Od kilku lat w Gdańsku wprowadzany jest standard zmniejszenia częstotliwości koszenia zieleni tam, gdzie to możliwe, z jednoczesnym zwiększeniem obecności roślinności typowej dla łąk i obszarów biologicznie czynnych. Zdaniem urzędników coraz więcej mieszkańców zaczyna rozumieć i doceniać te zmiany, których celem jest walka z miejskimi wyspami ciepła oraz wspieranie bioróżnorodności. Kluczowym aspektem jest znalezienie kompromisu między bezpieczeństwem, porządkiem a estetyką.
Rzadsze koszenie przynosi liczne korzyści środowiskowe i klimatyczne. Wyższa trawa oraz roślinność typowa dla łąk wpływają na poziom wilgotności oraz temperaturę. Latem, zielone przestrzenie biologicznie czynne z niekoszoną trawą mogą obniżyć temperaturę powietrza choćby o 10°C, co pomaga w walce z efektem miejskich wysp ciepła. Krótko przystrzyżone trawniki nie posiadają takich adekwatności i mogą wyglądać nieestetycznie w przypadku długotrwałego braku opadów.
Wspieranie drzew i bioróżnorodności
Pozostawienie wyższej i gęstszej roślinności wokół drzew ogranicza odparowywanie wody, poprawia strukturę gleby i pomaga drzewom radzić sobie z wysokimi temperaturami oraz brakiem deszczu. Dodatkowo, niekoszona trawa stanowi barierę ekologiczną, chroniącą korzenie drzew przed przesychaniem.
Naturalna roślinność na łąkach, taka jak żmijowce, maki, krwawniki, wyki, chabry i mydlnice, jest korzystna dla zapylaczy oraz małych zwierząt. Zapewnia im pokarm i schronienie, co z kolei sprzyja bioróżnorodności. Z tego względu, warto pozostawiać w miastach przestrzenie, gdzie roślinność może rosnąć naturalnie.
Koszenie zieleni. Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu
Mimo korzyści płynących z rzadszego koszenia, istnieją obszary w mieście, gdzie regularne koszenie jest konieczne, szczególnie ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Przestrzenie przy torach tramwajowych, skrzyżowaniach, rondach oraz przejściach dla pieszych muszą być regularnie koszone, aby zapewnić odpowiednią widoczność. To samo dotyczy pasów zieleni przy jezdniach, chodnikach, drogach i ścieżkach rowerowych.
Estetyka i rekreacja
Harmonogram koszenia w Gdańsku jest dostosowany do lokalizacji i charakteru przestrzeni. W niektórych miejscach, jak zabytkowe parki (np. Park Oliwski, Park Oruński, Park Kuźniczki) oraz najbardziej reprezentacyjne obszary miasta, koszenie jest konieczne dla zachowania estetyki i funkcjonalności tych przestrzeni. Regularne koszenie jest również ważne w parkach rekreacyjnych, gdzie mieszkańcy i turyści mogą korzystać z polan piknikowych.
Jednakże, w niektórych parkach koszenie jest rzadsze, co pozwala na bujny rozwój roślinności i tworzenie zielonych oaz bioróżnorodności. Takie podejście stosowane jest w Parku Akademickim, Parku Steffensów czy Parku Przymorze, gdzie roślinność rozwija się naturalnie, sprzyjając ekosystemowi miejskiego środowiska.
Koszenie pasa drogowego
Pełne koszenie pasa drogowego przeprowadzane jest rzadziej niż w poprzednich latach, głównie raz w roku, aby przeciwdziałać skutkom suszy hydrogeologicznej. Ograniczenie koszenia dotyczy tylko miejsc, gdzie nie stwarza to zagrożenia dla użytkowników dróg. Wysoka trawa w tych obszarach pomaga w retencji wody i jej magazynowaniu, co jest korzystne w walce z suszą.
