 12-15 dni przez samicę. Młode opuszczają gniazdo po około 16–22 dniach. Przez 3 tygodnie przebywania potomstwa w gnieździe samiec pomaga partnerce w jego dokarmianiu. Rodzina przebywa ze sobą jeszcze przez 1-2 kolejne tygodnie. Sikory te są najbardziej żarłoczne w okresie karmienia młodych.Są okresy, kiedy zjada w ciągu dnia tyle, ile sama waży, czyli około 20 g przekładających się na 130 do 200 owadów w zależności od ich masy. W ten sposób jedna rodzina w ciągu lata zjada ok. 75 kg, co przekłada się na 3 miliony owadów. Silny dziób pozwala na chwytanie gąsienic, rozłupywanie złóż owadzich jaj, odrywanie kawałków kory, a jesienią i zimą na rozłupywanie nasion. Jak widać sikorki są pożytecznym dla ludzi ptakami dlatego w zimie dobrze jest zadbać o nie dokarmiając karmnikach.
Sikorka uboga
Sikorka uboga to mały ptaszek ze stosunkowo dużą głową, wielkości sikory modraszki, mniejszy od wróbla. Obie płci ubarwione jednakowo. Upierzenie na wierzchu i skrzydłach brązowoszare, od spodu beżowo-białe. Obie płcie mają na głowie na błyszczącą granatowo-czarną charakterystyczną czapeczkę.To bardzo ruchliwy ptak przy szukaniu pokarmu, choć mniej towarzyski niż pozostałe sikory.
Sikorka ta osiąga: długość ciała, ok.11,5–13 cm w tym
długość ogona ok.5–5,5 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 18–19,5 cm waży od8 –15 g.
Sikorka ta składa od kwietnia do maja 5–10 (wyjątkowo 12) matowych białych jaj o czerwonym nakrapianiu. Samica wysiaduje jaja przez około 13–17 dni.
Pisklęta są karmione owadami przez obie płcie.Młode osobniki opuszczają gniazdo po około trzech tygodniach od wyklucia. Do lęgu przystępują po raz pierwszy w wieku 1 roku. zwykle młode ptaki osiedlają się kilka kilometrów od gniazda, w którym się wykluły. Pożywienie tych sikor to przede wszystkim: drobne owady, głównie gąsienice i owadzie jajeczka, pająki oraz inne bezkręgowce, zimą i jesienią duży udział nasion, jagód i innych owoców. Może korzystać z pokarmu wykładanego w karmnikach, choć rzadko je odwiedza.
Żeruje na krzewach i drzewach, a zimą częściej zlatują na ziemię. Aby wydostać owady spod kory, kuje w nią często swym dziobem. Potrafi ścigać owady w powietrzu. Zwyczajem niektórych sikor gromadzi zapasy, wciskając w zakamarki kory złapane pająki, owady i zerwane nasiona. Chować może je też pod porostami i mchami rosnącymi na ziemi.
Na terenie Polski sikora uboga jest objęta ścisłą ochroną gatunkową jednak podobnie jak sikorka bogatka została sklasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski.
informacje i zdjęcia nadesłane
