Oto pierwszy uznany na arenie międzynarodowej polski pies – polski owczarek nizinny, w uproszczeniu często określany jako PON. Jest wesoły, inteligentny i lojalny, a do tego zachwyca puchatą, gęstą sierścią, lekko opadającą na oczy. Co warto o nim wiedzieć, zwłaszcza jeżeli chcemy zdecydować się na opiekę nad nim?
Polski owczarek nizinny – podstawowe informacje
FCI | grupa I – owczarki i psy pasterskie (oprócz szwajcarskich psów pasterskich), sekcja 1 (owczarki), nr wzorca 251 |
Długość życia | około 12–14 lat |
Charakter | żywy, z wesołym usposobieniem, lubi i potrzebuje dużo zabawy, łagodny wobec dzieci, opanowany, bystry, inteligentny, czujny, mocno przywiązuje się do opiekuna, nieufny wobec obcych |
Rozmiar | masa ciała: 12–25 kg
wysokość w kłębie:
|
Sierść | gęsta, kosmata, długa, prosta (czasami lekko falowana), z miękkim podszerstkiem; wszelkie maści są dopuszczalne – zarówno łaciate, jak i jednolite |
Kraj pochodzenia | Polska |
Polski owczarek nizinny – szczypta historii
Polski owczarek nizinny – jak sama nazwa wskazuje – ma swoje korzenie w naszym kraju. Przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI) został uznany w 1963 roku (jako pierwsza polska rasa), choć zapisy o nim pochodzą już z XVI wieku. Jeden z polskich kupców, Kazimierz Grabski, miał w 1514 roku wybrać się ze swoimi psami do Szkocji. Tamtejszy pasterz był pod wrażeniem ich umiejętności zaganiania owiec i zaoferował dwie z nich za trzy psy (dwie suki i psa). To one miały stworzyć podwaliny pod powstanie szkockich psów pasterskich.
Niestety wojna mocno osłabiła liczebność tej rasy, polski owczarek nizinny niemal wyginął. Na szczęście jedna z lekarek weterynarii, dr Danuta Hryniewicz, w latach 50. XX wieku zaczęła usilnie starać się o powiększenie liczby PON-ów. To właśnie pies z jej hodowli o imieniu Smok był pierwowzorem do stworzenia pierwszego oficjalnego wzorca rasy.
Polski owczarek nizinny – wygląd
Jest to pies średniej wielkości (waży około 20 kg) o krępej, choć jednocześnie muskularnej budowie. Jego sierść jest gęsta, kosmata i długa – to zdecydowanie znak rozpoznawczy polskiego owczarka nizinnego, a zwłaszcza jego proste (czasami delikatnie faliste) włosy, które z czoła charakterystycznie opadają na oczy, lekko je przysłaniając.
Co ciekawe, część przedstawicieli rasy polski owczarek nizinny rodzi się ze szczątkowym bądź bardzo krótkim ogonem. jeżeli jest nieco dłuższy zwykle pozostaje gęsto owłosiony i opadający w dół (gdy emocje u psa rosną, ogon unosi się nad grzbiet, ale nigdy się na nim nie kładzie i nie zakręca).
Polski owczarek nizinny – charakter
Wesołe usposobienie i wygląd polskiego owczarka nizinnego sprawiają, iż bardzo łatwo go pokochać! Jest to pies o silnym instynkcie stadnym, bardzo przywiązuje się do swojej rodziny, a podczas wspólnych wyjść dzielnie wszystkich pilnuje. Jest w tym jednak delikatny i łagodny, choć wobec obcych osób raczej zdystansowany i nieufny. Te cechy sprawiają, iż świetnie sprawdza się także jako pies stróżujący – znakomicie wykorzystuje wtedy swoje umiejętności głosowe. Szczeka często i głośno.
Cechuje się przy tym opanowaniem i łagodnością, dobrze żyje z kotami, może być też towarzyszem rodziny z dziećmi, które mogą stać się świetnymi kompanami do zabawy. A zabaw ta rasa zdecydowanie potrzebuje! Owczarek jest aktywny i jeżeli nie zapewni mu się odpowiedniej dawki ruchu, zdarza mu się nudzić. o ile pozostaje wtedy bez opieki, może np. pogryźć przedmioty, czego zdecydowanie nie powinien robić. Nie może więc zbyt dużo czasu spędzać sam, a w czasie spacerów warto organizować mu dodatkowe zabawy. gwałtownie się uczy, jest inteligentny i ma znakomitą pamięć. Nie należy jednak do psów, które całkowicie się podporządkowują, ma duże poczucie autonomii.
