Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska przekazała do Komisji Europejskiej propozycje aktualizacji granic obszarów Natura 2000 w Polsce, która obejmuje trzy nowe lokalizacje, w tym Naterki PLH280060 – obszar położony w gminie Gietrzwałd, w powiecie olsztyńskim.
Proponowany obszar Natura 2000 Naterki PLH280060 ma powierzchnię 19,11 ha i został wyznaczony w celu ochrony zimujących nietoperzy z gatunku mopek zachodni – gatunku umieszczonego na Czerwonej Liście Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) jako gatunek bliski zagrożenia oraz w załącznikach do Dyrektywy Siedliskowej.
Zimowisko nietoperzy położone w miejscowości Naterki, pod względem liczby zimujących osobników, jest jednym z największych na Warmii i Mazurach. Zlokalizowane jest na obrzeżach dużego kompleksu leśnego, przy stacji kolejowej, w dwóch nieużytkowanych tunelach, o długościach 490 m i 50 m. Budowa tuneli oraz ich niedostępność dla ludzi sprawia, iż oferują one tym ssakom liczne, chętnie wykorzystywane przez nietoperze, mikroukrycia oraz spokój w newralgicznym dla nich okresie zimowania.
Przeprowadzone przez chiropterologów w latach 2020-2024 liczenia zimujących w obiekcie nietoperzy wskazały występowanie odpowiednio: 233 osobników w 2020 r., 275 osobników – w 2021 r., 360 osobników – w 2022 r., 375 osobników w 2023 r. i 543 osobniki w 2024 r. należących do czterech gatunków: mopek zachodni, nocek Natterera, nocek rudy i gacek brunatny. O wartości i znaczeniu zimowiska decyduje duża liczba zimujących nietoperzy oraz znaczny udział mopka zachodniego, którego liczebność w tunelach wynosiła choćby 317 osobników.
W celu zachowania tej unikatowej zimowej kryjówki nietoperzy Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie już w 2023 r. ustanowił w tym miejscu strefę ochrony ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania tych zwierząt. Oznacza to, iż do obiektu nie można wchodzić w okresie od 15 września do 15 kwietnia każdego roku (chyba, ze odpowiednie zezwolenie wyda Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie). w tej chwili obszar jest także chroniony w ramach sieci obszarów Natura 2000 jako obszar o znaczeniu dla Wspólnoty, oczekujący na zatwierdzenie przez Komisję Europejską i wyznaczenie jako specjalny obszar ochrony siedlisk.
Wszystkie gatunki nietoperzy są w Polsce objęte ścisłą ochroną gatunkową. Prawo zabrania – bez zezwolenia regionalnego dyrektora ochrony środowiska – ich płoszenia i niepokojenia, chwytania, przetrzymywania, zabijania oraz niszczenia ich siedlisk i kryjówek. Zabroniona jest także obserwacja, fotografowanie czy filmowanie tych ssaków, które może spowodować ich niepokojenie, co jest najważniejsze zwłaszcza w okresie hibernacji. Złamanie tych zakazów skutkuje pociągnięciem do odpowiedzialności karnej.
Natura 2000 jest najmłodszą z form ochrony przyrody, wprowadzoną w 2004 r. w Polsce jako jeden z obowiązków związanych z przystąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej. Obszary Natura 2000 powstają we wszystkich państwach członkowskich tworząc Europejską Sieć Ekologiczną obszarów ochrony Natura 2000.
ŹRÓDŁO: RDOŚ Olsztyn