Jeśli w ostatnich dniach zauważyłeś dziwne, brązowe owady w swoim domu lub ogrodzie – nie jesteś sam. Wtyk amerykański (Leptoglossus occidentalis) szturmuje Polskę! Jesienią ich populacja wzrasta, a owady te szukają schronienia przed nadchodzącą zimą – niestety, często wybierają na to nasze mieszkania. Czy są groźne? Co zrobić, by się ich pozbyć? Oto wszystko, co musisz wiedzieć.
Skąd się wzięła ta plaga?
Wtyk amerykański, nazywany też kowalem amerykańskim, to owad pochodzący z Ameryki Północnej, który szturmem podbija Europę, w tym Polskę. Po raz pierwszy zauważono go w naszym kraju w 2007 roku, ale dopiero w ostatnich latach jego populacja gwałtownie wzrosła. Jego naturalne środowisko to lasy iglaste – żywi się nasionami drzew takich jak sosny, świerki i jodły. Niestety, jesienią, kiedy temperatura spada, wtyki szukają ciepłych schronień, a nasze domy i mieszkania wydają się im idealnym miejscem na zimowanie.
Jak wygląda wtyk amerykański?
To owad dość łatwy do rozpoznania. Oto jego cechy charakterystyczne:
- Rozmiar: od 15 do 20 mm długości, czyli spory jak na owada.
- Kolor: brązowo-szary, co sprawia, iż doskonale wtapia się w otoczenie, szczególnie na drzewach.
- Skrzydła: tak, potrafi latać, co ułatwia mu dostanie się do naszych domów.
- Odnóża: tylne nogi są szerokie i spłaszczone, przypominające liście – to jego znak rozpoznawczy.
Czy wtyk amerykański jest groźny?
Na szczęście, wtyk amerykański nie stanowi zagrożenia dla ludzi ani zwierząt domowych. Nie gryzie, nie żądli, nie przenosi chorób. Może być jednak irytujący, zwłaszcza gdy pojawia się w dużych ilościach w domu. Co więcej, wtyki mogą wydzielać nieprzyjemny zapach, kiedy są zaniepokojone, co może skutkować nieprzyjemnym aromatem w pomieszczeniach.
Choć same w sobie nie są niebezpieczne, mogą być uciążliwe, gdy jesienią licznie wchodzą do domów. W lasach mogą wpływać na nasiona drzew iglastych, choć nie powodują poważnych szkód w środowisku leśnym.
Jak się ich pozbyć?
Jeśli zauważyłeś wtyki w swoim domu, jest kilka skutecznych metod, by się ich pozbyć:
- Uszczelnij dom: Najlepszą obroną jest zapobieganie. Sprawdź swoje okna i drzwi – czy są dobrze uszczelnione? Wtyki potrafią przeciskać się przez najmniejsze szczeliny, dlatego warto zainstalować moskitiery i uszczelnić ewentualne dziury.
- Odkurzacz do akcji: jeżeli wtyki już zadomowiły się w twoim mieszkaniu, najprostszym sposobem na ich usunięcie jest odkurzacz. Ważne jest jednak, by robić to ostrożnie, gdyż owady mogą wydzielać nieprzyjemny zapach, jeżeli poczują się zagrożone.
- Naturalne odstraszacze: Istnieją pewne rośliny, które mogą odstraszać owady. Warto spróbować umieścić w pobliżu okien zioła takie jak mięta czy lawenda, które mają silny zapach i mogą zniechęcić wtyki do wchodzenia do domu.
- Światło UV: Wtyki, jak wiele owadów, są przyciągane do światła. Warto rozważyć użycie lamp UV lub pułapek na owady, które mogą skutecznie zredukować ich liczebność.
Dlaczego jest ich aż tak dużo?
Jesień to okres, kiedy wtyki masowo szukają schronienia na zimę. Dlatego właśnie teraz możesz zauważyć ich wzmożoną obecność. Zmiany klimatyczne również sprzyjają ich rozmnażaniu – cieplejsze zimy i łagodniejsze warunki sprzyjają ich przetrwaniu w nowych miejscach, takich jak Polska.
Co robić, jeżeli pojawią się w domu?
Jeśli zobaczysz wtyka amerykańskiego, nie panikuj! Choć są uciążliwe, nie zrobią ci krzywdy. Odkurz go, wynieś na zewnątrz lub po prostu zamknij szczelnie drzwi i okna, aby zapobiec dalszemu napływowi tych owadów.
Pamiętaj, iż zima to ich największy wróg – kiedy temperatura spada poniżej zera, większość z nich zginie. Do tego czasu możesz jednak zadbać o to, by nie zamieszkały w twoim domu. Sprawdź okna, uszczelnij drzwi i pamiętaj, iż odkurzacz to twój najlepszy przyjaciel w walce z tymi owadami.
Zdjęcie okładkowe: Autorstwa Itu – Praca własna, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=11938035