Polski owczarek nizinny – dla kogo?
Czy polski owczarek nizinny nadaje się na członka rodziny z dziećmi? Zdecydowanie tak, choć należy uczyć dziecko odpowiedniego zachowania wobec czworonoga i pamiętać, by nie zostawiać najmłodszych w towarzystwie psów bez opieki.
Czy polski owczarek nizinny “dogada się” z kotami? Nie powinno być problemu, zwykle przedstawiciele tej rasy są przyjaźnie nastawieni do innych zwierząt i spokojnie mogą żyć w domu właśnie z mruczkami.
Czy owczarek może zamieszkać w bloku? Tak, jest to rasa bardzo elastyczna i dobrze dostosowuje się do zastanych warunków. Trzeba jednak pamiętać, iż jednocześnie potrzebuje dużo ruchu, więc jeżeli opiekun jest w stanie go zapewnić, nie będzie problemu, by pies żył miejskim życiem, choć dom z ogrodem na pewno byłby wersją optymalną.
Z powyższych zdań można wnioskować, iż polski owczarek nizinny jest psem dla wszystkich. Nie jest to jednak do końca prawda. Po pierwsze, trzeba mieć na uwadze, iż czworonóg potrzebuje sporo ruchu. Opiekunowie muszą mieć czas i przestrzeń, by mu go zapewnić. jeżeli chcą zająć się tą rasą osoby spędzające kilkanaście godzin dziennie w pracy i mogące swojemu psu zaoferować tylko 15-minutowe spacery, lepiej zrezygnować z tego pomysłu. Po drugie, jest to pies, który potrzebuje szkolenia. Opieką nad nim powinny zająć się osoby gotowe na pracę. Po trzecie, długa i gęsta sierść owczarka powoduje, iż do domu pies wnosi błoto, piach, wodę, a choćby patyki. o ile ktoś wyjątkowo dba o porządek i czystość, lepiej niech rozważy przyjęcie pod swój dach innego zwierzęcia.
Polski owczarek nizinny – cena
Ile kosztuje polski owczarek nizinny? Cena psa ze sprawdzonej hodowli waha się zwykle w przedziale 2500–3500 zł. Dla wielu jest to bardzo duży koszt, jednak wybierając psa rasowego z hodowli, które są sprawdzone, kontrolowane i edukowane przez Związek Kynologiczny w Polsce, mamy największą szansę na zdrowego i prawidłowo zsocjalizowanego czworonoga.
Certyfikowani hodowcy są bowiem doskonale wykształceni w opiece nad rasą, którą się zajmują. Dzięki temu suka, przyszła matka, jest znakomicie traktowana, odpowiednio żywiona i poddawana regularnym kontrolom weterynaryjnym. Szczenięta, rodząc się w sprawdzonym miejscu, od razu objęte są profesjonalną opieką. Wykonywane są im także wszelkie potrzebne badania. Dzięki temu przyszły opiekun ma gwarancję, iż dostaje pod swoje skrzydła psa zdrowego i w pełni gotowego do dalszego rozwoju.
Polski owczarek nizinny – pielęgnacja
Mimo iż polski owczarek nizinny ma bardzo okazałą sierść i z pozoru wydaje się ona trudna w pielęgnacji, wcale tak nie jest. Zwykle wystarcza dość regularne czesanie, raz w tygodniu, co pozwoli zapobiec jej kołtunieniu się. Należy przy tym zwrócić szczególną uwagę na brzuch, uda, pachwiny, szyję i policzki, gdzie wspomniane kołtuny tworzą się bardzo łatwo. Pomocne może być użycie specjalnego sprayu groomerskiego lub odżywki, które ułatwiają rozczesywanie. Sporym plusem jest to, iż sierść polskiego owczarka nizinnego nie linieje zbyt intensywnie. Częstsze wyczesywanie konieczne jest wiosną i na jesieni. Należy też sprawdzać sierść wokół brody, ponieważ mogą gromadzić się tam resztki jedzenia.
