Ryjówki to jedne z najmniej znanych, a jednocześnie najbardziej niezwykłych ssaków w naszym kraju. Choć wiele osób kojarzy je jedynie z książek przyrodniczych, w rzeczywistości występują niemalże wszędzie. Te mikroskopijne zwierzęta kryją w sobie całą gamę zaskakujących cech. Należą do rodziny ryjówkowatych i spotkać je można w różnych zakątkach Polski - od gór, przez puszcze, aż po wilgotne łąki. Są aktywne przez całą dobę, ale wyjątkowo trudne do zauważenia. jeżeli już uda się je podejrzeć, to trudno oderwać wzrok od ich szybkich ruchów i charakterystycznego ryjka.
REKLAMA
Zobacz wideo Największa atrakcja Hanoweru robi piorunujące wrażenie!
Ryjówka malutka: mikroskopijny drapieżnik, który nigdy nie odpoczywa. Jest mniejsza od paznokcia
Ryjówka malutka to istna miniatura ssaka - niektóre osobniki są mniejsze od męskiego palca. Długość ich ciała to zaledwie 4-6 centymetrów, a masa nie przekracza kilku gramów. Tak niewielki rozmiar ma jednak swoją cenę - zwierzę niemal nie zatrzymuje ciepła i traci energię w ekspresowym tempie. By przeżyć, musi jeść prawie bez przerwy. jeżeli przez kilka godzin nie znajdzie pożywienia, jej organizm się wyczerpuje i dosłownie przestaje działać. Życie ryjówki to nieustanna pogoń za pokarmem - dniem i nocą, bez względu na porę roku. Nie zapada w sen zimowy, nie robi zapasów, nie odpoczywa. W menu znajdują się owady, pajęczaki, ślimaki, a choćby małe żaby. W poszukiwaniu jedzenia przemierza korytarze wykopane przez krety i norniki, zagląda w rozpadliny drzew, przeciska się przez ściółkę leśną. Jej ciało stworzone jest do przeczesywania najciaśniejszych zakamarków. Jest samotnikiem, a każde spotkanie z inną ryjówką to potencjalna walka o pokarm lub terytorium. Jej nieco większa kuzynka, ryjówka aksamitna, choć podobna z wyglądu, skrywa niezwykłą broń - jad. Dzięki niemu potrafi paraliżować i obezwładniać ofiary większe od siebie. To unikalna cecha w świecie ssaków, spotykana tylko u nielicznych gatunków.
Ryjówka aksamitna tak jadowita, iż zaskoczyła naukowców. Zabija bez mrugnięcia okiem
Ryjówka aksamitna przez lata pozostawała zagadką - mała, niepozorna, trudna do zaobserwowania. Dopiero w 2022 roku polscy badacze odkryli coś, co kompletnie zmieniło sposób postrzegania tego ssaka. Zespół z Uniwersytetu Adama Mickiewicza i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu udowodnił, iż zwierzę produkuje jad o silnych adekwatnościach hemolitycznych. Oznacza to, iż po ugryzieniu u ofiary dochodzi do rozpadu czerwonych krwinek, co zaburza transport tlenu i prowadzi do niewydolności układu krążenia. Dla ryjówki to ogromna przewaga. Nie musi zabijać od razu - toksyna działa powoli, obezwładniając ofiarę, ale jej nie uśmiercając. Zwierzę może ukryć ją w bezpiecznym miejscu i wrócić później, gdy znów poczuje głód. Takie zachowanie to rzadkość w świecie ssaków i wyjątkowy przykład zaawansowanej strategii łowieckiej, która pozwala przetrwać w trudnych warunkach. Jakby tego było mało, ryjówki wykształciły niespotykaną zdolność sezonowej zmienności wielkości narządów wewnętrznych. Ciężar mózgu zmniejsza się choćby o 30 procent, a czaszka staje się niższa o kilkanaście procent. To efekt Dehnela - zjawisko unikalne i dowód na to, jak ekstremalnie elastyczne potrafi być ciało ssaka.
Źródło: Lasy Państwowe, National Geographic
Dziękujemy, iż przeczytałaś/eś nasz artykuł.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.