Koszenie zieleni w Gdańsku. Nowe standardy dla bioróżnorodności (FOTO: GDDKiA)Wyzwanie: koszenie zieleni a bezpieczeństwo
Regularne koszenie pasa drogowego jest najważniejsze dla bezpieczeństwa ruchu i efektywnego działania systemu odwodnienia. Klimat jednak się zmienia, a długie okresy bez opadów sprzyjają suszy. Dlatego, aby przeciwdziałać suszy, zmniejszono powierzchnie koszone przy drogach krajowych. Pełne koszenie całego pasa drogowego odbywa się raz w roku, a kolejne koszenia zależą od warunków atmosferycznych.
Zalety koszenia zieleni miejskiej
1. Estetyka
Regularne koszenie trawy poprawia estetykę przestrzeni miejskich. Krótko przystrzyżone trawniki są wizualnie atrakcyjne, co wpływa pozytywnie na wizerunek miasta. Estetycznie utrzymane parki i skwery zachęcają mieszkańców do spędzania czasu w świeżym powietrzu, sprzyjając rekreacji i aktywności fizycznej.
2. Bezpieczeństwo
Koszenie trawy w pobliżu dróg, przejść dla pieszych i skrzyżowań jest najważniejsze dla zapewnienia widoczności i bezpieczeństwa ruchu drogowego. Wysoka trawa może ograniczać widoczność, co zwiększa ryzyko wypadków. Regularne koszenie jest również ważne dla utrzymania systemów odwodnienia, co zapobiega zalewaniu dróg.
3. Kontrola Szkodników
Koszenie trawy pomaga w kontrolowaniu populacji szkodników, takich jak gryzonie czy komary. Krótko przystrzyżone trawniki są mniej atrakcyjne dla tych zwierząt, co zmniejsza ryzyko ich namnażania się w miejskich przestrzeniach.
4. Zapobieganie Pożarom
Wysoka i sucha trawa może stanowić zagrożenie pożarowe, zwłaszcza w okresach suszy. Regularne koszenie zmniejsza ilość suchej biomasy, co obniża ryzyko wybuchu pożaru w przestrzeniach miejskich.
Wady koszenia zieleni miejskiej
1. Zmniejszenie Bioróżnorodności
Częste koszenie zieleni negatywnie wpływa na bioróżnorodność. Krótko przystrzyżone trawniki ograniczają rozwój wielu gatunków roślin i zmniejszają ilość siedlisk dla owadów zapylających, takich jak pszczoły i motyle. Wysoka trawa i naturalna roślinność tworzą lepsze warunki dla różnorodnych ekosystemów.
2. Wzrost Temperatury
Krótkie trawniki mniej skutecznie chłodzą powietrze niż wyższa trawa i roślinność typowa dla łąk. Koszenie zwiększa powierzchnię nagrzewającą się, co może prowadzić do powstawania miejskich wysp ciepła. Wyższa trawa pomaga w utrzymaniu niższych temperatur w mieście, co jest szczególnie ważne podczas upalnych dni.
3. Zwiększone Koszty i Emisje
Koszenie trawy wymaga regularnej pracy, sprzętu i paliwa, co wiąże się z kosztami finansowymi i emisjami spalin. Częste koszenie zwiększa zużycie zasobów naturalnych oraz negatywnie wpływa na środowisko poprzez emisję dwutlenku węgla i innych zanieczyszczeń.
4. Problemy z Glebą
Regularne koszenie zieleni może prowadzić do degradacji gleby. Krótko przystrzyżone trawniki są bardziej narażone na erozję i utratę wilgoci, co negatywnie wpływa na zdrowie roślin i ogólną kondycję zieleni miejskiej. Wyższa trawa pomaga w retencji wody i poprawia strukturę gleby.
GZDIZ/GDDKiA/mn
Wspieraj wbijamszpile.pl
Wolne media są dzisiaj najważniejsze. WbijamSzpile.pl to miejsce, gdzie dzielimy się nie tylko aktualnościami, ale także przemyśleniami, analizami i komentarzami dotyczącymi najnowszych trendów społecznych, politycznych i kulturalnych w Polsce, na Pomorzu i w Gdańsku. Nikt nas nie cenzuruje. Wspieraj wolne dziennikarstwo.