Jeśli chodzi o pazury, zwykle ścierają się samoczynnie, ale trzeba kontrolować, czy na pewno nie ma konieczności ich obcięcia. Niezbędne jest też sprawdzanie stanu uszu, oczu i zębów psa (oraz ich mycie). Co istotne, wokół uszu i oczu może być wskazane delikatne przycinanie sierści. A co z kąpielami polskiego owczarka nizinnego? Zdecydowanie nie należy przesadzać z ich częstotliwością. Warto robić to tylko w momentach, kiedy mycie jest już rzeczywiście konieczne. Dlaczego? Ma to związek z dużą ilością sierści, która bardzo długo i trudno schnie. Pomocne jest suszenie jej po kąpieli suszarką.
Polski owczarek nizinny – żywienie
Opisywana tu rasa uwielbia jeść. Jej przedstawiciele to ogromne łakomczuchy, na co opiekunowie powinni uważać. Wskazane jest kontrolowanie ilości podawanego im jedzenia, co pozwoli zachować masę ciała w normie. jeżeli bowiem polski owczarek nizinny będzie jadł zbyt dużo, łatwo może dojść u niego do nadwagi lub choćby otyłości, które są poważnymi problemami zdrowotnymi, mogącymi prowadzić do zaburzeń w wielu układach i narządach.
Jaka jest zatem odpowiednia dla PON ilość jedzenia? Zawsze powinna być ona dopasowywana indywidualnie, ponieważ zależy od wielu czynników: wielkości psa, wieku, poziomu aktywności, pory roku, ewentualnych schorzeń etc. Niezależnie jednak od tego, ile ma jeść czworonóg, w każdym przypadku bazę posiłków powinny stanowić pełnoporcjowe karmy, które dostarczają zwierzęciu odpowiednie składniki odżywcze w prawidłowych ilościach oraz proporcjach względem siebie. jeżeli chodzi o wiek, dla psów rosnących powinno podawać się karmę oznaczoną jako „junior” – polski owczarek nizinny rośnie choćby dwa lata. Po tym czasie należy przejść stopniowo na karmę „adult”, by w późniejszych latach życia pupila serwować mu karmy oznaczone jako „senior”.
Polski owczarek nizinny – zdrowie
Polski owczarek nizinny charakteryzuje się dobrą odpornością, jest wytrzymały na zimno, ale należy go chronić przed upałami i przegrzaniem. Ponieważ jest ogromnym łakomczuchem, bardzo istotne jest wspomniane już kontrolowanie podawanych mu posiłków. Inaczej psu grozi nadwaga lub otyłość, które dość często dotykają tej właśnie rasy.
Innym schorzeniem, którego ryzyko jest u polskich owczarków nizinnych zwiększone, jest dysplazja stawów biodrowych. Nawiązując do opisanych wcześniej ewentualnych problemów z wagą, nadmierna masa ciała dodatkowo zwiększa to ryzyko.
Jakie jeszcze przypadłości są charakterystyczne dla tej rasy? Zaliczamy do nich:
- zaburzenia w pracy tarczycy, zwłaszcza niedoczynność (głównie dotyczy suk),
- cukrzyca,
- choroby oczu, przede wszystkim centralny postępujący zanik siatkówki (CPRA), który może prowadzić do ślepnięcia,
- zapalenie ucha,
- choroby serca,
- różnego rodzaju alergie, zwłaszcza pokarmowe.
Polski owczarek nizinny – ciekawostki
Warto przyjrzeć się bliżej także innej rasie – bearded collie, inaczej nazywanej collie brodate. Uważa się, iż na wygląd jej przedstawicieli wpłynęły geny właśnie polskiego owczarka nizinnego, i to jego uznaje się jako przodka tych szkockich psów pasterskich.
Polski owczarek nizinny – przykładowe imiona
- Przykładowe imiona dla psa rasy polski owczarek nizinny: Miś, Zorro, Hagrid, Kostek, Bomba, Bari, Chips, Muffin.
- Przykładowe imiona dla suki rasy polski owczarek nizinny: Molly, Bella, Mimi, Gaja, Figa, Alpa, Beza, Albi.