Mirt zwyczajny – uprawa i pielęgnacja

Zdjęcie: Mirt zwyczajny

Mirt zwyczajny (Myrtus communis)
Wysokość	do 1,5 m (w uprawie), do 5 m (w naturze)
Kwitnienie	V, VI, VII, VIII, IX
Stanowisko	słoneczne, światło rozproszone
Wilgotność gleby	umiarkowanie wilgotna
Ozdobność	kwiaty, liście
Pokrój	wyprostowany, zwarty

Mirt zwyczajny (Myrtus communis) należy do krzewów z rodziny mirtowatych (Myrtaceae), a jego korzenie sięgają rejonów Morza Śródziemnomorskiego. Uprawiany tam powszechnie jest wykorzystywany najczęściej jako pięknie pachnący i kwitnący żywopłot albo prowadzony w formie drzewa jest atrakcyjnym, wiecznie zielonym soliterem. Dawniej nie było chyba w Polsce parapetu, na którym by nie gościł. Był ozdobą sukienek komunijnych (symbol czystości), sukien ślubnych (symbol płodności) i wianków. W ostatnich latach zapomniany, rzadko gości w naszych domach. A szkoda, bo to piękna roślina, wydzielająca do tego bardzo przyjemny aromat.

Mirty zwyczajny – jak wygląda

Mirt zwyczajnie naturalnie rosnący, może osiągać choćby do 5 metrów wysokości, jednak w uprawie doniczkowej dorasta z reguły do 1-1,5 metra wysokości. Jego zwarty i rozgałęziony pokrój, tworzą sztywne, rudobrązowe pędy, które gęsto pokryte są lancetowatymi, błyszczącymi i skórzastymi liśćmi w odcieniu ciemnej zieleni. Po roztarciu listki mirtu zwyczajnego wydzielają specyficzny, niezwykle intensywny, balsamiczny aromat. Kwitnienie tej niezwykłej rośliny przypada na miesiące od maja do września, przybierając formę białych, pięciopłatkowych kwiatów z licznymi, mocno wyrastającymi pręcikami. Dzięki nim kwiaty wydają się być bardzo puszyste. Z nadejściem jesieni pąki kwiatowe mirtu przekształcają się w jajowate, lekko podłużne niebieskie lub białe jadalne owoce, swoim wyglądem przypominające jagody. Mają one bardzo przyjemny, słodko-korzenny smak.

Uprawa mirtu zwyczajnego

Mirt zwyczajny nie jest roślina mrozoodporną, dlatego w Polsce uprawiany jest wyłącznie w doniczkach. W okresie wegetacyjnym wymaga on ciepła i jasnego stanowiska, niemniej nie może być ono bezpośrednio narażone na promienie słoneczne. Mirt ceni podłoże wilgotne, przepuszczalne i żyzne, najlepiej o lekko kwaśnym pH. Latem można z powodzeniem wynieść go na taras lub do ogrodu, byle nie stawiać rośliny w pełnym słońcu.

Mirt zwyczajny dość mocno się ukorzenia i bardzo źle znosi przesadzanie, dlatego dobrze jest od razu zadbać o sporo większą doniczkę. W dnie musi mieć otwór, a na spodzie warstwę drenażową z kamyczków lub keramzytu. Roślina ta bowiem dość dobrze zniesie krótkotrwały brak wilgoci, za to bardzo źle przelanie, które sprawi, iż korzenie gwałtownie zaczną gnić a liście opadać.

Mirt zwyczajny prezentuje się najpiękniej w donicach glinianych lub kamiennych, wśród roślin kwitnących.

Pielęgnacja mirtu zwyczajnego

W okresie zimowym, roślina ta najlepiej czuje się w nieco niższych temperaturach, dlatego warto ograniczyć wówczas jej podlewanie i umieścić ją w widnym, ale chłodnym miejscu (ok. 6-10°C). Krzew mirtu nie potrzebuje regularnego przycinania, jednak dla nadania mu kształtu, można go wiosną lekko dociąć.

Cięcia znosi bardzo dobrze, dlatego bez problemów można roślinę dowolnie kształtować. Może to być kula na pniu lub drzewko bonsai. jeżeli przy okazji przycinania chcemy go rozmnożyć, to ścięte, choćby kilkucentymetrowe końcówki pędów możemy powtykać do pojemnika wypełnionego mieszanką torfu i piasku, po uprzednim zanurzeniu w ukorzeniaczu. Taki mini lasek zraszamy, okrywamy przezroczystym naczyniem lub budujemy namiot z folii spożywczej i stawiamy w jasnym, ciepłym ale nie wystawionym na bezpośrednie promienie słoneczne miejscu. Bowiem rozmnażanie mirtu najlepiej wychodzi właśnie z sadzonek półzdrewniałych. Ukorzenianie sadzonek trwa około miesiąca. W tym czasie należy dbać by podłoże było stale lekko wilgotne. Możliwe jest także wyhodowanie mirtu zwyczajnego z nasion, jednak wymaga to sporych pokładów cierpliwości.

O tym na czym polega sztuka tworzenia topiarów przeczytacie tutaj:

Mirt zwyczajny nawozimy od wiosny do jesieni co kilka tygodni. Może to być nawóz mineralny do roślin zielonych albo biohumus.

Zastosowanie mirtu zwyczajnego

Mirt zwyczajny jest u nas przede wszystkim ozdobną rośliną pokojową. Rzadko kwitnie, a jadalne owoce wydaje jeszcze rzadziej. Natomiast tam, gdzie rośnie w naturze jego owoce są wciąż używane jako przyprawa do likierów, deserów i innych słodkich potraw. Dawniej natomiast nasiona zarówno świeże jak i suszone dodawano do potraw mięsnych.

Również liście i pędy są używane jako przyprawa. Mają gorzki, ostry smak i dodaje się je do mięs, farszów, pasztetów i sałatek. Połacie mięsa są przed pieczeniem szpikowane i owijane całymi pędami mirtu by nabrały aromatu. Gałązki stosuje się również do wędzenia mięsiwa.

Odmiany mirtu zwyczajnego

Do najpopularniejszych odmian mirtu zwyczajnego zaliczamy:

• Mirt ‘Microphylla’ będący odmianą karłową;
• Mirt ‘Leucocarpa’ która to odmiana oferuje białe owoce;
• Mirt ‘Variegata’ odmiana, która urzeka biało-zielonymi liśćmi.

Fot. główna: Lazaregagnidze, CC BY-SA 4.0, commons.wikimedia.org