Około stu wolontariuszy zbiera pieniądze w 32. kweście na cmentarzu w Łomży

W piątek w Łomży (Podlaskie) około stu wolontariuszy zbiera datki do puszek w zorganizowanej po raz 32. kweście „Ratujemy łomżyńskie zabytki cmentarne”. W sobotę i niedzielę pieniądze na renowacje nagrobków z tej nekropolii będzie można wrzucać do ustawionych skarbon

Cmentarz przy ul. Kopernika w Łomży jest jedną z najstarszych nekropolii w regionie, ma ponad 200 lat. Jego początki sięgają 1801 r. Znajduje się tam ok. 560 nagrobków cennych pod względem historycznym i artystycznym. Od ponad 30 lat pieniądze na ich renowację zbiera w listopadowej kweście Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej (TPZŁ).

Prezes tej organizacji Józef Babiel powiedział PAP, iż w ciągu tych lat udało się przeprowadzić dzięki zebranym środkom renowacje ok. 300 rożnych obiektów na nagrobkach – czasem to całe nagrobki, czasem pojedyncze ich elementy, np. krzyże, tablice czy żeliwne, ozdobne ogrodzenia. Łącznie pracami objęto ponad 200 nagrobków. Zaznaczył, iż niektóre odnawiane kilkadziesiąt lat temu wymagają ponownych prac konserwatorskich.

W kweście w 2023 r. zebrano ok. 60 tys. zł. Babiel poinformował, iż za te pieniądze udało się odnowić jeden z najpiękniejszych nagrobków na łomżyńskim cmentarzu – jednego z urzędników guberni łomżyńskiej (jednostka administracji Królestwa Kongresowego z przełomu XVIII i XIX w – Andrieja Kasjanowicza Sinieuckiego (napisy są wykonane cyrylicą).

Prace przy nagrobku i jego ogrodzeniu kosztowały ok. 70 tys. zł. „To unikatowy nagrobek pod względem samej formy. To jest jakby kapliczka. Podstawa jest granitowa, natomiast sama ta forma kapliczki jest na czterech kolumnach” – wyjaśnił Babiel.

Prezes TPZŁ zaznaczył, iż kapliczka jest wykonana z rzadkiego materiału o nazwie dębnik, który jest rodzajem wapienia. „On jeszcze 2-3 miesiące temu, przed renowacją wyglądał adekwatnie jak taki +spróchniały+ beton, natomiast w tej chwili odzyskał blask, jest wręcz czarny. Niestety wapienie mają to do siebie, iż czas na nie oddziałuje mocno, on się wręcz w niektórych partiach rozsypywał. To jest mistrzowska robota, iż to się udało uratować” -dodał Babiel. Wokół nagrobka jest też zainstalowane odnowione metalowe, zdobione ogrodzenie.

W ostatnim roku społecznikom udał się także zakończyć renowację dwóch inskrypcyjnych tablic na najstarszych nagrobkach na łomżyńskiej nekropolii. To wykonane z piaskowca tablice na pochodzących z początku XIX w. grobach Seweryna Bończy-Skarzyńskiego (według tablicy był rządcą prefektury departamentu łomżyńskiego, zm. w 1817 r.) i Antoniego Jezierskiego (zm. 1822 r). TPZŁ chce wiosną kontynuować prace na tych nagrobkach. Są wykonane z otynkowanej cegły i aby się nimi zająć, potrzebna jest dobra pogoda – tłumaczy Babiel.

Współczesny zespół starego cmentarza w Łomży obejmuje teren nekropolii rzymsko-katolickiej oraz byłych cmentarzy prawosławnego i ewangelicko-augsburskiego. Spoczywają tam m.in. autor „Flory Polskiej”, znany botanik Jakub Waga (zm. w 1872 r.), pisarz Feliks Bernatowicz (zm. w 1836 r.), pierwszy archeolog północno-wschodniej Polski Alfons Budzyński (zm. w 1855 r.).

Pierwsza kwesta w Łomży odbyła się w 1984 r.(PAP)